Pomirki, Kamarka, Pietrus, Radiów – on the folk and scientific etymology of selected microtoponyms from the area of ancient Lemkivshchyna
Abstract
The purpose of the article is to present the folk etymology of selected microtoponyms, their scientific verification aimed at establishing the actual origin of the names, showing differences between the folk and scientific etymology. The article also describes
the mechanisms governing folk etymological reinterpretation in the ethnolinguistic borderlands. This is because the villages covered by the study are located in areas that until the 1940s had been inhabited mainly by Lemkos, the population of Polish origin being a minority. It was found that most often etymological reinterpretation concerned mainly names with topographical and affiliation motivation, which was due to changes in the population structure after the displacement of Lemkos, as well as significant transformations in the topographical space of the study area.
Keywords:
microtoponymy, folk etymology, scientific etymology, LemkivshchynaReferences
Aleksejczuk O., 2004, Praktyczny słownik polsko-ukraiński, Kraków: Platan.
Google Scholar
Bubak J., 1967, Etymologia ludowa kilkunastu nazw miejscowych na Podhalu i Orawie (z tekstem gwarowym), „Onomastica”, XII, z. 1–2, s. 102–108.
Google Scholar
Hrabec S., 1950, Nazwy geograficzne Huculszczyzny, Kraków: Polska Akademia Umiejętności.
Google Scholar
Horoszczak J., 1993, Pierwszy słownik łemkowsko-polski, Legnica: wydanie sondażowe.
Google Scholar
Karaś H., red., b.d., Leksykon terminów i pojęć dialektologicznych. – Dialekty i gwary polskie. Kompendium, http://www.dialektologia.uw.edu.pl/index.php?l1=leksykon&lid=566 (dostęp: 11.11.2023).
Google Scholar
Jelonek T., 2018, Językowo-kulturowy obraz wsi i jej mieszkańców utrwalony w mikrotoponimach, Kraków: Instytut Języka Polskiego PAN.
Google Scholar
Koper M., 2008, O etymologii ludowej i naukowej kilku nazw miejscowych powiatu tomaszowskiego, „Facta Simonidis”, nr 1 (1), s. 327–339, https://czaz.akademiazamojska. edu.pl/index.php/fs/article/view/339/373 (dostęp: 15.09.2023).
DOI: https://doi.org/10.56583/fs.339
Google Scholar
Kornaszewski M., 1986, W sprawie klasyfikacji nazw terenowych. Uwagi i propozycje, „Onomastica”, XXX, s. 5–15.
Google Scholar
Kotula F., 1974, Po Rzeszowskim Podgórzu błądząc. Reportaż historyczny, Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Google Scholar
Krukar W., b.d., Słownik etymologiczny nazw terenowych. Załącznik do mapy turystyczno-nazewniczej. Okolice Rymanowa Zdroju: Dukla – Jaśliska – Iwonicz Zdrój, oprac. i kreślenie Wojciech Krukar, b.m.w.
Google Scholar
Lubaś W., 1963, Nazwy terenowe powiatów jasielskiego i krośnieńskiego, „Onomastica”, VIII, s. 195–236.
Google Scholar
Michow E., 2008, Legenda Kielc zamknięta w nazwie. Studium etymologiczne i kulturowe, Kielce: Wydawnictwo Akademii Świętokrzyskiej.
Google Scholar
Mrózek R., 2004, Nazwy geograficzne w zróżnicowaniu motywacyjno-funkcjonalnym. – Nazwy własne w języku, kulturze i komunikacji społecznej, red. R. Mrózek, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, s. 65–87.
Google Scholar
Paprota J., 2017, Tajemnica „Kocich zamków”, https://bochenskiedzieje.pl/ciekawostki/zagadkowe-miejsca/86-tajemnica-kocich-zamkow (dostęp: 12.09.2023).
Google Scholar
Potocki A., 2016, Księga legend karpackich. Bieszczady, Beskid Niski, Czarnohora i Gorgany, Rzeszów: Wydawnictwo „Carpathia”.
Google Scholar
Rieger J., 1969, Nazwy wodne dorzecza Sanu, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Google Scholar
Rogowska-Cybulska E., 2019, Etymologie ludowe nazw miejscowości zawarte w Legendach i podaniach Kurpiów, „Prace Językoznawcze”, XXI/2, s. 139–159, DOI: 10.31648/pj.3913.
DOI: https://doi.org/10.31648/pj.3913
Google Scholar
Rudnicki J., 1939, Nazwy geograficzne Bojkowszczyzny, Lwów: Kasa im. Mianowskiego.
Google Scholar
Rutkiewicz-Hanczewska M., 2013, Genologia onimiczna. Nazwa własna w płaszczyźnie motywacyjno-komunikacyjnej, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
Google Scholar
Sarna W., 1908, Opis powiatu jasielskiego, Jasło: Drukarnia Stanisława Kuźniarskiego.
Google Scholar
Soja M., 2001, Rozwój ludnościowy a zmiany użytkowania ziemi w Beskidzie Niskim w XIX i XX wieku. – Przemiany środowiska przyrodniczego Polski a jego funkcjonowanie, red. K. German, J. Balon, Kraków: Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego, s. 686–691.
Google Scholar
Stieber Z., 1949, Toponomastyka Łemkowszczyzny, cz. II: Nazwy terenowe, Łódź: Książka i Wiedza.
Google Scholar
Walczak B., 1999, Zarys dziejów języka polskiego, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Google Scholar
Węgrzyn T., 2006, Nazwy górskie polskiej części Bieszczadów, „Onomastica”, LI, s. 105–127.
Google Scholar
Zagórski Z., 1984, O podziałach nazw terenowych, „Zeszyty Naukowe Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Gdańskiego, Prace Językoznawcze”, X, s. 51–56.
Google Scholar
Zierhofferowa Z., Zierhoffer K., 2012, Etymologie ludowe, ich funkcja i struktura, „Onomastica”, LVI, s. 15–23.
Google Scholar
Statistics
Downloads
License
Copyright (c) 2024 Stylistyka
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.
1. Copyrights to published works are held by the University of Opole (to the collective work) and the Authors (to individual parts of the collective work that have an independent meaning).
2. Only previously undistributed works can be published in the scientific journal "Stylistics".
3. The University of Opole does not restrict the possibility of the author's further dissemination of his work on condition that the scientific journal "Stylistics" is indicated as the original place of publication and the consent of the University Publishing House.
4. Consent to the publication of the work in the scientific journal "Stylistics" is tantamount to granting the author a non-exclusive license to the University of Opole, including the right to use the work without territorial restrictions and time limits in the following fields of exploitation:
a) within the scope of recording and multiplication of the work - production of any number of copies of the work in whole or in part using a specified technique, including printing, reprography, magnetic recording and digital technique, introduction of the work into computer memory and computer networks,
b) within the scope of circulation of the original or copies on which the work has been recorded - circulation, lending or hiring of the original or copies,
c) within the scope of dissemination of the work in a manner other than specified in item 2 - making the work or its abstract available on the Internet by enabling the recipients to access the work on-line or enabling them to download the work to their own device that makes it possible to read it, placing the work in electronic databases that disseminate scientific works, including in particular the CEEOL database (Central and Eastern Online Libray) and the abstract in English in the CEJSH database (The Central Europaen Journal of Social Scienes and Humanites).
d) within the scope of creating and distributing dependent works created using the work - using them in the fields of exploitation specified in points 1-3.
5. The author is not entitled to compensation for granting the license to the work.
6. The author agrees that the University may grant further permission to use the work (sublicense) in the fields of exploitation specified in par. 2 paragraph 4.
7. The author agrees that, in connection with the distribution of the work, his or her personal information, that is, name, affiliation, and e-mail address, may be made public.
