Urbanonimy motywowane frazeologizmami  jako forma gry onimicznej z pośrednikiem  inicjacji czytelniczej w literaturze dziecięcej  Agnieszki Zimnowodzkiej

IZABELA ŁUC

##plugins.themes.libcom.datePublished##: 2024-12-19

Diel 33 (2024)

Urbanonimy motywowane frazeologizmami jako forma gry onimicznej z pośrednikiem inicjacji czytelniczej w literaturze dziecięcej Agnieszki Zimnowodzkiej

IZABELA ŁUC

Abstrakt

The article is aimed at exploring literary urbanonyms motivated by phraseologisms, derived from Humorki, a series of stories for children by Agnieszka Zimnowodzka. The categorical and formal properties of the bases used to create the described names
require from the addressee appropriate communicative and cultural competences. Taking into account the age of the addressees of the stories, it was assumed that these formations may be semantically illegible for a child, so they were considered in the
context of an onymic game with an adult reader – an intermediary in the reading initiation. The urbanonyms listed in the series of stories were described in terms of motivation and communication, with focus on their textual and semiotic structures,
with the use of compiled research methods. The analysis of creations motivated by phraseological vocabulary proves that these names are not only a key link in the writer’s creative strategy, but also that – on each communication level – they have
been subordinated to textual pragmatics. Names motivated by phraseologisms, apart from their primary functions – of localization and content, perform many other ones that interpenetrate the text – the illusive, humorous, informative, intertextual, creative,
ludic, metatextual, cognitive, stylistic and evaluative functions.

##plugins.themes.libcom.download_files##

PDF (Język Polski)

##plugins.themes.libcom.cit_rules##

ŁUC, I. (2024). Urbanonimy motywowane frazeologizmami jako forma gry onimicznej z pośrednikiem inicjacji czytelniczej w literaturze dziecięcej Agnieszki Zimnowodzkiej. Stylistyka, 33, 193–209. Cit z https://czasopisma.uni.opole.pl/index.php/s/article/view/5709

##plugins.themes.libcom.share##

##plugins.themes.libcom.licence##

##submission.license.cc.by-nc-sa4.footer##

##submission.citations##

Beckett S., 1999, Transcending Boundaries: Writing for a Dual Audience of Children and Adults, New York: Taylor and Francis.
Google Scholar

Bułczyńska K., 1988, Bajbajek z Krokodylewa, czyli o nazwach własnych w literaturze dla dzieci. – Język zwierciadłem kultury, czyli nasza codzienna polszczyzna, red. H. Zgółkowa, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, s. 150–151.
Google Scholar

Burska-Ratajczyk B., 2000, Magia słowa – neologizmy nazewnicze w utworach artystycznych dla dzieci, „Rozprawy Komisji językowej ŁTN”, 45, s. 9–23.
Google Scholar

Chrzanowska-Kluczewska E., 1997, „Gry językowe” w teoriach naukowych. – Gry w języku, literaturze i kulturze, red. E. Jędrzejko, U. Żydek-Bednarczuk, Warszawa: Wydawnictwo Energeia, s. 9–16.
Google Scholar

Cieślikowa A., 1993, Nazwy własne w różnych gatunkach tekstów literackich. – Onomastyka literacka, red. M. Biolik, Olsztyn: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej, s. 33–39.
Google Scholar

Czaplicka-Jedlikowska M., 2009, Nazwy własne w twórczości Heleny Bechlerowej, „Życie Szkoły”, LXIV, 8, s. 10–16.
Google Scholar

Dawidziak-Kładoczna M., 2015, Mechanizmy kreacji onimów w literaturze dla dzieci (na przykładzie wybranych utworów), „Onomastica”, 59, s. 341–354.
Google Scholar

Dubisz S., 1980, Stylizacja językowa – próba definicji, „Prace Filologiczne”, 29, s. 191–216.
Google Scholar

Filip G., 2003, Gry językowe Jana Lama, Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.
Google Scholar

Filipiak E., 1996, Aktywność językowa dzieci w wieku wczesnoszkolnym, Bydgoszcz: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Pedagogicznej.
Google Scholar

Gałkowski A., 2012, Terminologia onomastyczna. Aktualizowana lista podstawowych haseł terminologii onomastycznej w języku polskim, https://onomastyka.uni.lodz.pl/strona-glowna/terminologia-polska (dostęp: 28.01.2022).
Google Scholar

Geben K., 2018, Funkcje urbaninimów w felietonach Czesława Jankowskiego, „Slavistica Vilnensis”, 63, s. 263–271.
Google Scholar

Głowiński M., 1998, Dzieło wobec odbiorcy. Szkice z komunikacji literackiej, Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”.
Google Scholar

Graf M., 2015, Literackie nie-nazywanie. Onomastykon polskiej prozy współczesnej, Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.
Google Scholar

Grzelakowa E., 2010, Nazwa własna jako element językowego obrazu świata. – Miasto w perspektywie onomastyki i historii, red. I. Sarnowska-Giefing, M. Graf, Poznań: Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, s. 461–472.
Google Scholar

Helleland B., 2012, Place Names and Identities. – Names and Identities, eds. B. Helleland, C. E. Ore, S. Wikstrøm, Oslo Studies in Language, 4 (2), s. 95–116. URL: https://www.journals.uio.no/index.php/osla/article/viewFile/313/438 (dostęp: 22.08.2023).
Google Scholar

Jędrzejko E., 1997, Strategie tekstotwórcze a gry językowe w literackich nazwach własnych. – Gry w języku, literaturze i kulturze, red. E. Jędrzejko, U. Żydek-Bednarczuk, Katowice: Wydawnictwo Energeia, s. 65–76.
Google Scholar

Kaczmarek L., 1988, Nasze dziecko uczy się mowy, Lublin: Wydawnictwo Lubelskie.
Google Scholar

Kania S., 1988, Onomastyka jako jeden z czynników interpretacyjnych utworu literackiego. – Onomastyka w dydaktyce szkolnej i społecznej, red. E. Homa, Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, s. 45–53.
Google Scholar

Kielar-Turska M., 1995, Rozwijający się człowiek – jak go widzi psycholingwista? – Rozwijający się człowiek w zmieniającym się świecie, red. J. Trempała, Bydgoszcz: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej.
Google Scholar

Kosyl Cz., 1983, Forma i funkcja nazw własnych, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Google Scholar

Kosyl Cz., 1991, Nazwy własne w literaturze dla dzieci (na przykładzie prozy Ewy Szelburg-Zarębiny), „Zeszyty Naukowe WSP im. Powstańców Śląskich w Opolu, Językoznawstwo”, 13, s. 201–209.
Google Scholar

Kresa M., 2015, „W Koluszkach, w Mińsku, w Chile” – przestrzeń poetycka wierszy i piosenek Agnieszki Osieckiej toponimami pisana. – Mikrotoponimy i makrotoponimy w komunikacji i literaturze, red. A. Gałkowski, R. Gliwa, Łodź: Wydawnictwo Uniwerystetu Łódzkiego, s. 371–383.
Google Scholar

Kurcz I., 2000, Psychologia języka i komunikacji, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe „Scholar”.
Google Scholar

Lutterer I., 1982, Onymical Mistake in the Naming Process. – Proceedings of the XIIIth International Congress of Onomastic Sciences (Cracow August 21–25, 1978), ed. K. Rymut, vol. II, Warszawa–Kraków: Wydawnictwo CiS, s. 63–67.
Google Scholar

Łuc I., 2007, Nazwy własne w literaturze dziecięco-młodzieżowej Małgorzaty Musierowicz, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Google Scholar

Łuc I., 2022a, Nazwy osobowe w opowiadaniach Agnieszki Zimnowodzkiej jako tekstowy komponent dziecięcej konceptualizacji świata, „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza”, vol. 29 (49), 1, s. 49–64.
Google Scholar

Łuc I., 2022b, Strategie nazewnicze wspomagające rozwój kreatywności odbiorców dziecięcych (na przykładzie opowiadań z cyklu Humorki Agnieszki Zimnowodzkiej), „Onomastica”, 66, s. 147–262.
Google Scholar

Łuc I., 2023, „Taką mam naturę, że ciągle mi wesoło…” Nazwy osobowe motywowane leksyką z pola znaczeniowego ‘natura ludzka’ jako nośnik znaczeń w przestrzeni literackiej Agnieszki Zimnowodzkiej, „Roczniki Humanistyczne” 71 (6), s. 213–228.
Google Scholar

Mnich M., 2002, Sprawność językowa dzieci w wieku wczesnoszkolnym, Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Google Scholar

Nowakowska-Kempna I., 1978, Pozycja nazw własnych w przekładzie dzieła literackiego, „Język Artystyczny”, t. 1, red. serii O. Wolińska, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, s. 97–115.
Google Scholar

Ommundsen Å. M., 2015, Who Are These Picturebooks for? Controversial Picture books and the Question of Audience. – Challenging and Controversial Picture books. Creative and Critical Responses to Visual Texts, ed. J. Evans, London–New York: Routledge, s. 71–94.
Google Scholar

Polański E., 1982, Słownictwo uczniów, Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
Google Scholar

Rutkiewicz-Hanczewska M., 2006, Nazwa własna jako tekst, „Polonica”, XXVI/XXVII, s. 309–315.
Google Scholar

Rutkiewicz-Hanczewska M., 2013, Genologia onimiczna. Nazwa własna w płaszczyźnie motywacyjno-komunikatywnej, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
Google Scholar

Sarnowska-Giefing I., 2003, Onomastyka literacka – integracja językoznawstwa i literaturoznawstwa. – Metodologia badań onomastycznych, red. M. Biolik, Olsztyn: Ośrodek Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie, s. 435–446.
Google Scholar

Schaffer H. R., 2005, Psychologia dziecka, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar