On the possibilities of recruiting minors as confidential personal sources of information
Piotr Herbowski
a:1:{s:5:"en_US";s:39:"Akademia Kujawsko-Pomorska w Bydgoszczy";}Abstrakt
Polski ustawodawca nie uregulował w żaden sposób możliwości współpracy Policji z nieletnimi jako poufnymi osobowymi źródłami informacji. W związku z tym od wielu lat pojawiają się opinie o braku przeszkód prawnych do takiej współpracy. Zapomina się jednak, że może się ona wiązać z licznymi zagrożeniami dla małoletnich, a decyzja ustawodawcy wynika raczej z braku świadomości trudnych wyborów, przed jakimi mogą stanąć np. policjanci rozpracowujący grupy przestępcze. Konieczne jest szersze przedstawienie własnego spojrzenia na tę kwestię, opartego zarówno na praktycznych doświadczeniach, jak i wynikającego z pogłębionej analizy przepisów konstytucyjnych, ustawowych i umów międzynarodowych. Wszystko to pozwala na sformułowanie szeregu postulatów, które ułatwią służbom policyjnym działanie w granicach prawa.
Bibliografia
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. Dz. U. z 1997 r. Nr 78, poz. 483 ze zm.
Google Scholar
Konwencja o Prawach Dziecka przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989 r., Dz.U. 1991 Nr 120, poz. 526 ze zm.
Google Scholar
Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy, Dz. U. 1964 Nr 9 poz. 59 ze zm.
Google Scholar
Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny, Dz.U. 1964 Nr 16 poz. 93 ze zm.
Google Scholar
Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich, Dz. U. 1982 Nr 35 poz. 228 ze zm. uchylona.
Google Scholar
Ustawa z dnia 23 grudnia 1988 r. o działalności gospodarczej, Dz. U. 1988 nr 41 poz. 324 ze zm. uchylona.
Google Scholar
Ustawa z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców, Dz. U. 2018 poz. 646 ze zm.
Google Scholar
Ustawa z dnia 9 czerwca 2022 r. o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich, Dz. U. 2022 poz. 1700 ze zm.
Google Scholar
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 11 października 2011 r., sygn. K 16/10, Dz.U. 2011 nr 240 poz. 1436.
Google Scholar
Banaszak, Bogusław, Żukowski, Łukasz. 2015. Prawo dziecka do ochrony przed przemocą, okrucieństwem, wyzyskiem i demoralizacją – rozwiązania polskie na tle standardów Konwencji Praw Dziecka W: Konwencja o Prawach Dziecka. Wybór zagadnień (artykuły i komentarze), (red.) Stanisław Leszek Stadniczeńko, 237-253. Warszawa: Biuro Rzecznika Praw Dziecka.
Google Scholar
Bernasiewicz, Maciej, Noszczyk-Bernasiewicz, Monika. 2020. Przestępczość nieletnich w USA i w Polsce na podstawie wybranych statystyk kryminalnych, Archiwum Kryminologii, T. XLII, nr 2, s. 207-238.
Google Scholar
Florczak-Wątor, Monika. Komentarz do art. 7. 2021. W: Piotr Tuleja. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, wyd. II, LEX/el. Warszawa: Wolters Kluwer. Wydanie elektroniczne LEX. Dostęp: 19.12.2022.
Google Scholar
Florczak-Wątor, Monika. Komentarz do art. 77. 2021. W: Piotr Tuleja. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, wyd. II, LEX/el. Warszawa: Wolters Kluwer. Wydanie elektroniczne LEX. Dostęp: 19.12.2022.
Google Scholar
Herbowski, Piotr. 2018. Poufne osobowe źródła informacji. Aspekty kryminalistyczne i prawnodowodowe. Warszawa: Difin.
Google Scholar
Herbowski, Piotr, Bukowski, Jacek. 2016. Fałszerstwa dokumentów operacyjnych a badania pismoznawcze, Nowa Kodyfikacja Prawa Karnego, T. XXXIX, s. 155-166.
DOI: https://doi.org/10.19195/2084-5065.39.9
Google Scholar
Horosiewicz, Krzysztof. 2021. Nieletni jako poufne osobowe źródła informacji polskiej Policji Cz. 1, Przegląd Policyjny, nr 1 (141), 19-31.
Google Scholar
Horosiewicz, Krzysztof. 2021. Nieletni jako poufne osobowe źródła informacji polskiej Policji Cz. 2, Przegląd Policyjny, nr 2 (142), 126-140.
Google Scholar
Horosiewicz, Krzysztof. 2012. Przedsięwzięcia werbunkowe, Przegląd Policyjny, nr 4 (108), 210-220.
Google Scholar
Horosiewicz, Krzysztof. 2015. Współpraca policjantów z osobowymi źródłami informacji. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar
Lutkiewicz-Rucińska, Anita. Komentarz do art. 15. 2022. W: Małgorzata Balwicka-Szczyrba, Anna Sylwestrzak. Kodeks cywilny. Komentarz, Warszawa: Wolters Kluwer. Wydanie elektroniczne LEX. Dostęp: 20.12.2022.
Google Scholar
Łabuz, Paweł, Kosmaty, Piotr, Kudła, Jacek. 2021. Wykrywanie tajnych agentów policyjnych w zorganizowanych grupach przestępczych. W: Działania kontrwykrywcze zorganizowanych grup przestępczych i organizacji terrorystycznych, (red.) Piotr Chlebowicz, Paweł Łabuz, Tomasz Safjański, 195-222. Warszawa: C.H. Beck.
Google Scholar
Netczuk, Robert. 2010. Tajny współpracownik i tajny agent w projektach ustaw o czynnościach operacyjno-rozpoznawczych. Uwagi de lege ferenda, Wojskowy Przegląd Prawniczy, nr 3, 11-30.
Google Scholar
Netczuk, Robert. 2006. Tajny współpracownik policji na tle prawnoporównawczym. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Google Scholar
Otłowski, Kazimierz. 1982. Nadawanie charakteru procesowego materiałom operacyjnym. Warszawa: Departament Szkolenia i Doskonalenia Zawodowego MSW.
Google Scholar
Pilich, Mateusz. Komentarz do art. 17. 2021. W: Jacek Gudowski (red.) Komentarz. Tom I. Część ogólna, cz. 1 (art. 1–55(4)), red. J. Gudowski, Warszawa: Wolters Kluwer. Wydanie elektroniczne LEX. Dostęp: 20.12.2022.
Google Scholar
Pilich, Mateusz. Komentarz do art. 20. 2021. W: Jacek Gudowski (red.) Komentarz. Tom I. Część ogólna, cz. 1 (art. 1–55(4)), red. J. Gudowski, Warszawa: Wolters Kluwer. Wydanie elektroniczne LEX. Dostęp: 20.12.2022.
Google Scholar
Przyborowska-Klimczak, Anna. 2019. Ochrona praw dziecka w publicznym prawie międzynarodowym, Teka Komisji Prawniczej PAN Oddział w Lublinie, T. XII, nr 1, 211-235.
DOI: https://doi.org/10.32084/tekapr.2019.12.1-16
Google Scholar
Rau, Zbigniew. 2002 Przestępczość zorganizowana w Polsce i jej zwalczanie. Kraków: Zakamycze.
Google Scholar
Sprengel, Bolesław. 2018. Praca operacyjna Policji. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Google Scholar
Statystyka Sądowa. Sprawy Nieletnich. Prawomocne orzeczenia w latach 2010-2016, Wydział Statystycznej Informacji Zarządczej, Departament Strategii i Funduszy Europejskich, Ministerstwo Sprawiedliwości, Warszawa 2017.
Google Scholar
Szumiło-Kulczycka, Dobrosława. 2012. Czynności operacyjno-rozpoznawcze i ich relacje do procesu karnego. Warszawa: LexisNexis.
Google Scholar
Szumiło-Kulczycka, Dobrosława. 2015. Korzystanie w postępowaniu karnym przez sądy pierwszej instancji z informacji zebranych operacyjnie, Prawo w Działaniu, nr 23, 7-103.
Google Scholar
Taracha, Adam. 2006. Czynności operacyjno-rozpoznawcze. Aspekty kryminalistyczne i prawnodowodowe. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Google Scholar
Tuleja, Piotr. Komentarz do art. 9. 2021. W: Piotr Tuleja (red.) Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, wyd. II, Warszawa: Wolters Kluwer. Wydanie elektroniczne LEX. Dostęp: 19.12.2022.
Google Scholar
Wieczorek, Leszek. 2005. Przestępczość i demoralizacja nieletnich w Polsce w okresie transformacji ustrojowej, Katowice: Wydawnictwo Naukowe Śląsk.
Google Scholar
Informacja dotycząca stanu zagrożenia przestępczością nieletnich w Polsce w I półroczu 2013 roku. Biuro Prewencji i Ruchu Drogowego KGP Wydział Prewencji, https://policja.pl/pol/kgp/biuro-prewencji/wydzial-prewencji/problematyka-nieletnich/90639,Problematyka-nieletnichmaloletnich.html; dostęp 29.11.2022 r.
Google Scholar
Informacja dotycząca stanu zagrożenia przestępczością nieletnich w Polsce w 2020 roku. Biuro Prewencji KGP Wydział Prewencji, https://policja.pl/pol/kgp/biuro-prewencji/wydzial-prewencji/problematyka-nieletnich/90639,Problematyka-nieletnichmaloletnich.html; dostęp 29.11.2022 r.
Google Scholar
Informacja dotycząca stanu zagrożenia przestępczością nieletnich w Polsce w 2021 roku. Biuro Prewencji KGP Wydział Prewencji, https://policja.pl/pol/kgp/biuro-prewencji/wydzial-prewencji/problematyka-nieletnich/90639,Problematyka-nieletnichmaloletnich.html; dostęp 29.11.2022 r.
Google Scholar
Napady rabunkowe nieletnich. Kim są sprawcy i dlaczego jest ich więcej? https://www.tvp.info/57466711/szwecja-raport-duzy-wzrost-liczby-napadow-rabunkowych-dokonanych-przez-nieletnich. Dostęp 12.12.2022 r.
Google Scholar
Szwajcer, Diana. 2022. Cała prawda o przestępczości w Szwecji. Prof. Sarnecki: nie boję się wyjść na ulicę. https://wiadomosci.onet.pl/swiat/cala-prawda-o-przestepczosci-w-szwecji-nie-boje-sie-wyjsc-na-ulice/0grs1z9. Dostęp 12.12.2022 r.
Google Scholar
Terror w państwie Europy Zachodniej. Już 60. Ofiara śmiertelna. https://www.tvp.info/64931729/szwecja-pograzona-walkami-gangow-juz-kilkudziesieciu-zabitych. Dostęp 6.12.2022 r.
Google Scholar
Wojna gangów w Szwecji, giną kolejne osoby. Rząd zdecydował o zaangażowaniu wojska. https://tvn24.pl/swiat/szwecja-wojna-gangow-gina-kolejne-osoby-rzad-zdecydowal-o-zaangazowaniu-wojska-7366229. Dostęp 29.09.2023 r.
Google Scholar
Zyśk, Daniel. 2022. Szwecję zalała fala brutalnej przestępczości. Jest 60 ofiara strzelanin. Szef policji: w 2023 roku niewiele się zmieni. https://www.pap.pl/aktualnosci/news%2C1499010%2Cszwecje-zalala-fala-brutalnej-przestepczosci-jest-60-ofiara-strzelanin. Dostęp 12.12.2022 r.
Google Scholar
Autorzy
Piotr HerbowskiStatystyki
Downloads
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Opolskie Studia Administracyjno-Prawne
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Prawa autorskie majątkowe do opublikowanych utworów ma Uniwersytet Opolski (do utworu zbiorowego) oraz poszczególni Autorzy (do poszczególnych części utworu zbiorowego, mających samodzielne znaczenie).
W Opolskich Studiach Administracyjno - Prawnych mogą być publikowane tylko utwory wcześniej nie rozpowszechnione.
Na podstawie Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (określane jako „RODO") administratorem danych osobowych osób publikujących w Opolskich Studiach Administracyjnoprawnych (Wydawnictwo UO) jest Uniwersytet Opolski z siedzibą przy pl. Kopernika 11a, 45-040 Opole.
Artykuły zamieszczone w czasopiśmie objęte są licencją Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe
(CC BY-NC-ND 4.0)
Z pozostałych zamieszczonych w niniejszym czasopiśmie utworów można korzystać w ramach dozwolonego użytku zgodnie z art. 23-35 Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
Więcej szczegółów o licencji CC BY-NC-ND 4.0 znajdą Państwo na stronie:
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/deed.pl
Treść licencji dostępna pod linkiem:
