Antropomorfizacja w poetyckich opisach przyrody
Teresa Skubalanka
Abstract
The study includes the analyses of figures of antropomorphisation which is a vitalization of various objects of naturę and attribution of human features to these objects. This poetic practice derives from ancient Greek and Roman poetry. It has started to entrench in Po- land sińce Jan Kochanowski’s times. The review of texts of over seventy poets writing about the Polish Tatra confirmed the vitality of this figurę until present times both in for- mal (apostrophe formule among others) and semantic (natural objects are endowed with human body parts and behave similarly to humans) rangę. Antropomorphisation is also related to original folk songs. It constitutes one of the fundamental components of poetic style.
References
Bartmiński J„ 1993, Ludowy styl artystyczny. — Encyklopedia kultury polskiej XX wieku. Współczesny język polski, J. Bartmiński, red., Wrocław.
Brzozowska-Krajka A., 1989, Stare i nowe na góralskich gęślikach. O ludowej poezji podhalańskiej (1945-1980), Warszawa.
Cieński M., 1996, Literacki opis gór a estetyka nowożytnego pejzażu. Petrarca - Rousseau - Goethe, „GLK”, t. 2.
Czernik S., 1962, Stare złoto. O polskiej pieśni ludowej. Warszawa.
Dobrzyńska T., 1984, Metafora, M.R. Mayenowa, red., Wrocław.
Dobrzyńska T„ 1992, Metafora w przekładzie, „Język a kultura”, t. 8.
Elzenberg H.,1978, Ekspresja pozastetyczna i estetyczna. - idem, Wartość i człowiek.Rozprawy z humanistyki i filozofii,Toruń.
Ginkowa Ł., 1978, Cechy języka sentymentalnej i wczesnoromantycznej liryki krajobrazowej, „Pamiętnik Literacki” LXIX, z. 4.
Horacy, 1967, Wybór poezji, J. Krokowski, oprać., Wrocław, BN II 25.
Głowiński M., 1978, Przestrzenne tematy i wariacje. - Przestrzeń i literatura...Góry w polskiej literaturze współczesnej, 1981, Sympozjum, Kraków 9-10X1 1979, Kraków.
Kolbuszewski J., 1971, Obraz Tatr w literaturze polskiej XIX wieku (1805-1889). Funkcja artystyczna motywu przyrody, Kraków.
Kolbuszewski J., 1982, Tatry w literaturze polskiej, cz. 2: 1889-1939, Kraków.
Kolbuszewski J., 1985, Krajobraz i kultura. Sudety w literaturze i kulturze polskiej, Katowice.
Kolbuszewski J., 1996, Motyw górskich rzek w literaturze, „GLK”, t. 2.Kowalczykowa A., 1998, Pejzaż romantyczny, Kraków.
Kuźma E.,1978, Przestrzeń w poezji awangardowej a problem spójności tekstu. — Przestrzeń i literatura...Lakoff G., Johnson M., 1988, Metafory w naszym życiu, przeł. i wstępem opatrzył T.P. Krzeszowski, Warszawa.
Literatura polska, 1984-1985, Przewodnik encyklopedyczny, t. 1, 2, J. Krzyżanowski, red., Cz. Hemas i in„ Warszawa.
Maciejewski W., 1996, O przestrzeni w języku. Studium typologiczne z językiem polskim w centrum, Poznań.
Mayenowa M. R., 1979, Poetyka teoretyczna. Zagadnienia języka, wyd. 2 uzup.i popr., Wrocław.
Mickiewicz A., 1955, Pan Tadeusz. - idem, Dzieła, t.4, Warszawa.
Mickiewicz A., 1955, Wiersze. — idem, Dzieła, t. 1, Warszawa.
Ostrowska E., 1984, Odziać i jego synonimy. O języku opisów przyrody w pieśniach Jana Kochanowskiego. — O języku poetyckim Jana Kochanowskiego. Wybór artykułów z „Języka Polskiego”, wybrał i oprać. M. Kucała, Kraków
.Petrarca, 1982, Wybór pism, wybór, wstęp i komentarze K. Morawski, przeł. F. Faleński, J. Kurek, K. Morawski, Wrocław, BN II 206.
Podraza-Kwiatkowska M„ 1994, Symbolizm i symbolika w poezji Młodej Polski, Kraków.
Przestrzeń i literatura, 1978, Studia, M. Głowiński, A. Okopień-Sławińska, red., Wrocław.
Skubalanka T., 1966, Słownictwo poezji miłosnej J. Słowackiego na tle tradvcji, Toruń.
Skubalanka T„ 1984, Nad tekstem poematu Juliusza Słowackiego „W Szwajcarii". Uwagi o genezie stylistycznej utworu, „Annales UMCS”, Lublin, Sectio FF, vol.ll, 7.
Sławiński J., 1978, Przestrzeń w literaturze: elementarne rozróżnienia i wstępne oczywistości. — Przestrzeń i literatura...
Słoka E., 1996, Romantyczna kaskada, „GLK”, t. 2.
Słowacki J., 1952, W Szwajcarii. - żelem, Dzieła wszystkie, J. Kleiner, red., t. 3, wyd. 2, Wrocław.
Szymonowie Sz., 2000, Sielanki i pozostałe wiersze polskie, J. Pelc, oprać., wyd. 2, zmienione, Wrocław.
Tatrami urzeczeni, 1979, Dawna turystyka w słowie i obrazie, wyboru dokonał R. Hennel, Warszawa.
Teokryt, 1969, Sielanki, przeł. i oprać. A. Sandauer, Warszawa.
Trzynadlowski J., 1940-1946, Od mitu do metafory, „Prace Polonistyczne”, seria IV, Łódź.
Turska H., 1959, Język opisów przyrody w Panu Tadeuszu wobec tradycji polskiego Oświecenia i klasycyzmu. - O języku Adama Mickiewicza. Studia, Z. Klemensiewicz, red.. Warszawa.
Valesio P., 1986, Zarys studium personifikacji, „Pamiętnik Literacki” LXXV11, z. 4.
Wergiliusz, 2006, Bukoliki i georgiki. Wybór, przeł. i oprać. Z. Abramowiczówna, Wrocław.
Ziemilski A., 1976, Człowiek w krajobrazie. Warszawa.
Authors
Teresa SkubalankaStatistics
Downloads
License
Copyright (c) 2009 Stylistyka
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.
1. Copyrights to published works are held by the University of Opole (to the collective work) and the Authors (to individual parts of the collective work that have an independent meaning).
2. Only previously undistributed works can be published in the scientific journal "Stylistics".
3. The University of Opole does not restrict the possibility of the author's further dissemination of his work on condition that the scientific journal "Stylistics" is indicated as the original place of publication and the consent of the University Publishing House.
4. Consent to the publication of the work in the scientific journal "Stylistics" is tantamount to granting the author a non-exclusive license to the University of Opole, including the right to use the work without territorial restrictions and time limits in the following fields of exploitation:
a) within the scope of recording and multiplication of the work - production of any number of copies of the work in whole or in part using a specified technique, including printing, reprography, magnetic recording and digital technique, introduction of the work into computer memory and computer networks,
b) within the scope of circulation of the original or copies on which the work has been recorded - circulation, lending or hiring of the original or copies,
c) within the scope of dissemination of the work in a manner other than specified in item 2 - making the work or its abstract available on the Internet by enabling the recipients to access the work on-line or enabling them to download the work to their own device that makes it possible to read it, placing the work in electronic databases that disseminate scientific works, including in particular the CEEOL database (Central and Eastern Online Libray) and the abstract in English in the CEJSH database (The Central Europaen Journal of Social Scienes and Humanites).
d) within the scope of creating and distributing dependent works created using the work - using them in the fields of exploitation specified in points 1-3.
5. The author is not entitled to compensation for granting the license to the work.
6. The author agrees that the University may grant further permission to use the work (sublicense) in the fields of exploitation specified in par. 2 paragraph 4.
7. The author agrees that, in connection with the distribution of the work, his or her personal information, that is, name, affiliation, and e-mail address, may be made public.
Most read articles by the same author(s)
- Teresa Skubalanka, Pragmatic conversational markers , Stylistyka: Vol. 25 (2016): Gajda i stylistyka
- TERESA SKUBALANKA, Język graffiti , Stylistyka: Vol. 8 (1999): Styl i gatunek - Стиль и жанр - Style and Genre
- Teresa Skubalanka, Language Style of Zbigniew Herbert's Poetry , Stylistyka: Vol. 17 (2008): Znaczenie i styl
- Teresa Skubalanka, Allusion , Stylistyka: Vol. 15 (2006): Styl i kultura
- Teresa Skubalanka, The Character and the Language. Based on the Example of Gustaw from the IVth Part of Adam Mickiewicz’s „Dziady” , Stylistyka: Vol. 7 (1998): Slavic Stylistics
- Teresa Skubalanka, Love Code Elements in the Lyrics of Halina Poświatowska , Stylistyka: Vol. 19 (2010): Style a media
- Teresa Skubalanka, Kategorie stylistyczne , Stylistyka: Vol. 16 (2007): Styl i czas - Style and Time
- Teresa Skubalanka, O gramatyce stylistycznej , Stylistyka: Vol. 21 (2012): Styl narodowy
- Teresa Skubalanka, O kilku problemach stylistyki historycznej , Stylistyka: Vol. 14 (2005): Stylistyka i Kożyna - Stylistics and Kozhina
- Teresa Skubalanka, Semantyka nastroju , Stylistyka: Vol. 20 (2011): Integracja w stylistyce - Integration in Stylistics
