Urzędy wójtowskie w rękach małopolskich Gryfitów w XV wieku. Analiza źródłowa
Tomasz Kruszewski
Uniwersytet Wrocławski. Wydział Prawa, Administracji i EkonomiiAbstrakt
The situation of medieval knights holding the office of governors – heads of villages – was not exceptional. The Gryfits from Lesser Poland were one of this kind of family. The author has occupied himself with the history of this House for some time, paying attention especially to matters connected with the recognition of the Gryfits and the Houses of Lisowie and Wierzbnowie as Pomeranian princes, and all of them as the second branch of the dynasty ruling in Poland. In this publication, profiles of chosen members of the family, ones who served the office of governors in different contexts, are described. Each of the above-mentioned examples presents a different situation, for instance: when a knight could attain an influential position at the royal court, yet the titular office was burdened with specific circumstances. First he was the plenipotentiary of the governor’s wife, then after the governor’s death (in rather mysterious circumstances), he became the husband to the widow and took over the late Governor’s post. Still, this is – as it seems – the timeless problem of sentiment, faithfulness and betrayal. Thus, succession and transferability of the Governor’s office was also thoroughly discussed.
Słowa kluczowe:
history of polity system and law, city councils, Lesser Poland Voivodeship, succession, transferability, head of village officeBibliografia
Akta grodzkie i ziemskie z czasów Rzeczypospolitej Polskiej z Archiwum tzw. bernardyńskiego we Lwowie, t. 11, Lwów 1886.
Google Scholar
Akta sądu leńskiego wyższego w Gródku Goleskim 1405–1546, wyd. F. Piekosiński, Starodawne Prawa Polskiego Pomniki t. 9, Kraków 1889.
Google Scholar
Antiquissimi libri iudiciales terrae cracoviensis, p. 2: Ab an. 1394–1400, ed. curavit B. Ulanowski, Starodawne Prawa Polskiego Pomniki t. 8, cz. 2, Cracoviae 1886.
Google Scholar
Codex diplomaticus monasterii Tynecensis. Kodeks dyplomatyczny klasztoru tynieckiego, cz. 2, Lwów 1875.
Google Scholar
Długosz J., Roczniki czyli Kroniki sławnego Królestwa Polskiego, ks. 10 i 11: 1406–1412, Warszawa 1982.
Google Scholar
Kłodziński A., Najstarsza księga Sądu Najwyższego Prawa Niemieckiego na Zamku Krakowskim, Archiwum Komisji Prawniczej t. 10, Warszawa 1936.
Google Scholar
Kodeks dyplomatyczny Małopolski, wyd. F. Piekosiński, t. 4: 1386–1450, Kraków 1905.
Google Scholar
Starodawne prawa polskiego pomniki z ksiąg rękopiśmiennych dotąd nieużytych główniej zaś z ksiąg dawnych sądowych ziemskich i grodzkich ziemi krakowskiej, wyciągnął i wyd. A.Z. Helcel, Starodawne Prawa Polskiego Pomniki t. 2, Kraków 1870.
Google Scholar
Zbiór dokumentów małopolskich, cz. 2: Dokumenty z lat 1421–1441, wyd. S. Kuraś, Wrocław–Warszawa–Kraków 1963.
Google Scholar
Zbiór dokumentów małopolskich, cz. 3: Dokumenty z lat 1442–1450, wyd. S. Kuraś, Wrocław–Warszawa–Kraków 1969.
Google Scholar
Zbiór dokumentów małopolskich, cz. 5: Dokumenty z lat 1401–1440, wyd. I. Sułkowska-Kuraś, S. Kuraś, Wrocław–Warszawa–Kraków 1970.
Google Scholar
Zbiór dokumentów małopolskich, cz. 6: Dokumenty króla Władysława Jagiełły z lat 1386–1412, wyd. I. Sułkowska-Kuraś, S. Kuraś, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk 1974.
Google Scholar
Zbiór dokumentów małopolskich, cz. 7: Dokumenty króla Władysława Jagiełły z lat 1418–1434, wyd. I. Sułkowska-Kuraś, S. Kuraś, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk 1975.
Google Scholar
Cracovia artificum 1300–1500, wyd. J. Ptaśnik, Kraków 1917.
Google Scholar
Fedorowicz K., Dostojnicy i urzędnicy świeccy województwa krakowskiego w latach 1374–1506, Archiwum Komisji Historycznej t. 8, Kraków 1898.
Google Scholar
Kamiński A., Bobowski Zygmunt (XV w.), Polski Słownik Biograficzny t. 2, Kraków 1936.
Google Scholar
Mosingiewicz K., Ród Gryfów w Małopolsce do połowy XV wieku. Wybrane problemy. Praca magisterska napisana w Zakładzie Nauk Pomocniczych Historii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu pod kierunkiem prof. dr. K. Jasińskiego, Toruń 1978 (maszynopis, sygn. 33828).
Google Scholar
Słownik historyczno-geograficzny województwa krakowskiego w średniowieczu, http://www.slownik.ihpan.edu.pl (2.02.2017).
Google Scholar
Autorzy
Tomasz KruszewskiStatystyki
Downloads
Licencja
Prawa autorskie majątkowe do opublikowanych utworów ma Uniwersytet Opolski (do utworu zbiorowego) oraz poszczególni Autorzy (do poszczególnych części utworu zbiorowego, mających samodzielne znaczenie).
W Opolskich Studiach Administracyjno - Prawnych mogą być publikowane tylko utwory wcześniej nie rozpowszechnione.
Na podstawie Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (określane jako „RODO") administratorem danych osobowych osób publikujących w Opolskich Studiach Administracyjnoprawnych (Wydawnictwo UO) jest Uniwersytet Opolski z siedzibą przy pl. Kopernika 11a, 45-040 Opole.
Artykuły zamieszczone w czasopiśmie objęte są licencją Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe
(CC BY-NC-ND 4.0)
Z pozostałych zamieszczonych w niniejszym czasopiśmie utworów można korzystać w ramach dozwolonego użytku zgodnie z art. 23-35 Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
Więcej szczegółów o licencji CC BY-NC-ND 4.0 znajdą Państwo na stronie:
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/deed.pl
Treść licencji dostępna pod linkiem:
Inne teksty tego samego autora
- Tomasz Kruszewski, Albert Hesse – profesor prawa gospodarczego i statystyki na Uniwersytecie Wrocławskim (1921–1945) , Opolskie Studia Administracyjno-Prawne: Tom 15 Nr 2 (2017)
- Tomasz Kruszewski, Sejm prowincjonalny na Śląsku (1824–1848) na tle innych podobnych instytucji w Prusach , Opolskie Studia Administracyjno-Prawne: Tom 14 Nr 3 (2016)
- Tomasz Kruszewski, Wpływ zmian ustrojowych w Niemczech po I wojnie światowej na skład osobowy sejmów prowincjonalnych na Śląsku , Opolskie Studia Administracyjno-Prawne: Tom 17 Nr 3 (2019)
- Tomasz Kruszewski, Wpisy nr 544 i 548 w części I tomu VIII Starodawnych Prawa Polskiego Pomników i ich znaczenie dla powstania rodu Konarskich herbu Gryf , Opolskie Studia Administracyjno-Prawne: Tom 18 Nr 3 (2020)
