Struktura glagolʹnoj metafory
Branko Tošovič
Sažetak
Одним из самых привлекательных, самых изученных и все же самых загадочных языковых феноменов является метафора. Это комплексное явление, которое по-разному называется (троп, фигура, образное средство), обладает особенной семантической структурой. В анализе метафоры мы исходим из того, что ее основными аспектами являются номинация, значение, функция, корреляция, структура, прием, результат и типология. На основе проведенного анализа мы пришли к следующим выводам. 1. Метафора является видом реноминации (косвенного наименования), при которой определенная языковая единица (лексическая или грамматическая) переосмысляется и переориентируется на новую функцию. Такие семантические сдвиги ведут к образованию лексической, грамматической и лексико-грамматической метафоры. 2. Метафора создается при помощи транспозиции - приема, в основе которого лежит изменение качества. 3. Сущность метафоры лежит в глобальных языковых сферах, причем самыми релевантными из них являются сфера функции и сфера корреляции. Глагольная метафора строится на двух типах отношений: на отношении языковых единиц (лексем или граммем) и на отношении языковых сфер, к которым они принадлежат. 4. Глагольная метафора имеет свою формальную структуру. Ее порождает внешний генератор (метафоратор). Элементы самого узкого контекста, участвующие в образовании переносного значения, составляют глагольный метафорический комплекс (ГМК). Он имеет два типа конституентов - обязятальные и факультативные. Обязательными конституентами является экспликатор и импликатор, факультативным - объектор. Глагольная метафора имеет более сложную структуру, чем именная. 5. Конституенты ГМК образуют сеть взаимоотношений, в которых они меняются местами и создают различные варианты метафорического и неметафорического высказывания. Трансформации в рамках ГМК могут иметь обратимый или необратимый характер. 6. Глагол обладает очень широким и разнообразным метафорическим потенциалом. Процесс метафоризации глагола имеет, как правило, направление „конкретное а отвлеченное”.
##libcom.authors##
Branko Tošovič##libcom.statistics##
##plugins.generic.usageStats.downloads##
##submission.license##
1. Prawa autorskie majątkowe do opublikowanych utworów ma Uniwersytet Opolski (do utworu zbiorowego) oraz Autorzy (do poszczególnych części utworu zbiorowego mających samodzielne znaczenie).
2. W czasopiśmie naukowym „Stylistyka” publikowane mogą być jedynie utwory wcześniej nie rozpowszechnione.
3. Uniwersytet Opolski nie ogranicza możliwości dalszego rozpowszechnienia przez Autora jego utworu pod warunkiem wskazania czasopisma naukowego „Stylistyka” jako pierwotnego miejsca publikacji oraz zgody Wydawnictwa UO.
4. Zgoda na publikację utworu w czasopiśmie naukowym „Stylistyka” jest równoznaczna z udzieleniem przez Autora Uniwersytetowi Opolskiemu licencji niewyłącznej, obejmującej prawo do korzystania z utworu bez ograniczeń terytorialnych oraz czasowych na następujących polach eksploatacji:
a) w zakresie utrwalania i zwielokrotniania utworu – wytwarzanie określoną techniką dowolnej ilości egzemplarzy utworu w całości lub w części, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową, wprowadzenie utworu do pamięci komputera i sieci informatycznych,
b) w zakresie obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono – wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału lub egzemplarzy,
c) w zakresie rozpowszechnienia utworu w sposób inny niż określonych w pkt 2 – udostępnienie utworu lub jego streszczenia w Internecie przez umożliwienie odbiorcom dostępu do utworu on-line lub umożliwienie ściągnięcia utworu do własnego urządzenia pozwalającego na zapoznawanie się z utworem, zamieszczenie utworu w bazach elektronicznych zajmujących się rozpowszechnianiem utworów naukowych, w tym w szczególności w bazie CEEOL (Central and Eastern Online Libray) oraz streszczenia w języku angielskim w bazie CEJSH (The Central Europaen Journal of Social Scienes and Humanites).
d) w zakresie tworzenia i rozpowszechniania dzieł zależnych zrealizowanych przy wykorzystaniu utworu – korzystanie z nich na polach eksploatacji określonych w pkt 1–3.
5. Z tytułu udzielenia licencji do utworu Autorowi nie należy się wynagrodzenie.
6. Autor wyraża zgodę na udzielenie przez Uniwersytet dalszego zezwolenia na korzystanie z utworu (sublicencja) na polach eksploatacji wymienionych w par. 2 ust. 4.
7. Autor wyraża zgodę na upublicznienie, w związku z rozpowszechnieniem utworu, swoich danych osobowych, to jest imienia i nazwiska, afiliacji oraz adresu e-mail.
##plugins.generic.recommendByAuthor.heading##
- Branko Tošović, Лили Лалауна , Stylistyka: Svezak 25 (2016): Gajda i stylistyka
- Branko Tošovič, Stilʹ i diskurs: shodstva i različiâ , Stylistyka: Svezak 23 (2014): Dyskurs i styl
- Branko Tošovič, Nacionalʺnyj stilʹ kak proâvlenie nacionalʹnogo âzyka serbov, horvatov,bošnâkov i černogorcev , Stylistyka: Svezak 21 (2012): Styl narodowy
- Branko Tošovič, Die Funktionen der Sprache , Stylistyka: Svezak 9 (2000): Stylistyka czeska
- BRANKO TOŠOVIČ, Značenje kao semantičko-stilistička kategorija , Stylistyka: Svezak 4 (1995): Tekst i styl - Text and style - Текст и стиль
- , Milosav Ž. Čarkić, Fonika Stiha, Beograd: Naučna kn̂iga,1992, 349 str. 1 , Stylistyka: Svezak 3 (1994): Stylistyka porównawcza
- BRANKO TOŠOVIĆ, Stilistička istraživanja Milosava Ž. Čarkića (1948–2022) , Stylistyka: Svezak 32 Br. 32 (2023): Stylistyka
