Inspiracje gregoriańskie w Łatwej mszy polskiej w stylu choralnym ks. Brunona Schmidta (1895–1961)
Abstract
Ksiądz Brunon Schmidt urodził się w Poznaniu w 1895 r. (w zaborze pruskim). Święcenia kapłańskie przyjął w katedrze gnieźnieńskiej w 1921 r. Od 1934 r. był proboszczem w Łabiszynie. W latach 1934 i 1936 wydawał napisane przez siebie modlitewniki, które zawierały Litanię do Najświętszego Serca Jezusowego oraz Obrzędy Mszy w języku polskim i łacińskim. Interesował się liturgią i śpiewem kościelnym. Skomponował „Łatwą mszę polską w stylu choralnym” pod pseudonimem „Brunon Poznańczyk”. Jej drukowana wersja została wydana prawdopodobnie w 1936 lub 1937 roku i została pozytywnie oceniona przez wybitnego kompozytora Feliksa Nowowiejskiego. Ksiądz Schmidt starał się zachować w tej kompozycji cechy chorału gregoriańskiego, takie jak lekkość, swobodna rytmika, duchowość, spokój, płynna kantylena głosów męskich. Msza ks. Schmidta podzielona jest na pięć części: Kyrie, Gloria, Credo, Sanctus i Benedictus(tworzące całość), Agnus Dei. Analizując melodykę tej kompozycji można zauważyć, że niektóre tematy melodyczne przejął ks. Schmidt z pogregoriańskiej mszy VIII „De Angelis”.
Sądząc po tej kompozycji, ks. Brunon Schmidt wydaje się być znakomitym muzykiem, liturgistą i teologiem. Jego „Łatwa msza polska w stylu choralnym” nawiązująca do tradycji chorału gregoriańskiego jest jednocześnie pionierskim dziełem okresu posoborowego, którego celem było zaangażowanie w liturgię większej liczby wykonawców i wszystkich wiernych. W latach 60-tych XX w. kompozycję tę rozsławił w archidiecezji gnieźnieńskiej ks. Władysław Zientarski. Mimo upływu czasu trzy części mszy: Kyrie, Sanctus i Agnus Dei są chętnie wykonywane w wielu kościołach na terenie dawnej i obecnej archidiecezji gnieźnieńskiej.
References
Bolesław Bartkowski. 1987. Polskie śpiewy religijne w żywej tradycji. Style i formy. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne
Edward Hinz. 1999. Chorał gregoriański. Pelplin: Bernardinum
Edward Hinz. 2014. „Chorałowe śpiewy Ordinarium Missae”. Studia Pelplińskie 47: 117-126
Liber Usualis Missae et Offici pro Dominicis et Festis cum cantu gregoriano ex editione vaticana adamussim excerpto et rhythmicis signis in subsidium cantorum a solesmensibus monachis diligiter ornato. 1958. Parisiis – Tornaci – Romae: Neo Eboraci
Barbara Mielcarek-Krzyżanowska, Muzyka i życie muzyczne Pomorza i Kujaw. Instytucje i stowarzyszenia (1), „Promocje kujawsko-pomorskie” XII (2004), n. 6–8 (140), s. 14.
Gerard Mizgalski. 1959. Podręczna Encyklopedia Muzyki Kościelnej, Poznań – Warszawa – Lublin: Księgarnia św. Wojciecha
Ireneusz Pawlak. 2012. „Dlaczego chorał gregoriański?”. Annales Lublinenses pro Musica Sacra 3 (3), 187-197
Ireneusz Pawlak. 2001. Muzyka liturgiczna po Soborze Watykańskim II w świetle dokumentów Kościoła. Lublin: Polihymnia
Ireneusz Pawlak. 2017–2018. „Tragedii Kyrie ciąg dalszy”. Annales Lublinenses pro Musica Sacra 8–9: 83-100
Klaudia Podobińska, Leszek Polony. 1997. Cieszę się darem życia. Rozmowy z Wojciechem Kilarem. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne
Brunon Poznańczyk, Łatwa msza polska w stylu choralnym, karta tytułowa
Dariusz Sobczak. 2019. „«Łatwa msza polska w stylu choralnym» ks. Brunona Schmidta (1895–1961)”. Annales Lublinenses pro Musica Sacra 10 (10): 137–152
Dariusz Sobczak., Ks. Władysław Zientarski (1916–1991) – badacz dziejów muzyki polskiej od XV do XIX wieku. Lublin 2008, Polihymnia
Piotr Wiśniewski. 2013. „Duchowość chorału gregoriańskiego”. Liturgia Sacra 19 (1), 103-118
Statistics
Downloads
Most read articles by the same author(s)
- Dariusz Sobczak, Śp. Ksiądz prof. dr hab. Ireneusz Pawlak (1935–2020) – wybitny kapłan, uczony i prekursor odnowy muzyki liturgicznej w Polsce , Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars: Vol. 57 No. 1 (2021): LitS
