Funkcjonowanie polskiego rejestru spółek z perspektywy ochrony danych osobowych
Ariel Mucha
Uniwersytet Jagielloński w KrakowieAbstrakt
Opracowanie obejmuje analizę polskich regulacji i praktyki funkcjonowania rejestru Przedsiębiorców Krajowego rejestru Sądowego w świetle regulacji prawa unijnego
dotyczących ochrony danych osobowych. Do istoty działalności rejestrów handlowych należy gromadzenie i przetwarzanie danych, w tym informacji o osobach fizycznych. Polski model funkcjonowania rejestru spółek charakteryzuje się szerokim dostępem do danych osobowych aktorów korporacyjnych, a czasami również innych osób. Sytuacja ta, mająca miejsce od wielu lat, może budzić istotne wątpliwości w związku z rosnącymi standardami ochrony danych osobowych w UE. Stąd podstawowym problemem badawczym opracowania jest to,
w jakim zakresie polski model rejestru spółek odpowiada standardom unijnej ochrony da- nych osobowych. Odpowiedź na to pytanie była możliwa w oparciu o analizę unijnych ram prawnych funkcjonowania rejestrów spółek i określenie podstawowych funkcji, którym służą rejestry w obrocie handlowym. W dalszej kolejności konieczne stało się zbadanie unijnych zasad ochrony danych osobowych przetwarzanych i udostępnianych w publicznych rejestrach,
która to kwestia stała się przedmiotem szczególnego zainteresowania Trybunału Sprawiedliwości w ostatnich latach. Zdobyta w ten sposób wiedza pozwoliła na ocenę funkcjonowania polskiego rejestru przedsiębiorców, potwierdzając, że częściowo tworzące go ramy prawne
i praktyka funkcjonowania odbiega od unijnych reguł ochrony danych osobowych.
Słowa kluczowe:
RODO, ochrona danych osobowych, Prawo PrzedsiębiorcówBibliografia
Karta praw podstawowych unii europejskiej. Dz.u. ue c 326 z 2012.
Google Scholar
Dyrektywa PE i Rady 2003/58/We Parlamentu europejskiego i rady z 15.07.2003 r. zmieniająca dyrektywę rady 68/151/eWG w zakresie wymagań dotyczących jawności w odniesieniu do niektórych typów spółek. Dz.u. ue l 221 z 2003.
Google Scholar
Dyrektywa PE i Rady (ue) 2004/109/We z 15.12.2004 r. w sprawie harmonizacji wymogów dotyczących przejrzystości informacji o emitentach, których papiery wartościowe dopuszczane są do obrotu na rynku regulowanym oraz zmieniająca dyrektywę
Google Scholar
/34/We. Dz. urz. ue l 390 z 2004.
Google Scholar
Dyrektywa PE i Rady (ue) 2012/17/ue z 13.06.2012 r. zmieniająca dyrektywę rady 89/666/eWG i dyrektywy Parlamentu europejskiego i rady 2005/56/We i 2009/101/We w zakresie integracji rejestrów centralnych, rejestrów handlowych i rejestrów spółek. Dz. urz. ue l 156 z 2012.
Google Scholar
Dyrektywa PE i Rady (ue) 2015/849 z 20.05.2015 r. w sprawie zapobiegania wykorzystywaniu systemu finansowego do prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu, zmieniająca rozporządzenie Parlamentu europejskiego i rady (ue) nr 648/2012 i uchylająca
Google Scholar
dyrektywę Parlamentu europejskiego i rady 2005/60/We oraz dyrektywę Komisji 2006/ 70/We. Dz.u. ue l 141 z 2015.
Google Scholar
Dyrektywa PE i Rady (ue) 2017/1132 z 14 czerwca 2017 r. w sprawie niektórych aspektów prawa spółek. Dz.u. ue l 169 z 2017.
Google Scholar
Dyrektywa PE i Rady (ue) 2018/843 z 30.05.2018 r. zmieniająca dyrektywę (ue) 2015/849 w sprawie zapobiegania wykorzystywaniu systemu finansowego do prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu oraz zmieniająca dyrektywy 2009/138/We i 2013/36/ue.
Google Scholar
Dz.u. ue l 156 z 2018.
Google Scholar
Dyrektywa Rady 68/151/eWG z 9.03.1968 r. w sprawie koordynacji gwarancji, jakie są wymagane w państwach członkowskich od spółek w rozumieniu art. 58 akapit drugi Traktatu, w celu uzyskania ich równoważności w całej Wspólnocie, dla zapewnienia ochrony
Google Scholar
interesów zarówno wspólników, jak i osób trzecich. Dz. urz. We l 65 z 1968.
Google Scholar
Rozporządzenie PE i Rady (ue) 2016/679 z 27.04.2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/We. Dz.u. ue l 119 z 2016.
Google Scholar
Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z 17.11.2014 r. w sprawie szczegółowego sposobu prowadzenia rejestrów wchodzących w skład Krajowego rejestru Sądowego oraz szczegółowej treści wpisów w tych rejestrach. Dz.u. 2014 poz. 1667.
Google Scholar
Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 14.01.2015 r. w sprawie określenia wzorców dotyczących spółki z ograniczoną odpowiedzialnością udostępnionych w systemie teleinformatycznym. Dz.u. 2019, poz. 1483, tekst jednolity.
Google Scholar
Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z 18.06.2019 r. regulamin urzędowania sądów powszechnych. Dz.u. 2022, poz. 2514, tekst jednolity.
Google Scholar
Rozporządzenie Rady (ue) 833/2014 z 31.07.2014 r. dotyczące środków ograniczających w związku z działaniami rosji destabilizującymi sytuację na ukrainie. Dz.u. ue. l 229 z 2014.
Google Scholar
Ustawa z dnia 23.04.1964 r. – Kodeks cywilny. Dz.u. 2023, poz. 1610, tekst jednolity.
Google Scholar
Ustawa z dnia 20.08.1997 r. o Krajowym rejestrze Sądowym. Dz.u. 2023, poz. 685, tekst jednolity.
Google Scholar
Ustawa z dnia 15.09.2000 r. Kodeks spółek handlowych. Dz.u. 2022, poz. 1467, tekst jednolity.
Google Scholar
Ustawa z 29.07.2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych. Dz.u. 2022, poz. 2554, tekst jednolity.
Google Scholar
Postanowienie OlG w celle z 24 lutego 2023 r., 9 W 16/23; BeckrS 2023, 5367.
Google Scholar
Postanowienie SN z dnia 2 grudnia 2015 r., iV cSK 99/15, OSNc-ZD 2017, nr 3, poz. 40.
Google Scholar
Wyrok TS z 4 grudnia 1997, c-97/96, Verband deutscher Daihatsu-händler eV v. Daihatsu
Google Scholar
Deutschland Gmbh, eu:c:1997:581.
Google Scholar
Wyrok TS z 9 listopada 2010, c-92/09 i c-93/09, Volker und Markus Schecke Gbr and hartmut eifert v land hessen, eu:c:2010:662.
Google Scholar
Wyrok TS z 9 marca 2017 r., c-398/15, camera di commercio, industria, Artigianato e Agricoltura di lecce v. Salvatore Manni, eu:c:2016:652.
Google Scholar
Wyrok TS z 22 czerwca 2021 r., c 439/19, B v. latvijas republikas Saeima, eu:c:2021:504.
Google Scholar
Wyrok TS z 22 listopada 2022, c-37/20 i c-601/20, WM, Sovim SA v luxembourg Business registers, eu:c:2022:912.
Google Scholar
Wyrok Wielkiej izby eTPcz z dnia 9 marca 2023 r., nr 36345/16, w sprawie l.B. v. Węgry.
Google Scholar
corte, lorenzo Dalla. 2022. On proportionality in the data protection jurisprudence of the cJeu. International Data Privacy Law 12(4), 259–275. DOi: 10.1093/idpl/ipac014.
Google Scholar
Fajgielski, Paweł. 2022. Ogólne rozporządzenie o ochronie danych. Ustawa o ochronie danych osobowych. Komentarz. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar
Geibel, Stefan. 2023. Datenschutz vs. registertransparenz. Zeitschrift für das Privatrecht der Europäischen Union 20(1): 11–18. DOi: 10.9785/gpr-2022–200105.
Google Scholar
Mucha, Ariel. 2016. unijny System rejestrów handlowych i jego implementacja do prawa polskiego po uchwaleniu dyrektywy Parlamentu europejskiego i rady 2012/17/ue z 13 czerwca 2012 r., Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 78(2): 73–86.
Google Scholar
DOi: 10.14746/rpeis.2016.78.2.7.
Google Scholar
Mucha, Ariel i Arkadiusz radwan. 2023. Ochrona danych osobowych w rejestrach handlowych oraz aktach rejestrowych w państwach członkowskich UE – analiza prawno-porównawcza. Raport. Warszawa: instytut Wymiaru Sprawiedliwości.
Google Scholar
Norek, emil. 2001. Krajowy Rejestr Sądowy. Warszawa: lexis Nexis.
Google Scholar
romanowski, Michał i Anna Weber. 2016. czy członek organu spółki kapitałowej ma “prawo do bycia zapomnianym”? – uwagi na tle pytania prejudycjalnego w sprawie c-398/15
Google Scholar
Manni,.Europejski Przegląd Sądowy 5: 37–44.
Google Scholar
Siems, Mathias. 2023. Privacy vs. shareholder transparency: Did the ecJ decision in WM and Sovim SA impair the global fight against money laundering? Common Market Law Review 60(4): 1137–1152.
Google Scholar
Stawecki, Tomasz. 2004. Rejestry przedsiębiorców w Europie. Warszawa: Oficyna Naukowa.
Google Scholar
Wollenschläger, Bernward. 2023. eingeschränkte registerkontinuität aufgrund von Änderungen der Gesellschaftsregister- und handelsregisterverordnung. eine kritische Analyse der Neuregelungen unter Berücksichtigung der Auswirkungen für die Praxis. Neue
Google Scholar
Zeitschrift für Gesellschaftsrecht 15: 690–694.
Google Scholar
Opinia Niemieckiego Stowarzyszenia Ochrony Danych e.V. (DVD), www.netzwerk-daten-schutzexpertise.de/sites/default/files/gut_2022_12_registerveroeffentlichung.pdf. Dostęp: 06.11.2023.
Google Scholar
Pismo rPO do Ministra Sprawiedliwości z 20.04.2023 r. (Vii.501.60.2023.MK), https:// bip.brpo.gov.pl/sites/default/files/2023–04/Do_MS_dane_osobowe_rejestry_publiczne _20.04.2023.pdf. Dostęp: 06.11.2023.
Google Scholar
Autorzy
Ariel MuchaStatystyki
Downloads
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Opolskie Studia Administracyjno-Prawne
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Prawa autorskie majątkowe do opublikowanych utworów ma Uniwersytet Opolski (do utworu zbiorowego) oraz poszczególni Autorzy (do poszczególnych części utworu zbiorowego, mających samodzielne znaczenie).
W Opolskich Studiach Administracyjno - Prawnych mogą być publikowane tylko utwory wcześniej nie rozpowszechnione.
Na podstawie Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (określane jako „RODO") administratorem danych osobowych osób publikujących w Opolskich Studiach Administracyjnoprawnych (Wydawnictwo UO) jest Uniwersytet Opolski z siedzibą przy pl. Kopernika 11a, 45-040 Opole.
Artykuły zamieszczone w czasopiśmie objęte są licencją Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe
(CC BY-NC-ND 4.0)
Z pozostałych zamieszczonych w niniejszym czasopiśmie utworów można korzystać w ramach dozwolonego użytku zgodnie z art. 23-35 Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
Więcej szczegółów o licencji CC BY-NC-ND 4.0 znajdą Państwo na stronie:
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/deed.pl
Treść licencji dostępna pod linkiem: