Dwujęzyczność w twórczości Vladimira Nabokova
Maciej Mrozik
Sažetak
The article is an overview of the way V ladimir Nabokov's multilinguality influenced both the style and content of his works. Among the stylistic devices employed by Nabokov which seem connected to his bilinguality are: code-switching and language-mixing, multilingual glossing, elements ofRussian morphology and syntax in the English works, differentiating of the characters' linguistic competence (from a multilingual perspective), unusual vocabulary, emphasizing the rupture between text and reality through linguistic games (multilingual puns). Nabokov's bilingualism also affects his plots: his works usually have a palimpsestic structure, they are ambiguous in meaning (it is often difficult to say what exactly happened), they contain obsessively returnig themes (mainly that of betrayal and adultery, and of the double). Another important trait is the construction of the protagonist in Nabokov's American novels: it is always someone outside his original linguistic milieu. Statements pertaining to the experience of bilinguality begin to appear in Nabokov's texts after 1938. The Jack of the original as characteristic of the works by many bilingual writers should be noted in connection to Nabokov's own English renderings of his Russian novels (and the Russian version of lolita). Finally, it is interesting to observe in connection to Nabokov's bilingualism that he was perceived in both Russian and American literature as „alien".
##submission.citations##
Appel Jr. A., 1971, ,,Ada Described", in Appel, Newman 1971, p.160-186.
Newman Ch., 1971 (eds.), Nabokov: Criticism, Reminiscences, Translations and Tributes. London: Weidenfeld and Nicolson.
Barańczak S., 1990, Tablica z Macondo. Osiemnaście prób wytłumaczenia, po co i dlaczego się pisze, Londyn: ,,Aneks".
Beau jour E.K., 1989, Alien Tongues: Bilingual Russian Writers of the "'First" Emigration, lthaca and London: Cornell University Press.
1995, ,,Bilingualism". - Alexandrov 1995, p.37-43.
Boyd B., 1991, Vladimir Nabokov: The American Years, Princeton: Princeton University Press.
Vladimir Nabokov: The Russian Years, New York: Vintage.
Dobrzyńska T., 1998, W poszukiwaniu tematu tekstu literackiego. Propozycje lektury opowiadania Władimira Nabokowa „ Wiosna w Fialcie ", ,,Pamiętnik Literacki", z. 2.
Field A., 1967, Nabokov: His Life in Art, Boston: Little, Brown.
1977, Nabokov: His Life in Part, Viking: New York.
Grayson J., 1977, Nabokov Translated: A Comparison ofNabokov's Russian and English Prose, Oxford: Oxford University Press.
Grosjean F., 1982, Life with Two Languages: An lntroduction to Bilingualism, Cambridge and London: Harvard University Press.
Jarcewa W.N., 1990 (red.), Lingwisticzeskij encyklopediczeskij slowar ', Moskwa.
Kristeva J ., 1989, Etrangers a nous-memes, Fayard.
Lokrantz J.Th., 1973, The Underside of the Weave: Same Sty/istic Devices U sed by Vladimir Nabokov. Uppsala.
Lubin P., 1971, ,,Kickshaws and Motley". -Appel, Newman 1971, p. 187-208.
Lukszyn J., 1998 (red.), Tezaurus terminologii translatorycznej, Warszawa.
Malmkjrer K., 1991a, Bilingualism and multilingualism. -K.Malmkjrer (ed.), The Linguistics Encyclopedia, London and New York: Routledge, p. 57-65.
Nabokov V., 1960, Pnin, London: Penguin.
1971, Ada or Ardor: A Family Chronicie, London: Penguin.
1974, Bend Sinister, London: Penguin.
1989, Se/ected Letters 1940-1977. Edited by D. Nabokov and M.J. Bruccoli, San Diego, New York and London: Harcourt Brace Jovanovich.
1990, Strong Opinions, New York: Vintage.
1997, Zdecydowane poglądy [wybór], tłum. O. Stanisławska i M. Michałowska, ,,Zeszyty Literackie" 58.
Wilson E., 2001, Dear Bunny, Dear Volodya: The Nabokov- Wilson Letters, 1940-1977.
Edited, annotated and with an introductory essay by S. Karlinsky. Berkeley, Los Angeles and London: University of Califomia Press.
Nosik B. M., 2000, Mir i Dar Nabokowa. Pierwaja russkaja biografija pisatiela, Sankt-Pietierburg.
##libcom.authors##
Maciej Mrozik##libcom.statistics##
##plugins.generic.usageStats.downloads##
##submission.license##
##submission.copyrightStatement##
##submission.license.cc.by-nc-sa4.footer##1. Prawa autorskie majątkowe do opublikowanych utworów ma Uniwersytet Opolski (do utworu zbiorowego) oraz Autorzy (do poszczególnych części utworu zbiorowego mających samodzielne znaczenie).
2. W czasopiśmie naukowym „Stylistyka” publikowane mogą być jedynie utwory wcześniej nie rozpowszechnione.
3. Uniwersytet Opolski nie ogranicza możliwości dalszego rozpowszechnienia przez Autora jego utworu pod warunkiem wskazania czasopisma naukowego „Stylistyka” jako pierwotnego miejsca publikacji oraz zgody Wydawnictwa UO.
4. Zgoda na publikację utworu w czasopiśmie naukowym „Stylistyka” jest równoznaczna z udzieleniem przez Autora Uniwersytetowi Opolskiemu licencji niewyłącznej, obejmującej prawo do korzystania z utworu bez ograniczeń terytorialnych oraz czasowych na następujących polach eksploatacji:
a) w zakresie utrwalania i zwielokrotniania utworu – wytwarzanie określoną techniką dowolnej ilości egzemplarzy utworu w całości lub w części, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową, wprowadzenie utworu do pamięci komputera i sieci informatycznych,
b) w zakresie obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono – wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału lub egzemplarzy,
c) w zakresie rozpowszechnienia utworu w sposób inny niż określonych w pkt 2 – udostępnienie utworu lub jego streszczenia w Internecie przez umożliwienie odbiorcom dostępu do utworu on-line lub umożliwienie ściągnięcia utworu do własnego urządzenia pozwalającego na zapoznawanie się z utworem, zamieszczenie utworu w bazach elektronicznych zajmujących się rozpowszechnianiem utworów naukowych, w tym w szczególności w bazie CEEOL (Central and Eastern Online Libray) oraz streszczenia w języku angielskim w bazie CEJSH (The Central Europaen Journal of Social Scienes and Humanites).
d) w zakresie tworzenia i rozpowszechniania dzieł zależnych zrealizowanych przy wykorzystaniu utworu – korzystanie z nich na polach eksploatacji określonych w pkt 1–3.
5. Z tytułu udzielenia licencji do utworu Autorowi nie należy się wynagrodzenie.
6. Autor wyraża zgodę na udzielenie przez Uniwersytet dalszego zezwolenia na korzystanie z utworu (sublicencja) na polach eksploatacji wymienionych w par. 2 ust. 4.
7. Autor wyraża zgodę na upublicznienie, w związku z rozpowszechnieniem utworu, swoich danych osobowych, to jest imienia i nazwiska, afiliacji oraz adresu e-mail.
##plugins.generic.recommendByAuthor.heading##
- Maciej Mrozik, Stroińska Magda, Vittorina Cecchetto (eds.), Exile, language and identity, Frankfurt am Main: Peter Lang 2003. , Stylistyka: Svezak 13 (2004): Styl a płeć