Kontekst i przebieg noworocznej liturgii rodzinnej judaizmu w świetle księgi Sefer habrachot
Miroslaw Rucki
Uniwersytet Technologiczno-Humanistyczny im. Kazimierza Pułaskiego w Radomiuhttp://orcid.org/0000-0001-7666-7686
Abstract
Artykuł jest poświęcony żydowskiej liturgii domowej w święto Nowego roku (Rosz haszana). Omówiono kontekst noworocznego świętowania, poprzedzonego miesiącem rachunku sumienia, i jego związek z nadchodzącym 10 dni później Dniem Pojednania. Opisano przebieg liturgii rodzinnej w dniu Rosz haszana i objaśniono jej symbolikę. Teksty liturgiczne zaczerpnięto z księgi Sefer habrachot zawierającej tradycyjne modlitwy z nurtu ortodoksyjnego z wariantami wschodnimi (sfarad) i zachodnimi (aszkenaz). We wnioskach szczególną uwagę zwrócono na elementy wychowawcze i scalające rodzinę.
Riferimenti bibliografici
Rosik Mariusz. 2004. Jezus a judaizm w świetle Ewangelii według św. Marka. Warszawa: Vocatio, 170-181.
Chazan Robert i in. 1984-2018. The Cambridge History of Judaism, t. 1-8. Cambridge: Cambridge University Press.
Sefer habrachot leszabatot wechagim bemiszpacha (Księga błogosławieństw na szabaty i święta w rodzinie). Tel-Awiw: Matai Amnujot. 2006.
Rucki Mirosław. 2018. „Księga „Sefer habrachot” do żydowskiej liturgii domowej”. Liturgia Sacra 24 (1) : 93-104.
De Vries Mzn. Simon Ph. 2001. Obrzędy i symbole Żydów. Kraków: WAM.
Simmons Shraga. 2018. ABC’s of Elul (12.04.2019). https://www.jewishpress.com/judaism/holidays/abcs-of-elul-3/2018/08/13/
Rucki Mirosław, Mor Severius Moses, Abdalla Michael, Benyamin Ashraf. 2016. Miłosierdzie Boże w tradycji judaizmu i Kościołów Wschodu. Oblicza miłosierdzia w Biblii. Red. Joanna Jaromin, 371-404. Wrocław: TUM.
Machzor lerosz haszana wejom hakippurim. Tel-Awiw: Sinai. 1962.
Cała Alina, Węgrzynek Hanna, Zalewska Gabriela. 2000. Historia i kultura Żydów polskich. Słownik. Warszawa: WSiP.
Ross Sefira. 2019. What Is Rosh Hashanah? (17.03.2019). https://www.chabad.org/library/article_cdo/aid/4762/jewish/What-Is-Rosh-Hashanah.htm
Posner Eliezer. 2019. Why Do We Blow One Hundred Shofar Blasts on Rosh Hashanah? (17.03.2019). https://www.chabad.org/library/article_cdo/aid/746659/jewish/Why-do-we-blow-the-shofar-so-many-times.htm
Lightstone Mordechai. 2019. 11 Reasons Why We Blow the Shofar on Rosh Hashanah, (17.03.2019). https://www.chabad.org/library/article_cdo/aid/2311995/jewish/11-Reasons-Why-We-Blow-the-Shofar-on-Rosh-Hashanah.htm
Greenberg Irving. 1988. The Jewish Way: Living the Holidays. New York: Touchstone.
Editorial Staff. 2019. Laws of Yom Tov, (17.03.2019). https://www.chabad.org/library/article_cdo/aid/708510/ jewish/Laws-of-Yom-Tov.htm
Simmons Shraga. 2019. What is Rosh Hashanah? (17.03.2019). https://www.aish.com/h/hh/rh/guide/48939217.html
Jacobs Jill. 2019. Rosh Hashanah Customs (17.03.2019). https://www.myjewishlearning.com/article/rosh-hashanah-customs/
Paul Steinberg. 2009. Celebrating the Jewish Year: The Fall Holidays: Rosh Hashanah, Yom Kippur, Sukkot. Philadelphia: Jewish Publication Society.
Ки-Тов Элияу. 2019. Рош аШана — еврейский Новый год (17.03.2019). https://toldot.ru/roshashana.html
Yonah Ben Avraham of Gerona. 1971. Shaarei Teshuva: The Gates of Repentance. Transl. Shraga Silverstein. Jerusalem: Feldheim Publishers.
Editorial Staff. 2019. Rosh HaShanah: Family Activities (10.04.2019). https://reformjudaism.org/rosh-hashanah-family-activities
Boggia Diana R. 2012. Parenting with a Purpose: Inspiring, Positive Alternatives to Reach and Teach Your Child How to Behave, Bloomington: iUniverse.
Stevens Cara J. 2019. 6 Rosh Hashanah Activities for Families (17.03.2019). https://www.familyeducation.com/6-rosh-hashanah-activities-families
Yaakov Goldstein. 2016. Baruch Hamavdil or Havdala before doing melacha (17.03.2019). https://shulchanaruchharav.com/halacha/baruch-hamavdil-or-havdala-before-doing-melacha/#ftn16
Rotkovitz Miri. 2019. Rosh Hashanah Simanim (20.03.2019). https://www.thespruceeats.com/rosh-hashana-simanim-symbolic-foods-2122243
Kilimnick David. 2017. New Symbolic Foods for Rosh Hashanah (20.03.2019). https://www.aish.com/j/fs/New-Symbolic-Foods-for-Rosh-Hashanah.html
Polonski Pinchas (red.). 2008. Sidur szaarej tfila (nusach aszkenaz). Jeruzalem: Machanaim.