Pomirki, Kamarka, Pietrus, Radiów – o etymologii ludowej i naukowej wybranych mikrotoponimów z obszaru dawnej Łemkowszczyzny

Robert Słabczyński

doi:10.25167/Stylistyka33.2024.3

Published: 2024-12-19

Vol. 33 (2024)

Pomirki, Kamarka, Pietrus, Radiów – on the folk and scientific etymology of selected microtoponyms from the area of ancient Lemkivshchyna

Robert Słabczyński

Stylistyka

Section: Articles

https://doi.org/10.25167/Stylistyka33.2024.3

Abstract

The purpose of the article is to present the folk etymology of selected microtoponyms, their scientific verification aimed at establishing the actual origin of the names, showing differences between the folk and scientific etymology. The article also describes
the mechanisms governing folk etymological reinterpretation in the ethnolinguistic borderlands. This is because the villages covered by the study are located in areas that until the 1940s had been inhabited mainly by Lemkos, the population of Polish origin being a minority. It was found that most often etymological reinterpretation concerned mainly names with topographical and affiliation motivation, which was due to changes in the population structure after the displacement of Lemkos, as well as significant transformations in the topographical space of the study area.

Keywords:

microtoponymy, folk etymology, scientific etymology, Lemkivshchyna

Download files

pdf (Język Polski)

Citation rules

Słabczyński, R. (2024). Pomirki, Kamarka, Pietrus, Radiów – on the folk and scientific etymology of selected microtoponyms from the area of ancient Lemkivshchyna. Stylistyka, 33, 41–54. https://doi.org/10.25167/Stylistyka33.2024.3

Cited by / Share

Licence

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.

References

Aleksejczuk O., 2004, Praktyczny słownik polsko-ukraiński, Kraków: Platan.
Google Scholar

Bubak J., 1967, Etymologia ludowa kilkunastu nazw miejscowych na Podhalu i Orawie (z tekstem gwarowym), „Onomastica”, XII, z. 1–2, s. 102–108.
Google Scholar

Hrabec S., 1950, Nazwy geograficzne Huculszczyzny, Kraków: Polska Akademia Umiejętności.
Google Scholar

Horoszczak J., 1993, Pierwszy słownik łemkowsko-polski, Legnica: wydanie sondażowe.
Google Scholar

Karaś H., red., b.d., Leksykon terminów i pojęć dialektologicznych. – Dialekty i gwary polskie. Kompendium, http://www.dialektologia.uw.edu.pl/index.php?l1=leksykon&lid=566 (dostęp: 11.11.2023).
Google Scholar

Jelonek T., 2018, Językowo-kulturowy obraz wsi i jej mieszkańców utrwalony w mikrotoponimach, Kraków: Instytut Języka Polskiego PAN.
Google Scholar

Koper M., 2008, O etymologii ludowej i naukowej kilku nazw miejscowych powiatu tomaszowskiego, „Facta Simonidis”, nr 1 (1), s. 327–339, https://czaz.akademiazamojska. edu.pl/index.php/fs/article/view/339/373 (dostęp: 15.09.2023). DOI: https://doi.org/10.56583/fs.339
Google Scholar

Kornaszewski M., 1986, W sprawie klasyfikacji nazw terenowych. Uwagi i propozycje, „Onomastica”, XXX, s. 5–15.
Google Scholar

Kotula F., 1974, Po Rzeszowskim Podgórzu błądząc. Reportaż historyczny, Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Google Scholar

Krukar W., b.d., Słownik etymologiczny nazw terenowych. Załącznik do mapy turystyczno-nazewniczej. Okolice Rymanowa Zdroju: Dukla – Jaśliska – Iwonicz Zdrój, oprac. i kreślenie Wojciech Krukar, b.m.w.
Google Scholar

Lubaś W., 1963, Nazwy terenowe powiatów jasielskiego i krośnieńskiego, „Onomastica”, VIII, s. 195–236.
Google Scholar

Michow E., 2008, Legenda Kielc zamknięta w nazwie. Studium etymologiczne i kulturowe, Kielce: Wydawnictwo Akademii Świętokrzyskiej.
Google Scholar

Mrózek R., 2004, Nazwy geograficzne w zróżnicowaniu motywacyjno-funkcjonalnym. – Nazwy własne w języku, kulturze i komunikacji społecznej, red. R. Mrózek, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, s. 65–87.
Google Scholar

Paprota J., 2017, Tajemnica „Kocich zamków”, https://bochenskiedzieje.pl/ciekawostki/zagadkowe-miejsca/86-tajemnica-kocich-zamkow (dostęp: 12.09.2023).
Google Scholar

Potocki A., 2016, Księga legend karpackich. Bieszczady, Beskid Niski, Czarnohora i Gorgany, Rzeszów: Wydawnictwo „Carpathia”.
Google Scholar

Rieger J., 1969, Nazwy wodne dorzecza Sanu, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Google Scholar

Rogowska-Cybulska E., 2019, Etymologie ludowe nazw miejscowości zawarte w Legendach i podaniach Kurpiów, „Prace Językoznawcze”, XXI/2, s. 139–159, DOI: 10.31648/pj.3913. DOI: https://doi.org/10.31648/pj.3913
Google Scholar

Rudnicki J., 1939, Nazwy geograficzne Bojkowszczyzny, Lwów: Kasa im. Mianowskiego.
Google Scholar

Rutkiewicz-Hanczewska M., 2013, Genologia onimiczna. Nazwa własna w płaszczyźnie motywacyjno-komunikacyjnej, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
Google Scholar

Sarna W., 1908, Opis powiatu jasielskiego, Jasło: Drukarnia Stanisława Kuźniarskiego.
Google Scholar

Soja M., 2001, Rozwój ludnościowy a zmiany użytkowania ziemi w Beskidzie Niskim w XIX i XX wieku. – Przemiany środowiska przyrodniczego Polski a jego funkcjonowanie, red. K. German, J. Balon, Kraków: Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego, s. 686–691.
Google Scholar

Stieber Z., 1949, Toponomastyka Łemkowszczyzny, cz. II: Nazwy terenowe, Łódź: Książka i Wiedza.
Google Scholar

Walczak B., 1999, Zarys dziejów języka polskiego, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Google Scholar

Węgrzyn T., 2006, Nazwy górskie polskiej części Bieszczadów, „Onomastica”, LI, s. 105–127.
Google Scholar

Zagórski Z., 1984, O podziałach nazw terenowych, „Zeszyty Naukowe Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Gdańskiego, Prace Językoznawcze”, X, s. 51–56.
Google Scholar

Zierhofferowa Z., Zierhoffer K., 2012, Etymologie ludowe, ich funkcja i struktura, „Onomastica”, LVI, s. 15–23.
Google Scholar