Slovesa s metaforickým významem jako prostředek pro vyjádření mezilidských vztahů, psychických stavů a atmosféry prostředí
Ivana Kolářová
Abstract
We are going to deal with the Czech verbs jiskřit, zajiskřit, skřípat, zaskřípat, vřít, pra[1]skat that are used as a metaphor in non-subjective syntactical constructions with the expletive to. Those verbs can indicate various meaning and function. The verbs jiskřit, zajiskřit in[1]dicate positive or negative people’s relationship (Mezi Zielencem a Rumlem to jiskřilo.), mental condition of people (V ocích jí to vesele zajiskřilo.) or atmosphere in the groups of people (S jejich příchodem to ve vzduchu okamžitě začalo jiskřit). The verbs skřípat, zaskřípat indicate negative people’s relationship (Mezi Victorií a jeji matkou to hrozně skřípe.) or atmosphere in the groups of people (Na začatku přípravy to v týmu skřípalo kvitli oddílové příslušnosti.). The verb vřít indicates almost mental condition of people and strong emotion (Kdybys jen věděla, Kitty, jak to ve mně při tom nadávání a pom[1]louvaní vře). We are going to try to substitute the sentences with the verbs jiskřit, skřípat, vřít, praskat and with the expletive to by the sentences without to and to compare both type of sentences. We are going to recognize using of those verbs in the texts of various stylish spheres and in the texts with the language means of various stylish features (stylish neutral featu[1]res, expressive features, terminology...). The sentences and short texts with the verbs jiskřit, zajiskřit, skřípat, zaskřípat, vřít, praskat shall be in the texts of Czech national corpus SYN2000.
Schlagworte:
Czech verbs, metaphoric use, language indication of mental condition of people, language indication of peoples relationship, stylish characteristics, stylish sphere, stylish feature, Czech national corpus SYN2000Authors
Ivana KolářováStatistics
Downloads
Lizenz
1. Prawa autorskie majątkowe do opublikowanych utworów ma Uniwersytet Opolski (do utworu zbiorowego) oraz Autorzy (do poszczególnych części utworu zbiorowego mających samodzielne znaczenie).
2. W czasopiśmie naukowym „Stylistyka” publikowane mogą być jedynie utwory wcześniej nie rozpowszechnione.
3. Uniwersytet Opolski nie ogranicza możliwości dalszego rozpowszechnienia przez Autora jego utworu pod warunkiem wskazania czasopisma naukowego „Stylistyka” jako pierwotnego miejsca publikacji oraz zgody Wydawnictwa UO.
4. Zgoda na publikację utworu w czasopiśmie naukowym „Stylistyka” jest równoznaczna z udzieleniem przez Autora Uniwersytetowi Opolskiemu licencji niewyłącznej, obejmującej prawo do korzystania z utworu bez ograniczeń terytorialnych oraz czasowych na następujących polach eksploatacji:
a) w zakresie utrwalania i zwielokrotniania utworu – wytwarzanie określoną techniką dowolnej ilości egzemplarzy utworu w całości lub w części, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową, wprowadzenie utworu do pamięci komputera i sieci informatycznych,
b) w zakresie obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono – wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału lub egzemplarzy,
c) w zakresie rozpowszechnienia utworu w sposób inny niż określonych w pkt 2 – udostępnienie utworu lub jego streszczenia w Internecie przez umożliwienie odbiorcom dostępu do utworu on-line lub umożliwienie ściągnięcia utworu do własnego urządzenia pozwalającego na zapoznawanie się z utworem, zamieszczenie utworu w bazach elektronicznych zajmujących się rozpowszechnianiem utworów naukowych, w tym w szczególności w bazie CEEOL (Central and Eastern Online Libray) oraz streszczenia w języku angielskim w bazie CEJSH (The Central Europaen Journal of Social Scienes and Humanites).
d) w zakresie tworzenia i rozpowszechniania dzieł zależnych zrealizowanych przy wykorzystaniu utworu – korzystanie z nich na polach eksploatacji określonych w pkt 1–3.
5. Z tytułu udzielenia licencji do utworu Autorowi nie należy się wynagrodzenie.
6. Autor wyraża zgodę na udzielenie przez Uniwersytet dalszego zezwolenia na korzystanie z utworu (sublicencja) na polach eksploatacji wymienionych w par. 2 ust. 4.
7. Autor wyraża zgodę na upublicznienie, w związku z rozpowszechnieniem utworu, swoich danych osobowych, to jest imienia i nazwiska, afiliacji oraz adresu e-mail.
Am häufigsten gelesenen Artikel dieser/dieses Autor/in
- Jana Hoffmannova, Ivana Kolarova, Kombinatorika tempordlnich konektoru: jejich semanticko-pragmatickd a stylisticka profilace (ziskand interpretaci korpusoyych dat) , Stylistyka: Bd. 16 (2007): Styl i czas - Style and Time
- Ivana Kolářová, Jak se odrazízájem o téma zdraví a nemocí v užití vybraných kolokací v českých textech , Stylistyka: Bd. 21 (2012): Styl narodowy
- Ivana Kolářová, Univerbizované názvy jevů prezentovaných v médiích a v publicistických textech , Stylistyka: Bd. 19 (2010): Style a media
- Ivana Kolářová , Univerbizované výrazy odvozené sufixy od slov s časovým významem , Stylistyka: Bd. 16 (2007): Styl i czas - Style and Time
- Ivana Kolářová, Významové souvislosti univerbizátů a s nimi stejně znějících výrazů v textech současné češtiny , Stylistyka: Bd. 17 (2008): Znaczenie i styl
- Ivana Kolářová , Nazvy barev vprirovndnich v textech soućasne ćestiny (na materiale Ceskeho ndrodmho korpusu) , Stylistyka: Bd. 18 (2009): Styl i kreatywność - Style and Creativity
- Ivana Kolářová , Univerbizované názvy institucí – stylová hodnota, expresivita a vhodnost jejich užití z hlediska jazykové kultury , Stylistyka: Bd. 22 (2013): Styl w kulturze
- Ivana Kolářová, Arbesův život a jeho romaneta z pohledu literárního vědce , Stylistyka: Bd. 11 (2002): Stylistyka a poetyka
- Ivana Kolářová, Die Sprachmittel der Stilisierung der Wanderungerlebnisse in Z. Kocovä ’s Bücher „ Chväla putoväni” (Das Lob der Wanderung) und „Potize putoväni” (Schwierigkeiten der Wanderung) , Stylistyka: Bd. 9 (2000): Stylistyka czeska
- Ivana Kolářová, Rodové podoby deiktických výrazů "ten", "ta" a univerzálnź odkazovací výraz "to" v textech různých stylů , Stylistyka: Bd. 13 (2004): Styl a płeć