Abstrakt

W roku 2023 przypada 150-lecie odnalezienia greckiego tekstu „Nauki Dwunastu Apostołów” (Didache) i 140-lecie pierwszego wydania tego tekstu przez metropolitę Philotheosa Bryenniosa pt.: Διδαχὴ τῶν δώδεκα ἀπoστóλων ἐк τοῦ ἱεροσολυμιτικοῦχειρογράφου νῦν πρῶτον ἐκδιδoμένη μετὰ πρoλεγoμένων καὶ σημειώσεων, ἐν oἷς καὶ τῆς συνóψεως τῆς παλαἱς διαϑήκης, τῆς ὑπὸ Ἰωάνoυ τοῦ Χρυσoστóμou, σύγкρισις καὶ μέρoς ἀνέκδoτoν ἀπὸ τοῦ χειρογράφου, ὑπὸ Φιλoϑἐou Bρυεννἱoυ μητρoπoλἱτουΝικoμηδεἱας, Έν Kανστατινουπóλει: τύποις Σ.I. Boύτρα 1883. Rękopis odnaleziony w bibliotece Hospicjum św. Krzyża w Konstantynopolu, przeniesiony następnie do patriarchatu  prawosławnego w Jerozolimie (ms. Hierosolimitanus 54), pochodzi z 1056 roku, natomiast skopiowane w nim dzieło o nazwie Διδαχὴ τῶν δώδεκα ἀπoστóλων powstało prawdopodobnie w pierwszej połowie II wieku. Ze względu na starożytne pochodzenie stanowi ono niezwykle cenne źródło wiedzy o wczesnym chrześcijaństwie, szczególnie w zakresie liturgii chrześciańskiej tego okresu.