O kontroli zmysłowości i dostępie do toalet publicznych
Marianna Kostecka
Abstract
Celem niniejszej pracy jest umieszczenie zjawiska toalety publicznej w dwóch kontekstach: 1. historyczno-kulturowym, związanym z analizowanym przez Norberta Eliasa przesuwaniem się progu wstydu, cywilizacyjnymi przemianami o charakterze psycho i socjogennym; 2. socjologiczno-ekonomicznym, dotyczącym dostępności toalet publicznych, mającej wpływ na regulowanie tego kto, gdzie i kiedy może z nich korzystać. W częoeci pierwszej do analizy wybranych zagadnień zostały wykorzystane m. in. koncepcje psychoanalityczne i antropologiczne, w szczególnooeci jednak teoria czystości i brudu Mary Douglas. Częość druga została pooewięcona rozważaniom na temat sytuacji konkretnych grup społecznych, tj. bezdomnych, ulicznych handlarzy i handlarek, taksówkarzy i taksówkarek, dla których kwestie dostępności toalet publicznych uważa autorka za wyjątkowo istotne, bowiem mające wpływ zarówno na poziom ich dobrobytu, jak i dobrostanu psychicznego.
Schlagworte:
toaleta publiczna, publiczne-prywatne, intymne, socjologia życia codziennego, dobrostan, psychiczny, dobrobytLiteraturhinweise
Adamkiewicz A., Adamkiewicz T. i Weigel E. (2015). Raport z realizacji projektu „SzczęśliweMiasto”. [dostęp: 03.03.2018]. http://szczesliwemiasto.pl/wp-content/uploads/2015/08/Raport-z-realizacji-projektu-cz%C4%99%C5%9B%C4%87-1.pdf
Google Scholar
Babiarz M. Z., Brudniak-Drąg A. (2013). Dobrostan a dobrobyt ponowoczesnej rodziny.„Zdrowie i Dobrostan”, 4: 27–44.
Google Scholar
Barcan R. (2010). Dirty Spaces. Separation, Concealment, and Shame in the PublicToilet, [w:] H. Molotch i L. Norén (red.), Toilet. Public Restrooms and the Politics ofSharing (s. 25-42). Nowy Jork i Londyn: New York University Press.
Google Scholar
Baudrillard J. (2005). Symulakry i symulacja. Warszawa: Wydawnictwo Sic!
Google Scholar
Bieńko M. (2013). Intymne i prywatne praktyki codziennooeci. Studium socjologiczne.Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Google Scholar
Bobbe S. (2012). Brak toalet w pracy to problem nie tylko zawodowych kierowców. [dostęp:04.03.2018]. http://www.expressbydgoski.pl/bydgoszcz/a/brak-toalet-w-pracy-to--problem-nie-tylko-zawodowych-kierowcow,10994257/
Google Scholar
Brach-Czaina Jolanta (1999). Szczeliny istnienia. Kraków: Wydawnictwo eFKa.
Google Scholar
Cavanagh S. L. (2010). Queering Bathrooms: Gender, Sexuality, and the Hygienic Imagination.Toronto: University of Toronto Press.
Google Scholar
Czajkowska A. (2017). Potrzebny wychodek dla taksówkarzy. [dostęp: 04.03.2018].Dostêpny w World Wide Web: https://linia.com.pl/2017/09/01/potrzebny-wychodek--dla-taksowkarzy/
Google Scholar
Czapiński J. (2012). Ekonomia szczęścia i psychologia bogactwa, „Nauka”, 1: 51–88.
Google Scholar
Douglas M. (2007). Czystość i zmaza. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Google Scholar
Elias N. (2011). O procesie cywilizacji. Analizy socjo- i psychogenetyczne. Warszawa:Wydawnictwo W.A.B.
Google Scholar
Foucault M. (1995). Historia seksualności. Warszawa: Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik”.
Google Scholar
Foucault M. (2009). Nadzorować i karać. Narodziny więzienia. Warszawa: WydawnictwoAletheia.
Google Scholar
Goffman E. (2011). Relacje w przestrzeni publicznej. Mikrostudia porządku publicznego.Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar
Gratkowski R. (2013). Zakopane: WC na godziny. [dostęp: 04.03.2018].http://www.24tp.pl/?mod=news&id=20701
Google Scholar
Haslam N. (2012). Toilet psychology. [dostęp: 20.02.2018].https://thepsychologist.bps.org.uk/volume-25/edition-6/toilet-psychology
Google Scholar
Jakieła K. (2017). Pierwsza mobilna łaźnia dla bezdomnych stanęła w Warszawie. [dostęp:02.03.2018].
Google Scholar
http://warszawa.wyborcza.pl/warszawa/7,54420,21858533,pierwszamobilna-laznia-dla-bezdomnych-stanela-w-warszawie.html
Google Scholar
Jakubowska H. i Nosal P. (red.) (2017). Socjologia sportu. Warszawa: WydawnictwoNaukowe PWN.
Google Scholar
Kodeks wykroczeń, Dz. U. 1971 nr 12 poz. 114 z późn, zm.
Google Scholar
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., Dz. U. 1997 nr 78poz. 483 z późn, zm.
Google Scholar
Kowalski P. (2011). O tym, co nieuniknione: ekskrementy i defekacja, [w:] K. Konarska(red.), Ciało cielesne (s. 19-41). Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Google Scholar
Krajewski M. (2013). Są w życiu rzeczy… Szkice z socjologii przedmiotów. Warszawa:Fundacja Nowej Kultury Bêc Zmiana.
Google Scholar
Krajewski M. (red.) (2005). W stronę socjologii przedmiotów. Poznań: WydawnictwoNaukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.
Google Scholar
Kristeva J. (2007). Potęga obrzydzenia. Esej o wstręcie. Kraków: Wydawnictwo UniwersytetuJagiellońskiego.
Google Scholar
Kubiak Z. (2015). Toaleta na Dworcu Zachodnim w Poznaniu będzie płatna, aby niespali tam bezdomni. [dostęp: 05.03.2018]. https://wiadomosci.wp.pl/toaleta-na-dworcuzachodnim-w-poznaniu-bedzie-platna-aby-nie-spali-tam-bezdomni-6027746122134657a
Google Scholar
Łukasiuk M. i Jewdokimow M. (red.) (2014). Socjologia zamieszkiwania. Warszawa:Wydawnictwo Naukowe „Sub Lupa”.
Google Scholar
Machowska-Okrój S. (2014). Wzrost gospodarczy a dobrobyt ekonomiczno-społecznyw wybranych krajach europejskich. „Studia i Prace Wydziału Nauk Ekonomicznych iZarządzania Uniwersytetu Szczecińskiego”, 35: 409-430.
Google Scholar
Magala S. (1980). Simmel. Wybór pism, Warszawa: Wiedza Powszechna.
Google Scholar
Maslow A. (2009). Motywacja i osobowość. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar
Menninghaus W. (2009). Wstręt. Teoria i historia. Kraków: Towarzystwo Autorów i WydawcówPrac Naukowych „Universitas”.
Google Scholar
Miller D. (2011). Teoria zakupów. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Google Scholar
Molotch H. (2010). Introduction: Learning from the Loo, [w:] H. Molotch i L. Norén(red.), Toilet. Public Restrooms and the Politics of Sharing (s. 1-20). Nowy Jorki Londyn: New York University Press.
Google Scholar
Morrison A. P. (1996). The Culture of Shame. Nowy Jork: Ballantine Books.
Google Scholar
NIK (2012). Utrzymanie przez gminy czystooeci i porządku w miejscach publicznych [dostęp:05.03.2018]. https://www.nik.gov.pl/plik/id,4199,vp,5339.pdf
Google Scholar
Niśkiewicz Z. (2016). Dobrostan psychiczny i jego rola w życiu człowieka. „Studia Krytyczne”,3: 139-151.
Google Scholar
Norén L. (2010). Only Dogs Are Free to Pee: New York Cabbies’ Search For Civility, [w:]H. Molotch i L. Norén (red.), Toilet. Public Restrooms and the Politics of Sharing(s. 93-114). Nowy Jork i Londyn: New York University Press.
Google Scholar
Nowak G. (2015). Amerykańscy naukowcy zbadali, którą toaletę najlepiej wybieraćw miejscach publicznych. [dostęp: 25.02.2018].
Google Scholar
http://kabinysanitarne.pl/blog/amerykanscy-naukowcy-zbadali-ktora-toalete-najlepiej-wybierac-miejscach-publicznych
Google Scholar
Palmowska K. (2012). Pokaż mi swoje napisy w toalecie a powiem ci kim jesteś. Analizazjawiska latrynaliów na przykładzie poznańskich uczelni wyższych, Poznań: Uniwersytetim. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
Google Scholar
Pawlik W. (2009). Lęk, wstyd, wina – w stronę socjologii emocji, [w:] P. Binder, H. Palskai W. Pawlik (red.), Emocje a kultura i życie społeczne (s. 241-252). Warszawa:Wydawnictwo IFiS PAN.
Google Scholar
Podemski K. (2004). Socjologia podróży, Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Google Scholar
Poznań City Center z płatnymi toaletami, bo boją się bezdomnych (2013). [dostęp:04.03.2018]. https://poznan.onet.pl/poznan-city-center-z-platnymi-toaletami-bo-bojasie-bezdomnych/5gb5f
Google Scholar
Poznań: centrum handlowe wprowadza opłatę za toaletę. Przez bezdomnych (2016). [dostęp:03. 03. 2018]. https://epoznan.pl/news-news-67002n%20
Google Scholar
Poznan_centrum_handlowe_wprowadza_oplate_za_toalete._Przez_bezdomnych
Google Scholar
Socha R. (2015). Pułapki szczęścia. „Polityka”. [dostęp: 09.02.2018]. https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/ludzieistyle/1532363,1,pulapki-szczescia.read
Google Scholar
Suprewicz J. C. (2005). Socjologia turystyki. Lublin: Wydawnictwo Akademickie Wyższej Szkoły Społeczno-Przyrodniczej.
Google Scholar
Szacka B. (2003). Wprowadzenie do socjologii. Warszawa: Oficyna Naukowa.
Google Scholar
Sztompka P., Bogunia-Borowska Małgorzata (red.) (2008). Socjologia codzienności.:Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy Znak.
Google Scholar
Tarnowska E. (2008). Upokarzający dla kierowców brak toalet. [dostęp: 04.03.2018].https://www.epiotrkow.pl/news/Rokszyce-Upokarzajacy-dla-kierowcow-brak-toalet,682#
Google Scholar
Zaremba M. (2016). Dobrobyt społeczny – problemy metodologiczne i definicyjne. „ZeszytyNaukowe Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego w Zielonej Górze”, 4: 323–331.
Google Scholar
