Krótka nauka śpiewu z nut kościelnych o. Tadeusza Filka OFM (Lwów 1887) w kontekście tradycji nauczania śpiewu chorałowego na ziemiach polskich

Dominika Grabiec

doi:10.25167/ls.4881

Publicado: 2022-12-28

Vol. 60 Núm. 2 (2022)

Krótka nauka śpiewu z nut kościelnych o. Tadeusza Filka OFM (Lwów 1887) w kontekście tradycji nauczania śpiewu chorałowego na ziemiach polskich

Dominika Grabiec

Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars

Sección: Muzyka w liturgii

https://doi.org/10.25167/ls.4881

Resumen

Źródła rękopiśmienne i drukowane odnajdywane podczas kwerend wskazują, że śpiew chorałowy na ziemiach polskich w XIX w. był nieprzerwanie nauczany i wykonywany, a jednym ze świadectw trwałości tradycji jest odnaleziony w archiwum klasztoru sióstr bernardynek w Krakowie niewielki, rękopiśmienny podręcznik Krótka nauka śpiewu z nut kościelnych napisany we Lwowie w 1887 r. przez bernardyna, o. Tadeusza Filka. Zawiera on podstawowe informacje na temat kluczy, rodzajów nut i pauz, skal kościelnych, sposobu wykonywania melodii chorałowych, wyznaczania Toniki, Finalis i Dominanty oraz tonacji. Zamieszczone zostały w nim też tony psalmowe, intonacje kantyku Magnificat oraz responsoria Deo gratias. Pod względem języka, treści i metody przekazu wiedzy nie różni się on zasadniczo od podręczników z poprzednich stuleci dla nowicjuszy i nowicjuszek zakonnych z wcześniejszych stuleci, pewne elementy zostały w nim jedynie uwspółcześnione.

Descargar archivos

Grabiec_LitS_60 (Język Polski)

Normas de citación

Grabiec, D. (2022). Krótka nauka śpiewu z nut kościelnych o. Tadeusza Filka OFM (Lwów 1887) w kontekście tradycji nauczania śpiewu chorałowego na ziemiach polskich . Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars, 60(2), 231–247. https://doi.org/10.25167/ls.4881

##plugins.themes.libcom.share##

Licencia

Esta obra está bajo una licencia internacional Creative Commons Atribución-NoComercial-CompartirIgual 4.0.

Citas

Bernagiewicz Robert. 2008. „Wokół wydania krytycznego Graduale Romanum”. Additamenta Musicologica Lublinensia 1 : 19-54.
Google Scholar

Bodzioch Beata. 2014. Cantionale Ecclesiasticum na ziemiach polskich w XIX i XX wieku. Lublin: Wydawnictwo Polihymnia.
Google Scholar

Bujas-Poniatowska, Jolanta, Andrzej Edward Godek, Kamil Poniatowski. 2022. „Życie i aktywność Wacława Raszka (1764-1837) w świetle źródeł”. Muzyka 1 : 20-38. DOI: https://doi.org/10.36744/m.1144
Google Scholar

Chechlińska Zofia. 2013. Romantyzm, cz. 1: 1795-1850 (Historia Muzyki Polskiej, t. V). Warszawa: Sutkowski Edition Warsaw.
Google Scholar

Godek, Andrzej Edward. 2018. „Pseudochorałowe śpiewy Benedicamus Domino w rękopiśmiennych kancjonałach krakowskich ss. bernardynek”. Kwartalnik Młodych Muzykologów UJ 1 : 33-52.
Google Scholar

Grabiec, Dominika. 2021. „Polski przekład Ars et praxis musica Zygmunta Lauksmina z 1798 roku i problemy nauczania śpiewu chorałowego na ziemiach polskich w XVII i XVIII wieku”. Muzyka 1 : 81-104. DOI: https://doi.org/10.36744/m.797
Google Scholar

Grabiec Dominika. 2020. Tradycja i innowacja – Suplement do Antyfonarza ze zbiorów Archiwum Klasztoru ss. Bernardynek w Krakowie jako unikatowy przykład rękopisu-wycinanki z przełomu XIX i XX wieku. W: Szary Kruk (Drukowane piękno, t. III). Red. Aleksander Baliński, 120-133. Gdańsk: Biblioteka Gdańska PAN, Wydział Grafiki ASP w Gdańsku.
Google Scholar

Gustaw Romuald Michał, Kazimierz Kaczmarczyk. 1970. „Katalog Archiwum Klasztoru Sióstr Bernardynek przy kościele św. Józefa w Krakowie”. Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne 20 : 5-94. DOI: https://doi.org/10.31743/abmk.6623
Google Scholar

Gustaw Romuald Michał, Aleksander Krzysztof Sitnik. 2013. Klasztor i kościół św. Józefa ss. Bernardynek w Krakowie 1646-2009. Kalwaria Zebrzydowska: Wydaw. Calvarianum.
Google Scholar

Kubieniec Jakub. 2016. Nauka muzyki choralnej u Panien Staniąteckich w XVIII wieku. W Ars musica and ts contexts in medieval and early modern culture. Red. Paweł Gancarczyk, 117-129. Warszawa: Wydaw. Liber Pro Arte.
Google Scholar

Lubieniecka Małgorzata. 2015. Nauczanie muzyki w klasztorach krakowskich w dobie autonomii galicyjskiej (1867-1918). Kraków: Wydawnictwo WAM.
Google Scholar

Mioduszewski Michał Marcin. 1838. Śpiewnik kościelny: czyli pieśni nabożne z melodyjami w Kościele Katolickim używane: a dla wygody kościołów parafialnych. Kraków: Drukarnia Stanisława Gieszkowskiego.
Google Scholar

Morawski, Jerzy. 1994. „Wileńskie podręczniki chorałowe”. Muzyka 2 : 27-46.
Google Scholar

Poniatowska Irena. 2013. Romantyzm, cz. 2: 1850-1900: Twórczość muzyczna w drugiej połowie XIX wieku (Historia Muzyki Polskiej, t. V). Warszawa: Sutkowski Edition Warsaw.
Google Scholar

Scharnagl, August. 2001. Johann Georg Mettenleiter. W The New Grove Dictionary of Music and Musician, vol. 16, red. Stanley Sadie, 540. London: Macmillan Publishers.
Google Scholar

Scharnagl, August. 2001. Pustet. W The New Grove Dictionary of Music and Musicians, vol. 20, red. Stanley Sadie, 634. London: Macmillan Publishers.
Google Scholar

Wiśniewski, Piotr. 2020. „A Nineteenth-century Processional from the Archive of the Bonifratres in Cracow (Kraków). A Contribution to research into latin monody”. Roczniki Humanistyczne 12 : 73-86. DOI: https://doi.org/10.18290/rh206812-5
Google Scholar

Wyczawski Hieronim Eugeniusz (red.). 1985. Klasztory bernardyńskie w Polsce w jej granicach historycznych. Kalwaria Zebrzydowska: Wydawnictwo „Calvarianum”.
Google Scholar