Memory Idiolect – Children’s Diaries in the Holocaust
Abstract
This article is an attempt to characterise diaries kept by children who were witnesses or victims of the Holocaust: Renia Knoll, Rutka Laskier, Dawid Rubinowicz, Dawid Sierakowiak and Anne Frank. The analysis of the texts made it possible not only to present their narrative diversity but above all to show the common grounds of children’s relations, which can be regarded as a kind of topos of children’s intimist experience of the Holocaust. According to the author, the theme of the Holocaust present in the analysed texts is also used in contemporary children’s literature, the authors of which deal with the issue of the Holocaust by styling stories into children’s war diaries. The author illustrates the relationship between authentic diaries and their stylisation, referring to the award-winning PamiętnikBlumki by Iwona Chmielewska, published in 2011
Keywords:
Holocaust diaries, child, Holocaust, children literatureReferences
Frank A., 2010, Dziennik. (Oficyna) 12 czerwca 1942 – 1 sierpnia 1944, przeł. A. Oczko, Kraków.
Google Scholar
Laskier R., 2008, Pamiętnik, Będzin.
Google Scholar
Rubinowicz D., 1960, Pamiętnik, Warszawa 1960.
Google Scholar
Sierakowiak D., 1960, Dziennik, słowo wstępne A. Rudnicki, Warszawa.
Google Scholar
Baluch A., 1994, Dziecko i jego światy. – Dziecko i świat przedstawiony, czyli tajemnice dziecięcej lektury, red. A. Baluch, Wrocław, s. 13−26.
Google Scholar
Chmielewska I., 2011, Pamiętnik Blumki, Warszawa.
Google Scholar
Cieślikowski J., 1983, Wiersz dziecięcy. – Literatura i podkultura dzieci i młodzieży. Antologia opracowań, red. J. Cieślikowski, R. Waksmund, Wrocław.
Google Scholar
Cieślikowski J., 1985, Literatura osobna, Warszawa.
Google Scholar
Domańska E., 2004, „Niechaj umarli grzebią żywych”. Monumentalna przeciw-historia Daniela Libeskinda.–Narracja i tożsamość, t.1: Narracje w kulturze, red. W. Bolecki, R. Nycz, Warszawa, s. 221−247.
Google Scholar
Dzieci Holokaustu mówią..., 1993, oprac. W. Śliwowska, Warszawa.
Google Scholar
Engelking B., 2001, Zagłada i pamięć. Doświadczenie Holocaustu i jego konsekwencje opisane na podstawie relacji autobiograficznych, Warszawa.
Google Scholar
Foucault M., 1998, Wykład z 28 stycznia 1976–Trzeba bronić społeczeństwa. Wykłady z Collѐge de France, 1976, red. M. Foucault, przeł. M. Kowalska, Warszawa, s. 71−89.
Google Scholar
Foucault M., 2012, Sobąpisanie. –Antropologia twórczości słownej. Zagadnienia i wybór tekstów, oprac. K. Hagmajer-Kwiatek, A. Karpowicz, J. Kowalska-Leder, Warszawa, s. 322−327.
Google Scholar
Heska-Kwaśniewicz K., 2013, Literacka legenda Janusza Korczaka. – Czytanie Korczaka. Książki, bohaterowie. Postawy, red. K. Tałuć. Katowice, s. 13−26.
Google Scholar
Hirsch M., 2010, Żałoba i postpamięć. Przeł. K. Bojarska. – Teoria wiedzy o przeszłości na tle współczesnej humanistyki. Antologia, red. E. Domańska, Poznań.
Google Scholar
Knoll R., 2013, Dziennik, wstęp i oprac. J. Kowalska-Leder, Warszawa.
Google Scholar
Konopczyńska-Tota E., 2013, „Zasmucam się na widok masy czekającej na śmierć”. Zagłada w oczach Rutki Laskier. – Żydowskie dziecko, red. A. Jeziorkowska-Polakowska, A. Karczewska, Lublin, s. 201−210.
Google Scholar
Kowalska-Leder J., 2009, Doświadczenie Zagłady z perspektywy dziecka w polskiej literaturze dokumentu osobistego, Wrocław.
Google Scholar
Koziołek R., 2015, Deklaracje. – R. Koziołek, Dobrze się myśli literaturą, Katowice.
Google Scholar
Kruszyńska E., 2011, W świecie wartości doktora Korczaka, „Guliwer”, nr 4.
Google Scholar
LaCapra D., 2006, Psychoanaliza, pamięć i zwrot etyczny. – Pamięć, etyka i historia. Anglo-amerykańska teoria historiografii lat dziewięćdziesiątych. (Antologia przekładów), red. E. Domańska, Poznań.
Google Scholar
Lang B., 2004, Przedstawienie zła. Etyczna treść a literacka forma, przeł. A. Ziębińska-Witek, „Literatura na Świecie”, nr 1−2.
Google Scholar
Lejeune Ph., 2010,„Drogi zeszycie...”, „Drogi ekranie...”. O dziennikach osobistych, przeł. A. Karpowicz, M. i P. Rodakowie, wstęp P. Rodak, Warszawa.
Google Scholar
Leociak J., 1997, Tekst wobec Zagłady. O relacjach z warszawskiego getta, Warszawa.
Google Scholar
Merżan I., 1981, Podziw i kontrowersje. – Wspomnienia o Januszu Korczaku, t. 1, red. L. Barszczewska, B. Milewicz, Warszawa, s. 116−133.
Google Scholar
Our Living Legacy, 2003, ed. M. Fisher, I. Steinfeldt, Yad Vashem.
Google Scholar
Rodak P., 2009, Prawda w dzienniku osobistym. „Teksty Drugie”, nr 4, s. 23−38.Rutkowski K., 1987, Przeciw (w) literaturze. Esej o „poezji czynnej” Mirona Białoszewskiego i Edwarda Stachury, Bydgoszcz.
Google Scholar
Sikorska M., Smyczyńska L., 2014, Ewangelia według Korczaka. „Pamiętnik Blumki” Iwony Chmielewskiej. – Wyczytać świat. Międzykulturowość w literaturze dla dzieci i młodzieży, red. B. Niesporek-Szamburska, M. Wójcik-Dudek, A. Zok-Smoła, Katowice, s. 151‒160.
Google Scholar
Sobolewska J., 1999, Dzieci Holokaustu. – Tematy żydowskie. Historia, literatura, edukacja, red. E. Traba, R. Traba, Olsztyn, s. 173−187.
Google Scholar
Sokołowska K., 2010, „I dziś jestem widzem”. Narracje dzieci Holokaustu, Białystok 2010.
Google Scholar
Sontag S., 1986, O fotografii. Przeł. S. Magala, Warszawa.
Google Scholar
Tatelbaum I.B, 2004, Through Our Eyes. Children Witness The Holocaust, Israel.
Google Scholar
Wallis A., 1977, Miasto i przestrzeń, Warszawa.
Google Scholar
White H., 2014, Przeszłość praktyczna, przeł. A. Czarnacka. – Przeszłość praktyczna, red. E. Domańska. Kraków.
Google Scholar
Wójcik-Dudek M., 2016, W(y)czytać Zagładę. Praktyki postpamieci w polskiej literaturze XXI wieku dla dzieci i młodzieży, Katowice.
Google Scholar
Zabawa K., 2013, Książka obrazkowa czy ikonotekstowa – sojusz słowa z obrazem. – Rozpoczęta opowieść. Polska literatura dziecięca po 1989 roku wobec kultury współczesnej, red. K. Zabawa, Kraków, s. 63−79.
Google Scholar
Żukowski T., 2002, „Czy też poczuję się jeszcze kiedyś sobą?...”, „Midrasz”, nr 2, s. 20−23.
Google Scholar
Żydowskie dzieci oskarżają, 1993, wybór K. Czarnota, Warszawa 1993
Google Scholar
Statistics
Downloads
License
1. Copyrights to published works are held by the University of Opole (to the collective work) and the Authors (to individual parts of the collective work that have an independent meaning).
2. Only previously undistributed works can be published in the scientific journal "Stylistics".
3. The University of Opole does not restrict the possibility of the author's further dissemination of his work on condition that the scientific journal "Stylistics" is indicated as the original place of publication and the consent of the University Publishing House.
4. Consent to the publication of the work in the scientific journal "Stylistics" is tantamount to granting the author a non-exclusive license to the University of Opole, including the right to use the work without territorial restrictions and time limits in the following fields of exploitation:
a) within the scope of recording and multiplication of the work - production of any number of copies of the work in whole or in part using a specified technique, including printing, reprography, magnetic recording and digital technique, introduction of the work into computer memory and computer networks,
b) within the scope of circulation of the original or copies on which the work has been recorded - circulation, lending or hiring of the original or copies,
c) within the scope of dissemination of the work in a manner other than specified in item 2 - making the work or its abstract available on the Internet by enabling the recipients to access the work on-line or enabling them to download the work to their own device that makes it possible to read it, placing the work in electronic databases that disseminate scientific works, including in particular the CEEOL database (Central and Eastern Online Libray) and the abstract in English in the CEJSH database (The Central Europaen Journal of Social Scienes and Humanites).
d) within the scope of creating and distributing dependent works created using the work - using them in the fields of exploitation specified in points 1-3.
5. The author is not entitled to compensation for granting the license to the work.
6. The author agrees that the University may grant further permission to use the work (sublicense) in the fields of exploitation specified in par. 2 paragraph 4.
7. The author agrees that, in connection with the distribution of the work, his or her personal information, that is, name, affiliation, and e-mail address, may be made public.
