Farce/Farts: Divergent Styles Of Comedy In Medieval France
Kenneth R. Dutton
Abstrakt
Wyrzucenie Uczty głupców z kościoła jest zwykle uznawane za moment narodzenia się farsy w średniowiecznej Francji. Uczta zapoczątkowała rozwój dwu nurtów nowej tradycji komediowej. W jej wystawieniach odgrywano odwrócenie ustalonego porządku społecznego oraz porządku kościelnego.
Pierwszy nurt - farsowy - został podchwycony przez grupę aktorów, określających się jako współbracia głupców {confraternités des sots'). Przedstawienia bazują zwykle na dialogu. Ich tematyka dotyczy obyczajów, a farsowymi bohaterami są próżniaccy mężowie, gderające żony, kler albo lokalni urzędnicy. Stopniowo farsa staje się gatunkiem coraz bardziej wyrafinowanym. Kładziono większy nacisk na rozwój akcji oraz przedstawianych postaci. Za szczytową postać średniowiecznej farsy należy uznać osiągnięcia Pierra Pathelina. Jest to zarazem początek nowego francuskiego gatunku - komedie, poprzedzającej o dwa wieki Moliera.
Drugi nurt wywodzący się z Uczty głupców jest charakterystyczny raczej dla karnawału niż dla scenicznej farsy. Większą rolę odgrywają w nim czyny niż słowa. W odwracaniu ustalonego porządku wykorzystuje się przebieranki i grube żarty, co odzwierciedla potrzebę uwolnienia się od opresywnego porządku społeczno-religijnego. Ta tradycja utrzymała się przez wieki zarówno w karnawale (i w dworskiej tradycji), jak też na francuskiej scenie wodewilowej w przedstawieniach takich jak Le Petomane. Dzisiaj reprezentują ją występy Tokyo Shock Boys oraz demonstracje takie jak parady gejów (np. Sydney Gay and Lesbian Mardi Gras).
361
##libcom.authors##
Kenneth R. Dutton##libcom.statistics##
##plugins.generic.usageStats.downloads##
##submission.license##
##submission.copyrightStatement##
##submission.license.cc.by-nc-sa4.footer##
1. Prawa autorskie majątkowe do opublikowanych utworów ma Uniwersytet Opolski (do utworu zbiorowego) oraz Autorzy (do poszczególnych części utworu zbiorowego mających samodzielne znaczenie).
2. W czasopiśmie naukowym „Stylistyka” publikowane mogą być jedynie utwory wcześniej nie rozpowszechnione.
3. Uniwersytet Opolski nie ogranicza możliwości dalszego rozpowszechnienia przez Autora jego utworu pod warunkiem wskazania czasopisma naukowego „Stylistyka” jako pierwotnego miejsca publikacji oraz zgody Wydawnictwa UO.
4. Zgoda na publikację utworu w czasopiśmie naukowym „Stylistyka” jest równoznaczna z udzieleniem przez Autora Uniwersytetowi Opolskiemu licencji niewyłącznej, obejmującej prawo do korzystania z utworu bez ograniczeń terytorialnych oraz czasowych na następujących polach eksploatacji:
a) w zakresie utrwalania i zwielokrotniania utworu – wytwarzanie określoną techniką dowolnej ilości egzemplarzy utworu w całości lub w części, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową, wprowadzenie utworu do pamięci komputera i sieci informatycznych,
b) w zakresie obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono – wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału lub egzemplarzy,
c) w zakresie rozpowszechnienia utworu w sposób inny niż określonych w pkt 2 – udostępnienie utworu lub jego streszczenia w Internecie przez umożliwienie odbiorcom dostępu do utworu on-line lub umożliwienie ściągnięcia utworu do własnego urządzenia pozwalającego na zapoznawanie się z utworem, zamieszczenie utworu w bazach elektronicznych zajmujących się rozpowszechnianiem utworów naukowych, w tym w szczególności w bazie CEEOL (Central and Eastern Online Libray) oraz streszczenia w języku angielskim w bazie CEJSH (The Central Europaen Journal of Social Scienes and Humanites).
d) w zakresie tworzenia i rozpowszechniania dzieł zależnych zrealizowanych przy wykorzystaniu utworu – korzystanie z nich na polach eksploatacji określonych w pkt 1–3.
5. Z tytułu udzielenia licencji do utworu Autorowi nie należy się wynagrodzenie.
6. Autor wyraża zgodę na udzielenie przez Uniwersytet dalszego zezwolenia na korzystanie z utworu (sublicencja) na polach eksploatacji wymienionych w par. 2 ust. 4.
7. Autor wyraża zgodę na upublicznienie, w związku z rozpowszechnieniem utworu, swoich danych osobowych, to jest imienia i nazwiska, afiliacji oraz adresu e-mail.
