Podatek od nieruchomości z perspektywy praktyki stosowania prawa oraz kierunków zmian
Paweł Śwital
Uniwersytet Radomski im. Kazimierza Pułaskiegohttps://orcid.org/0000-0002-7404-5143
Piotr Kobylski
Uniwersytet Radomski im. Kazimierza PułaskiegoAbstrakt
Niniejsze opracowanie zostało poświęcone zagadnieniu podatku od nieruchomości z perspektywy praktyki stosowania prawa oraz kierunków zmian. Teza pracy opiera się na stwierdzeniu, że precyzyjne określenie istotnych elementów stosunku daninowego w ustawie gwarantuje z jednej strony bezpieczeństwo prawne podatnika, a z drugiej – bezpieczeństwo w prowadzeniu samodzielnej polityki finansowej. Powstaje pytanie, czy prawodawca zapewnił
samorządom gminnym odpowiednie źródła finansowania do przypisanych ustawowo zadań. Głównym celem opracowania jest więc opisanie najistotniejszego źródła dochodów własnych gminy z punktu widzenia poprawności rozwiązań legislacyjnych. Niniejsze opracowanie dowodzi,
że uchybienia samorządów powodują utratę dochodów, lecz w stopniu marginalnym na tle ubytków spowodowanych naruszeniem standardu legislacyjnego właściwemu prawu
daninowemu. W celu realizacji zamierzeń autorów wykorzystana została co do zasady metoda dogmatyczna, którą uznaje się za wiodącą metodę badawczą w naukach prawnych.
Bibliografia
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. Dz.U. 1997, Nr 78, poz. 483 ze zm.
Google Scholar
Ustawa z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych. Dz.U. 2023, poz. 70 ze zm.
Google Scholar
Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Dz.U. 2022, poz. 2647 ze zm.
Google Scholar
Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych. Dz.U. 2022, poz. 2587 ze zm.
Google Scholar
Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane. Dz.U. 2023, poz. 682 ze zm.
Google Scholar
Ustawa z dnia 5 sierpnia 2015 r. o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw. Dz.U. 2015, poz. 1197.
Google Scholar
Uchwała NSA z dnia 10 października 2022 r., III FPS 2/22. Dostęp: 19.01.2024. LEX nr 3419771.
Google Scholar
Wyrok NSA z dnia z dnia 23 listopada 2017 r., II FSK 2852/15. Dostęp: 24.02.2024. LEX nr 2401371.
Google Scholar
Wyrok NSA z dnia 25 sierpnia 2020 r., II FSK 1629/18. Dostęp: 19.01.2024. LEX nr 3058339.
Google Scholar
Wyrok NSA z dnia 24 listopada 2020 r., II FSK 1317/20. Dostęp: 19.01.2024. LEX nr 3106525.
Google Scholar
Wyrok NSA z dnia 22 listopada 2022 r., III FSK 257/22. Dostęp: 19.01.2024. LEX nr 3457476.
Google Scholar
Wyrok NSA z dnia z dnia 30 maja 2023 r., III FSK 48/22. Dostęp: 19.01.2024. LEX nr 3580728.
Google Scholar
Wyrok WSA w Poznaniu z dnia 15 grudnia 2010 r., III SA/Po 356/10. Dostęp: 19.01.2024. LEX nr 757185.
Google Scholar
Wyrok WSA w Rzeszowie z dnia 21 sierpnia 2014 r., I SA/Rz 525/14. Dostęp: 28.03.2024. LEX nr 1503651.
Google Scholar
Wyrok WSA w Rzeszowie z dnia 8 marca 2016 r., I SA/Rz 78/16. Dostęp: 28.03.2024. LEX
Google Scholar
nr 2023486.
Google Scholar
Wyrok WSA w Gdańsku z dnia 29 stycznia 2019 r., I SA/Gd 1043/18. Dostęp: 28.03.2024.
Google Scholar
LEX nr 2621740.
Google Scholar
Wyrok WSA w Gdańsku z dnia 3 czerwca 2020 r., II SA/Gd 673/19. Dostęp: 19.01.2024.
Google Scholar
LEX nr 3020501.
Google Scholar
Wyrok WSA w Kielcach z dnia 7 października 2021 r., I SA/Ke 485/21. Dostęp: 28.03.2024.
Google Scholar
LEX nr 3248501.
Google Scholar
Wyrok WSA w Białymstoku z dnia 30 września 2022 r., I SA/Bk 287/22. Dostęp: 19.01.2024.
Google Scholar
LEX nr 3426265.
Google Scholar
Wyrok WSA w Rzeszowie z dnia 27 października 2022 r., I SA/Rz 406/22. Dostęp: 19.01.2024.
Google Scholar
LEX nr 3436870.
Google Scholar
Postanowienie TK z dnia 5 marca 2020 r., SK 48/15. Dostęp: 24.02.2024. LEX nr 3013900.
Google Scholar
Postanowienie TK z dnia 15 grudnia 2020 r., S 3/20. Dostęp: 24.02.2024. LEX nr 3098479.
Google Scholar
Wyrok TK z dnia 13 września 2011 r., P 33/09. Dostęp: 19.01.2024. LEX nr 929854.
Google Scholar
Wyrok TK z dnia 12 grudnia 2017 r., SK 13/15. Dostęp: 28.03.2024. LEX nr 2406907.
Google Scholar
Wyrok TK z dnia 13 grudnia 2017 r., SK 48/15. Dostęp: 24.02.2024. LEX nr 2406906.
Google Scholar
Wyrok TK z dnia 4 lipca 2023 r., SK 14/21. Dostęp: 19.01.2024. LEX nr 3578728.
Google Scholar
Bojarski, Adam. 2023. Opodatkowanie podatkiem od nieruchomości urządzeń typu paczkomaty. Finanse Komunalne 5: 30–36.
Google Scholar
Brzeziński, Bogumił i Wojciech Morawski. 2012. Glosa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13 września 2011 r., P 33/09. Przegląd Orzecznictwa Podatkowego 1: 107–110.
Google Scholar
Chojnacka, Irena i Mieszko Nowicki. 2023. Wyrok TK z dnia 4 lipca 2023 r. (sygn. akt SK 14/21) [dot. podatków i opłat lokalnych]. Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego 5: 92–96.
Google Scholar
Dębowska-Romanowska, Teresa. 2010. Prawo finansowe. Część konstytucyjna wraz z częścią ogólną. Warszawa: C.H. Beck.
Google Scholar
Drosik, Jacek. 2023. Czy uzasadnienie wyroku TK daje podstawę do naruszania Konstytucji? Komentarz do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 4 lipca 2023 r. (SK 14/21). Orzecznictwo w Sprawach Samorządowych 3: 135–139.
Google Scholar
Etel, Leonard. 2004. Uchwały podatkowe samorządu terytorialnego. Białystok: Temida.
Google Scholar
Etel, Leonard. 2011. 20 lat ustawy o podatkach i opłatach lokalnych – kilka refleksji. Przegląd Podatkowy 4: 20–27.
Google Scholar
Etel, Leonard. 2019. Opodatkowanie instalacji zapewniających funkcjonowanie budowli zgodnie z jej przeznaczeniem. Przegląd Podatków Lokalnych i Finansów Samorządowych 8: 15–23.
Google Scholar
Dowgier, Rafał. 2021. W: Podatki i opłaty lokalne. Komentarz, (red.) Rafał. Dowgier, Leonard
Google Scholar
Etel, Grzegorz Liszewski, Bogumił Pahl, 270–285. Warszawa: Wolters Kluwer, wydanie elektroniczne LEX. Dostęp: 19.01.2024.
Google Scholar
Felis, Paweł. 2023. Opodatkowanie nieruchomości w Polsce na tle systemów europejskich. Wybrane problemy i propozycje zmian. Raport 1/2023. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Finansów.
Google Scholar
Głąbiński, Stanisław. 1925. Nauka skarbowości, Lwów–Warszawa: nakładem Autora.
Google Scholar
Gomułowicz, Andrzej, Jerzy Małecki. 2013. Podatki i prawo podatkowe. Warszawa: LexisNexis.
Google Scholar
Gomułowicz, Andrzej. 2021. Zasada pewności prawa podatkowego a bezpieczeństwo prawne
Google Scholar
podatnika. W: Ochrona praw podatnika. Diagnoza sytuacji, (red.) Agnieszka Franczak. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar
Hanusz, Antoni. 2015. Wstęp. W: Źródła finansowania samorządu terytorialnego, (red.) Antoni Hanusz. Lublin: Wolters Kluwer.
Google Scholar
Kałążny, Adam. 2020. Opodatkowanie infrastruktury podatkiem od nieruchomości. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar
Kałążny, Adam. 2023. Czy definicja budowli nie ma granic? O możliwym wpływie uchwały NSA, III FPS 2/22, na zakres opodatkowania podatkiem od nieruchomości. Przegląd Podatkowy 3: 43–50.
Google Scholar
Kałążny, Adam. 2023. Pechowiec płaci (30 razy) więcej – o wpływie stanowiska MF na opodatkowanie mieszkań podatkiem od nieruchomości. Przegląd Podatkowy 6: 9–16.
Google Scholar
Koślicki, Krzysztof. 2022. Opodatkowanie budowli podatkiem od nieruchomości. Warszawa: Wolters Kluwer Polska.
Google Scholar
Koślicki, Krzysztof. 2022. Gminy nie kontrolują rozliczeń podatku od nieruchomości, https://www.prawo.pl/podatki/kontrole-firm-i-podatku-od-nieruchomosci-przez-gminy, 517609.html. Dostęp: 19.01.2024.
Google Scholar
Krok, Wojciech. 2010. Budowla w podatku od nieruchomości. Warszawa: Wolters Kluwer Polska.
Google Scholar
Martyniuk, Włodzimierz. 2020. Budowle spółdzielni mieszkaniowych a opodatkowanie podatkiem od nieruchomości. Samorząd Terytorialny 5: 64–72.
Google Scholar
Morawski, Wojciech, Adam Kałążny. 2022. Real Estate Taxation in Poland: The Main Legal Problems. In: The Taxation of Energy-Sector Assets: Polish Tax Legislation on the Eve of Energy Transformation, (eds.) Wojciech Morawski, Adam Kałążny. Poznań: Springer.
Google Scholar
Morawski, Wojciech, Adam Kałążny. 2022. The Taxation of Construction Objects Used to Generate Energy: The Current Legal Regime. In: The Taxation of Energy-Sector Assets: Polish Tax Legislation on the Eve of Energy Transformation, (eds.) Wojciech Morawski, Adam Kałążny. Poznań: Springer.
DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-031-15673-1
Google Scholar
Morawski, Wojciech. 2023. Wyrok TK z 4.07.2023 r., SK 14/21, w sprawie definicji budowli w podatku od nieruchomości – czyli o tym, że piekło bywa dobrymi intencjami wybrukowane. Przegląd Podatkowy 10: 15–25.
Google Scholar
Niezgoda, Andrzej. 2009. W: Dochody budżetu jednostek samorządu terytorialnego, (red.) Antoni Hanusz, Andrzej Niezgoda, Piotr Czerski. Warszawa: Wolters Kluwer.
Google Scholar
Pahl, Bogumił. 2010. Opodatkowanie gruntów i budynków będących w posiadaniu osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą, nabytych i wykorzystywanych w celach osobistych. Finanse Komunalne 5: 68–77.
Google Scholar
Pahl, Bogumił. 2018. Elektrownie fotowoltaiczne a podatek od nieruchomości. Finanse Komunalne 9: 34–48.
Google Scholar
Pahl, Bogumił. 2020. Najnowsze zmiany w konstrukcji prawnej podatków lokalnych, czyli jak „tylnymi drzwiami” pozbawia się gminy dochodów o charakterze podatkowym, Teoretyczne i praktyczne aspekty prawa finansowego. W: Problemy, koncepcje, wyzwania
Google Scholar
i rozwiązania, (red.) Andrzej Gorgol. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
Google Scholar
Pest, Przemysław. 2015. Pojęcie dochodów własnych jednostek samorządu terytorialnego. Wrocławsko-Lwowskie Zeszyty Prawnicze 6: 331–352.
Google Scholar
Radzikowski, Krzysztof. 2012. Opodatkowanie podatkiem od nieruchomości majątku prywatnego przedsiębiorcy. Glosa do wyroku NSA z dnia 18 lipca 2012 r. II FSK 32/11. Finanse Komunalne 12: 66–74.
Google Scholar
Slack, Enid. 2012. The Politics of the Property Tax. In: A Primer on Property Tax, (eds.) William. J. McCluskey, Gary C. Corina, Lawrence. C. Walters. Wiley: Blackwell.
DOI: https://doi.org/10.1002/9781118454343.ch3
Google Scholar
Swianiewicz, Paweł, Jarosław Neneman, Julita Łukomska. 2013. Koncepcja przekształceń podatku od nieruchomości. Finanse Komunalne 7: 25–50.
Google Scholar
Śmiechowicz, Joanna. 2021. Wydajność fiskalna podatków lokalnych, jej uwarunkowania i przestrzenne zróżnicowanie w Polsce. Studia Biura Analiz Sejmowych 1(65): 62–69.
DOI: https://doi.org/10.31268/StudiaBAS.2021.05
Google Scholar
Śwital, Paweł. 2016. Współdziałanie na rzecz rozwoju lokalnego – wybrane aspekty prawne. W: Partycypacja społeczna w samorządzie terytorialnym – aspekty prawne, ekonomiczne, społeczne, (red.) Katarzyna Głąbicka, Paweł Śwital. Radom: Instytut Naukowo-Wydawniczy „Spatium”.
Google Scholar
Tyska, Magdalena. 2022. Możliwość opodatkowania podatkiem od nieruchomości urządzeń typu paczkomaty. Finanse Komunalne 2: 36–43.
Google Scholar
Urbaniak, Ewa. 2023. Regulacja przedmiotu opodatkowania w podatku od nieruchomości a zasada samodzielności finansowej gmin. Nieruchomości@ II: 93–113.
Google Scholar
Walter, Agnieszka, Tomasz Konik. 2007. Zakres przedmiotowy podatku od nieruchomości a praktyczne problemy polskiego przemysłu wydobywczego. Przegląd Podatkowy 12: 21–27.
Google Scholar
Zaborek, Daria, Krzysztof Czarnecki. 2018. Podatki lokalne jako źródło dochodów samorządu gminnego. Analiza podatku od nieruchomości, podatku rolnego i leśnego w gminie Lidzbark w latach 2010–2015. Prawo Budżetowe Państwa i Samorządu 2(6): 47–71.
DOI: https://doi.org/10.12775/PBPS.2018.010
Google Scholar
Zubik, Marek. 2008. Konstytucja III RP w tezach orzeczniczych Trybunału Konstytucyjnego i wybranych sądów. Warszawa: C.H. Beck.
Google Scholar
Żmijewska, Anna. 2022. Ustalanie przez organ podatkowy momentu powstania obowiązku podatkowego w podatku od nieruchomości. Samorząd Terytorialny 4: 32–44.
Google Scholar
Ministerstwo Finansów, Informacja roczna, https://www.gov.pl/web/finanse/informacja-roczna5. Dostęp: 19.01.2024.
Google Scholar
Najwyższa Izba Kontroli, Realizacja dochodów z tytułu podatku od nieruchomości i podatku od środków transportowych przez gminy z terenu województwa kujawsko-pomorskiego, lby~p_21_064_202104081106381617872798~01.pdf. Dostęp: 19.01.2024.
Google Scholar
Rzecznik Praw Obywatelskich, Fiskus przez lata błędnie naliczał podatek od nieruchomości. Prezydent miasta uwzględnił sprzeciw RPO i uchylił w części decyzje określające ten podatek, https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/rpo-nieruchomosci-nienalezny-podateksprzeciw-
Google Scholar
decyzje-uchylone. Dostęp: 19.01.2024.
Google Scholar
Tygodnik Gospodarczy PIE, https://pie.net.pl/wp-content/uploads/2023/02/Tygodnik-PIE_7-2023.pdf. Dostęp: 19.01.2024.
Google Scholar
Statystyki
Downloads
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Opolskie Studia Administracyjno-Prawne
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Prawa autorskie majątkowe do opublikowanych utworów ma Uniwersytet Opolski (do utworu zbiorowego) oraz poszczególni Autorzy (do poszczególnych części utworu zbiorowego, mających samodzielne znaczenie).
W Opolskich Studiach Administracyjno - Prawnych mogą być publikowane tylko utwory wcześniej nie rozpowszechnione.
Na podstawie Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (określane jako „RODO") administratorem danych osobowych osób publikujących w Opolskich Studiach Administracyjnoprawnych (Wydawnictwo UO) jest Uniwersytet Opolski z siedzibą przy pl. Kopernika 11a, 45-040 Opole.
Artykuły zamieszczone w czasopiśmie objęte są licencją Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe
(CC BY-NC-ND 4.0)
Z pozostałych zamieszczonych w niniejszym czasopiśmie utworów można korzystać w ramach dozwolonego użytku zgodnie z art. 23-35 Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
Więcej szczegółów o licencji CC BY-NC-ND 4.0 znajdą Państwo na stronie:
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/deed.pl
Treść licencji dostępna pod linkiem:
