Wykładnia art. 80 ustawy – Prawo ochrony środowiska w kontekście promocji mięsa
Franciszek Nowak
Uniwersytet JagiellońskiAbstrakt
Sektor mięsny odpowiada za istotną część antropogenicznych gazów cieplarnianych
i bez jego transformacji nie jest możliwe zatrzymanie zmian klimatu. Najłatwiejszym
sposobem zmniejszenia emisyjności sektora mięsnego jest zmiana modelu konsumpcji mięsa,
do czego mogą się przyczyniać reklamy lub innego rodzaju promocje. Zgodnie z art. 80 ustawy Prawo ochrony środowiska promocja towarów i usług propagująca model konsumpcji
sprzeczny z zasadami ochrony środowiska i zrównoważonego rozwoju jest zakazana.
Promocje mięsa czerwonego zdają się wypełniać wszystkie przesłanki powyższego przepisu.
W celu weryfikacji tej tezy niniejsza publikacja dokonuje szczegółowej analizy przesłanek
zakazu reklamy nieekologicznej, odnosząc go do promocji mięsa czerwonego. Głównym
celem publikacji jest dokonanie wykładni art. 80 ustawy Prawo ochrony środowiska, która
może być wykorzystana do przeciwdziałania najbardziej szkodliwym przejawom ludzkiej
działalności.
Słowa kluczowe:
zrównoważoność, promocja, mięso, klimat, środowiskoBibliografia
Rządowy projekt ustawy o ochronie środowiska, druk sejmowy nr 1856 z 17 kwietnia 2000 r.
Google Scholar
Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska, t.j.: Dz.U. z 2022 poz. 2556 z późn. zm.
Google Scholar
Ustawa z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji t.j.: Dz.U. z 2020 poz. 805 z późn. zm.
Google Scholar
Wyrok SA w Warszawie z 8 grudnia 2009 r., VI ACa 621/09, Apel.-W-wa 2010, nr 3, poz. 28.
Google Scholar
Wyrok SO w Jeleniej Górze z 12 marca 2020 r., I C 959/18, (niepubl.).
Google Scholar
Wyrok TK z 13 maja 2009 r., sygn. Kp 2/09, OTK-A 2009, nr 5, poz. 66.
Google Scholar
Wyrok TK z 6 czerwca 2006 r., sygn. K 23/05, OTK-A 2006, nr 6, poz. 62.
Google Scholar
Adach-Stankiewicz, Ewa. 2021. Dostawy na rynek krajowy oraz spożycie niektórych artykułów konsumpcyjnych na 1 mieszkańca w 2020 roku. Główny Urząd Statystyczny, Warszawa, 1, Dostęp: 28.12.2022. https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ceny-handel/handel/
Google Scholar
dostawy-na-rynek-krajowy-oraz-spozycie-niektorych-artykulow-konsumpcyjnych-na-1-mieszkanca-w-2020-roku,9,11.html.
Google Scholar
Bukowski, Zbigniew. 2005. Pojęcie zrównoważonego rozwoju w prawie polskim. W: Zrównoważony
Google Scholar
Rozwój. Od utopii do praw człowieka, (red.) Andrzej Papuziński, 104–118. Bydgoszcz, s. 113.
Google Scholar
Bywalec, Czesław i Leszek Rudnicki. 2002. Konsumpcja. Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, 13.
Google Scholar
Dziedzic-Chojnacka, D., Chojnacki, D. 2007. Zakaz reklamy nieekologicznej w polskim prawie ochrony środowiska. Radca Prawny 4: 58.
Google Scholar
European Commission, Directorate-General for Agriculture and Rural Development. J Peyraud,
Google Scholar
M. MacLeod, 2020 Future of EU livestock: How to contribute to a sustainable agricultural sector?:final report, Publications Office, 6. Dostęp: 28.12.2022. https://data.europa.eu/doi/10.2762/3440.
Google Scholar
European Commission, Eurostat. 2020. Energy, transport and environment statistics 2020 edition, 163. DOI: 10.2785/463410.
Google Scholar
Górski, Marek, Jendrośka, Jerzy (red.). 2001. Komentarz do art. 1. W: Ustawa Prawo ochrony środowiska. Komentarz, (red.) Jerzy Jendrośka et al., Warszawa: Wolters Kluwer, wydanie elektroniczne LEX, Dostęp:07.01.2023.
Google Scholar
Gruszecki, Krzysztof. 2019. Komentarz do art. 5. Prawo ochrony środowiska. Komentarz,
Google Scholar
wyd. V. Warszawa: Wolters Kluwer, wydanie elektroniczne LEX, Dostęp: 07.01.2022.
Google Scholar
Gruszecki, Krzysztof. 2019. Komentarz do art. 80. Prawo ochrony środowiska. Komentarz, wyd. V. Warszawa: Wolters Kluwer, wydanie elektroniczne LEX, Dostęp: 7.01.2022.
Google Scholar
Hedenus, Fredrik and Stefan Wirsenius, Daniel J.A. Johansson. 2014. The importance of reduced meat and dairy consumption for meeting stringent climate change targets. Climatic Change 124(1–2), 89. DOI: 10.1007/s10584-014-1104-5.
Google Scholar
Hosonuma, Noriko et al. 2012. An assessment of deforestation and forest degradation drivers in developing countries. Environmental Research Letters 7(4), 1–13, DOI:10.1088/1748-9326/7/4/044009.
Google Scholar
Jendrośka Jerzy (red.). 2012. Leksykon ochrony środowiska, Warszawa, 193.
Google Scholar
Kissinger, Gabrielle et al. 2012. Drivers of Deforestation and Forest Degradation: A synthesis report for REDD+ Policymakers. Lexeme Consulting, 1–48.
Google Scholar
Lipiński, Aleksander. 2010. Prawne podstawy ochrony środowiska, Warszawa, 32.
Google Scholar
MacLeod Michael et al. 2013. Greenhouse gas emissions from pig and chicken supply chains – A global life cycle Assessment. Food and Agriculture Organization of the United Nations (FAO), 68.
Google Scholar
Masson-Delmotte, Valérie et al. 2018. Summary for Policymakers. In: Global Warming of 1.5°C.
Google Scholar
An IPCC Special Report on the impacts of global warming of 1.5°C above pre-industrial levels and related global greenhouse gas emission pathways, in the context of strengthening the global response to the threat of climate change, sustainable development, and efforts to eradicate poverty. Cambridge University Press, 3–24. DOI: 10.1017/9781009157940.001.
Google Scholar
Mekonnen, Mesfin M. and Hoekstra, Aryen Y. 2012. A Global Assessment of the Water Footprint of Farm Animal Products. Ecosystems 15(3), 401–415. DOI:10.1007/s10021- 011-9517-8.
Google Scholar
Mucha, Joanna. 2013. Legitymacja procesowa w sprawach o zaprzestanie tzw. nieekologicznej reklamy w świetle przepisów ustawy – Prawo ochrony środowiska. Przegląd Prawa Ochrony Środowiska 2: 31.
Google Scholar
Opio, Christopher. et al. 2013. Greenhouse gas emissions from ruminant supply chains – A global life cycle Assessment. Food and Agriculture Organization of the United Nations (FAO), 48.
Google Scholar
Rakoczy, Bartosz. 2013. Komentarz do art. 80. W: Prawo ochrony środowiska. Komentarz, (red.) Zbigniew Bukowski, Ewa Katarzyna Czech, Karolina Karpus, Warszawa: Wolters Kluwer, Wydanie elektroniczne LEX. Dostęp: 7.01.2023.
Google Scholar
Sharma, Anket et al. 2019. Worldwide pesticide usage and its impacts on ecosystem. SN Applied Sciences 1(1446), 1–2. DOI: 10.1007/s42452-019-1485-1.
Google Scholar
Springmann, Marco et al. 2018. Options for keeping the food system within environmental limits. Nature 562, 520. DOI:10.1038/s41586-018-0594-0.
Google Scholar
Westhoek, Henk et al. 2015. Nitrogen on the table: The influence of food choices on nitrogen emissions and the European environment, Centre for Ecology & Hydrology, 70.
Google Scholar
Encyklopedia PWN. Dostęp: 30.11.2021. https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/3966917/reklama.html.
Google Scholar
European Commission. Proud of EU beef. Dostęp: 28.12.2022. https://ec.europa.eu/chafea/agri/en/campaigns/proud-eu-beef
Google Scholar
Eurostat. 2016a, Archive: Small and large farms in the EU – statistics from the farm structure survey. Dostęp: 28.12.2022. https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index. php?title=Archive:Small_and_large_farms_in_the_EU_-_statistics_from_the_farm_structure_survey
Google Scholar
Eurostat. 2016b. Share of livestock units, by economic size o-f farm, EU-28, 2005–2013. Dostęp: 18.05.2022. https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=File:
Google Scholar
Share_of_livestock_units,_by_economic_size_o-ffarm,EU-28,2005%E2%80%932013(%25 oftotal).png
Google Scholar
Uchwała nr 8/2021. Komisji Zarządzającej Funduszem Promocji Mięsa Wieprzowego z dnia 13 lipca 2021 r w sprawie przyjęcia strategii promocji dla branży mięsa wieprzowego na rok 2022. Dostęp: 30.11.2021. https://bip.kowr.gov.pl/uploads/pliki/fundusze/fpmwp/
Google Scholar
strategia_prom_fpmwiep_2022_uchw8_2021.pdf
Google Scholar
UNFCCC, Glasgow Climate Pact, Decision -/CP.26, advance unedited version, Dostęp: 10.07.2022. https://unfccc.int/sites/default/files/resource/cop26_auv_2f_cover_decision.pdf
Google Scholar
Autorzy
Franciszek NowakStatystyki
Downloads
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Opolskie Studia Administracyjno-Prawne
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Prawa autorskie majątkowe do opublikowanych utworów ma Uniwersytet Opolski (do utworu zbiorowego) oraz poszczególni Autorzy (do poszczególnych części utworu zbiorowego, mających samodzielne znaczenie).
W Opolskich Studiach Administracyjno - Prawnych mogą być publikowane tylko utwory wcześniej nie rozpowszechnione.
Na podstawie Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (określane jako „RODO") administratorem danych osobowych osób publikujących w Opolskich Studiach Administracyjnoprawnych (Wydawnictwo UO) jest Uniwersytet Opolski z siedzibą przy pl. Kopernika 11a, 45-040 Opole.
Artykuły zamieszczone w czasopiśmie objęte są licencją Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe
(CC BY-NC-ND 4.0)
Z pozostałych zamieszczonych w niniejszym czasopiśmie utworów można korzystać w ramach dozwolonego użytku zgodnie z art. 23-35 Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
Więcej szczegółów o licencji CC BY-NC-ND 4.0 znajdą Państwo na stronie:
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/deed.pl
Treść licencji dostępna pod linkiem:
.png){kind=link}