Gwara w twórczości nowej fali prozaików śląskich: Wojciech Kuczok i Szczepan Twardoch

Bogusław Wyderka



##plugins.pubIds.doi.readerDisplayName##: https://doi.org/10.25167/Stylistyka.25.2016.25

Sažetak

Wojciech Kuczok and Szczepan Twardoch are prominent writers of Silesian origins. Their opuses, in particular Kuczok’s Gnój and Twardoch’s Drach occupy prized place in modern Polish literature. Both authors apply native dialect in their literary works. Regarding the subject of their works and the use of linguistic material it is impossible to separate the conclusions from the analysis from the perennial discussions about the culture and Silesian language. The literary output of both authors inscribe in the above mentioned discourse. Thus the linguacultural picture, presented as a part of world depicted in their works, is very important. For many readers from outside Silesia, Kuczok and Twardoch’s works are a source of information about the region: its character and problems. The article discusses how the image of Silesia in the level of narration is depicted, what is the role of the dialect in its creation, or more specifically the application of the methods of linguistic stylization. The analysis of the methods of stylization shows profound dissimilarity between the two authors, however, the created image of Silesia is close. Kuczok’s stylization can be described as selective, while Twardoch’s stylization is holistic. Moreover, it is realistic and contains distinct Silesian orthography. In the linguistic picture of Silesia both authors pay attention to the identity dichotomization of Silesian populace, multilingualism, the presence of mixed forms (wasserpolnisch), variability of nomenclature, linguistic relics and innovations created in the background of the cultural differences of the region. The novelists present the “linguistic Silesia” by the similar content, although their styles and the application of the dialect are different. In the literary works of Kuczok, mainly in Gnój, the iconic quotations suggest images and subtle stylization for Silesian dialect. In Twardoch’s Drach, on the other hand, the “linguistic Silesia” is visible in every level of text organization. Drach is a novel about Silesians and their language, written in their mother tongue. Thereupon a question emerges – whether Silesian language in the novel does not overwhelm the readers. Some of the critics claim that reading Drach is difficult. Another emerging matter is whether in Drach the stylization is still dialectic or whether is already a bilingual material. Omnipresence of the Silesian language, however, indicates the latter interpretation.

 

Ključne riječi:

Wojciech Kuczok, Szczepan Twardoch, Silesian linguistic image, Silesian dialect, stylization

Dubisz S., 1986, Stylizacja gwarowa w polskiej prozie trzydziestolecia powojennego (Nurt ludowy w latach 1945–1975), Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź.
  Google Scholar

„Fabryka Silesia” 2012, nr 1.
  Google Scholar

Górnoślólnskim ślabikórzu, 2010, napisany przez zespół autorów, Chorzów. http://culture.pl/pl/artykul/drach-twardocha-z-historia-slaska-w-tle
  Google Scholar

Kadłubek Z., 2008, Listy z Rzymu, Katowice.
  Google Scholar

Mayenowa M.R., 1974, Poetyka teoretyczna. Zagadnienia języka, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk.
  Google Scholar

Topolińska Z., 1990, Charakter i dynamika językowych procesów integracyjnych w powojennej Polsce, „Socjolingwistyka”, t. 9, s. 29–35.
  Google Scholar

##plugins.themes.libcom.download##


Objavljeno
2020-01-10

##plugins.themes.libcom.cytowania##

Wyderka, B. (2020). Gwara w twórczości nowej fali prozaików śląskich: Wojciech Kuczok i Szczepan Twardoch. Stylistyka, 25, 409–427. https://doi.org/10.25167/Stylistyka.25.2016.25

##libcom.authors##

Bogusław Wyderka 

##libcom.statistics##

##plugins.generic.usageStats.downloads##

##plugins.generic.usageStats.noStats##


##submission.license##

1. Prawa autorskie majątkowe do opublikowanych utworów ma Uniwersytet Opolski (do utworu zbiorowego) oraz Autorzy (do poszczególnych części utworu zbiorowego mających samodzielne znaczenie).

2. W czasopiśmie naukowym „Stylistyka” publikowane mogą być jedynie utwory wcześniej nie rozpowszechnione.

3. Uniwersytet Opolski nie ogranicza możliwości dalszego rozpowszechnienia przez Autora jego utworu pod warunkiem wskazania czasopisma naukowego „Stylistyka” jako pierwotnego miejsca publikacji oraz zgody Wydawnictwa UO.

4. Zgoda na publikację utworu w czasopiśmie naukowym „Stylistyka” jest równoznaczna z udzieleniem przez Autora Uniwersytetowi Opolskiemu licencji niewyłącznej, obejmującej prawo do korzystania z utworu bez ograniczeń terytorialnych oraz czasowych na następujących polach eksploatacji:

a) w zakresie utrwalania i zwielokrotniania utworu – wytwarzanie określoną techniką dowolnej ilości egzemplarzy utworu w całości lub w części, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową, wprowadzenie utworu do pamięci komputera i sieci informatycznych,

b) w zakresie obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono – wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału lub egzemplarzy,

c) w zakresie rozpowszechnienia utworu w sposób inny niż określonych w pkt 2 – udostępnienie utworu lub jego streszczenia w Internecie przez umożliwienie odbiorcom dostępu do utworu on-line lub umożliwienie ściągnięcia utworu do własnego urządzenia pozwalającego na zapoznawanie się z utworem, zamieszczenie utworu w bazach elektronicznych zajmujących się rozpowszechnianiem utworów naukowych, w tym w szczególności w bazie  CEEOL (Central and Eastern Online Libray) oraz streszczenia w języku angielskim w bazie CEJSH (The Central Europaen Journal of Social Scienes and Humanites).

d) w zakresie tworzenia i rozpowszechniania dzieł zależnych zrealizowanych przy wykorzystaniu utworu – korzystanie z nich na polach eksploatacji określonych w pkt 1–3.

5. Z tytułu udzielenia licencji do utworu Autorowi nie należy się wynagrodzenie.

6. Autor wyraża zgodę na udzielenie przez Uniwersytet dalszego zezwolenia na korzystanie z utworu (sublicencja) na polach eksploatacji wymienionych w par. 2 ust. 4.

7. Autor wyraża zgodę na upublicznienie, w związku z rozpowszechnieniem utworu, swoich danych osobowych, to jest imienia i nazwiska, afiliacji oraz adresu e-mail.