Msza h-moll BWV 232 Jana Sebastiana Bacha w świetle estetyki teologicznej Hansa Ursa von Balthasara
Andrzej Krawiec
Uniwersytet Jagielloński, Wydział FilozoficznyResumen
Hans Urs von Balthasar w pierwszej części swojego opus magnum przedstawia projekt estetyki teologicznej. W estetyce teologicznej doświadczenie sztuki staje się bramą do aktu religijnego oraz uwznioślającą drogą, prowadzącą do kontemplacji Boga, a określenie istoty człowieka jako bytu duchowego zwróconego ku Bogu posiada w tych rozważaniach głębokie znaczenie etyczne. Namysł H.U. von Balthasara nad religijnym wymiarem istoty sztuki kształtuje się w obrębie teologii, ale zarazem w opozycji do teologii estetycznej, która zostaje określona jako świeckie „estetyzowanie” Tajemnicy Objawienia. Szczególne miejsce w tej refleksji zajmuje sztuka muzyczna, dlatego analizie zostanie poddana – z perspektywy estetyki teologicznej, a nie wyłącznie filozoficznej, bądź muzykologicznej – Msza h-moll BWV 232 Jana Sebastiana Bacha, która stanowi emblematyczny przykład objawienia chwały (Herrlichkeit) Boga. Niniejszy artykuł wyznacza charakterystyczne rysy estetyki teologicznej, będącej swoistym rozwinięciem tradycyjnej estetyki filozoficznej za sprawą poszerzenia jej zakresu o wymiar relacji człowieka do Boga.
