Niekatolickie reakcje na Veritatis Splendor
Sławomir Nowosad
Abstrakt
Wraz z coraz głębszym zrozumieniem prawdy o tym, że „kto podziela jedną wiarę w Chrystusa, winien dzielić także jedno życie w Chrystusie” (ARCIC II, Life in Christ), tematyka moralna znajduje dla siebie coraz więcej miejsca w dialogu ekumenicznym. Zarazem chrześcijanie różnych tradycji mają coraz większą świadomość konieczności dawania wspólnego świadectwa wobec świata, także co do życia moralnego uczniów Chrystusa. Szczególnym źródłem dla ekumenicznych debat nad fundamentalnymi problemami chrześcijańskiego nauczania moralnego stała się encyklika Jana Pawła II Veritatis splendor. Liczne grono etyków i teologów, głównie protestanckich (luterańskich, anglikańskich, metodystycznych i innych), dało wyraz swoim przekonaniom, odnosząc się do podstawowych bądź bardziej szczegółowych zagadnień, przedstawionych w tym dokumencie. Wiele spośród tych opinii ma charakter pozytywny, niekiedy nawet entuzjastyczny (np. S. Hauerwas, O. O’Donovan, J.B. Elhstain, R. Benne), podczas gdy inne jawią się jako dwuznaczne – wskazują na aspekty godne pochwały, ale i ze swego punktu widzenia formułują oceny krytyczne (np. L.S. Mudge. G. Meilaender, M. Banner). Są i tacy, którzy papieską wizję chrześcijańskiego życia moralnego wręcz odrzucają, często jednak nie podając poważnych racji (np. N.P. Harvey, R. Preston, H. Oppenheimer). Te zróżnicowane komentarze potwierdzają jednocześnie, że także dla niekatolików Veritatis splendor stała się szczególnie godnym uwagi dokumentem nauczania katolickiego, obok którego nie można przejść obojętnie.
Słowa kluczowe:
Veritatis splendor, teologia moralna/etyka chrześcijańska, dialog ekumeniczny, chrześcijańskie życie moralneBibliografia
Vatican II, Decree on Ecumenism Unitatis Redintegratio (1964).
Google Scholar
John Paul II, Encyclical Letter Redemptor Hominis, The Vatican: LEV 1979.
Google Scholar
John Paul II, Encyclical Letter Veritatis Splendor, The Vatican: LEV 1993.
Google Scholar
John Paul II, Encyclical Letter Ut Unum Sint, The Vatican: LEV 1995.
Google Scholar
ARCIC II, Life in Christ: Morals, Communion and the Church, London: CPH/CTS 1994.
Google Scholar
Reformed/Roman Catholic International Dialogue, Towards the Common Understanding of the Church (1984–1990) (www.vatican.va).
Google Scholar
The Ecumenical Dialogue on Moral Issues: Potential Sources of Common Witness and of Divisions, “The Ecumenical Review” 48 (1996) no. 2, p. 143–154.
Google Scholar
Banner M., Veritatis Splendor, „Studies in Christian Ethics” 7 (1994) no. 2, p. 8–10.
Google Scholar
Benne R., Reflections on the Splendor of Truth, „Pro Ecclesia” 3 (1994) no. 3, p. 271–274.
Google Scholar
Biggar N., Veritatis Splendor, „Studies in Christian Ethics” 7 (1994) no. 2, p. 11–13.
Google Scholar
Burrell D., Hauerwas S., [untitled part of The Splendor of Truth: A Symposium], „First Things” (1994) no. 39 (January), 21–23.
Google Scholar
Dieter T., Conscience and Magisterium in Veritatis Splendor, in: Ecumenical Ventures in Ethics: Protestants Engage Pope John Paul II’s Moral Encyclicals, eds. R. Hütter, T. Dieter, Grand Rapids – Cambridge: Eerdmans 1998, p. 137–158.
Google Scholar
Elshtain J.B., A Pope for All Seasons? The Many-Sidedness of John Paul II, in: Ecumenical Ventures in Ethics, p. 14–37.
Google Scholar
Harvey N.P., Comment on Veritatis Splendor, „Studies in Christian Ethics” 7 (1994) no. 2, 14–15.
Google Scholar
Hauerwas S., [untitled], „Commonweal” 120 (1993) no. 18 (22.10.1993), p. 16–18.
Google Scholar
Hütter R., God’s Law in Veritatis Splendor: Sic et Non, in: Ecumenical Ventures in Ethics, p. 84–114.
Google Scholar
Jones D.A., John Paul II and Moral Theology, in: The Legacy of John Paul II, eds. M.A. Hayes, G. O’Collins, London – New York: Burns & Oates 2008, p. 79–109.
Google Scholar
Jones L.G., [untitled part of The Splendor of Truth: A Symposium], „First Things” (1994) no. 39 (January), p. 19–20.
Google Scholar
Kuitert H.M., Veritatis Splendor, „Studies in Christian Ethics” 7(1994) no. 2, 19–21.
Google Scholar
MacIntyre A., After Virtue: A Study in Moral Theory, London – New York: Bloomsbury 2013.
Google Scholar
Malcolm L., Freedom and Truth in Veritatis Splendor and the Meaning of Theonomy, in: Ecumenical Ventures in Ethics, p. 159–184.
Google Scholar
McCormick R., Some Early Reactions to Veritatis Splendor, “Theological Studies” 55 (1994) no. 3, p. 481–506.
Google Scholar
Meilaender G., Grace, Justification through Faith, and Sin, in: Ecumenical Ventures in Ethics, p. 60–83.
Google Scholar
Meilaender G., Works and Righteousness: What We Do Both Expresses and Determines Who We Are, „First Things” (2013) no. 237 (November), p. 41–46.
Google Scholar
Milbank J., Magisterial… and Shoddy?, „Studies in Christian Ethics” 7 (1994) no. 2, p. 29–34.
Google Scholar
Mudge L.S., Veritatis Splendor and Today’s Ecumenical Conversation, „The Ecumenical Review” 48 (1996) no. 2, p. 158–163.
Google Scholar
Nowosad S., Veritatis Splendor w “The Tablet”, „Studia Theologica Varsaviensia” 32 (1994) no. 1, p. 101–107.
Google Scholar
Nowosad S., Moralność w dialogu ekumenicznym, “Roczniki Teologiczne” 47 (2000) no. 3, p. 50–74.
Google Scholar
Nowosad S., Teologia moralna w kontekście ekumenicznym, in: J. Nagórny, J. Gocko (ed.), Polska teologia moralna. Czterdzieści lat po Soborze Watykańskim II, Lublin 2006, p. 127–161.
Google Scholar
Nowosad S., Świętość w perspektywie ekumenicznej, „Studia Nauk Teologicznych PAN” 6–7 (2011–2012), p. 109–122.
Google Scholar
Nowosad S., Moral Theology Ecumenically Oriented, „Roczniki Teologiczne” 61 (2014) no. 3, p. 97–115.
Google Scholar
O’Donovan O., Resurrection and Moral Order: An Outline for Evangelical Ethics, Leicester: Inter-Varsity Press 1986.
Google Scholar
O’Donovan O., A Summons to Reality, „The Tablet” 247 (1993) no. 247 (27.11.1993), 1550–1552
Google Scholar
Oppenheimer H., Some Anglican Comments on Veritatis Splendor, „Studies in Christian Ethics” 7 (1994) no. 2, 35–37.
Google Scholar
Preston R., Veritatis Splendor: A Comment, „Studies in Christian Ethics” 7 (1994) no. 2, p. 38–42.
Google Scholar
Ratzinger J., Urząd duchowy a jedność Kościoła, in: J. Ratzinger, Głosiciele słowa i słudzy waszej radości [J. Ratzinger, Opera omnia, t. 12], Lublin: Wyd. KUL 2012, p. 49–66.
Google Scholar
Root, M. Foreword, in: Ecumenical Ventures in Ethics, p. VII.
Google Scholar
Root M., Ethics in Ecumenical Dialogues: A Survey and Analysis, „Journal of Ecumenical Studies” 45 (2010) no. 3, p. 357–375.
Google Scholar
Saarinen R., Protestant Undertones, Averroist Overtones? The Concept of Nature in Veritatis Splendor, in: Ecumenical Ventures in Ethics, p. 115–136.
Google Scholar
Stavropoulos A.M., Veritatis Splendor: An Orthodox Reaction, „The Ecumenical Review” 48 (1996) no. 2, 155–157.
Google Scholar
Wannenwetsch B., “Intrinsically Evil Acts”; or, Why Abortion and Euthanasia Cannot Be Justified, in: Ecumencial Ventures in Ethics, p. 185–215.
Google Scholar
Ward K., Faith, Hype and a Lack of Clarity, „The Tablet” 260 (2006), no. 8623 (21.01.2006), p. 4–5.
Google Scholar
Woodhead L., Veritatis Splendor: Some Editorial Reflections, „Studies in Christian Ethics” 7 (1994) no. 2, p. 1–7.
Google Scholar
Yeago D.S., Martin Luther on Grace, Law, and Moral Life: Prolegomena to an Ecumenical Discussion of Veritatis Splendor, „The Thomist” 62 (1998), p. 163–191.
Google Scholar
Autorzy
Sławomir NowosadStatystyki
Downloads
Licencja
Prawa autorskie (c) 2022 Studia Oecumenica
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0
Licencja oraz prawa autorskie autorzy przekazują wydawcy, którym jest Redakcji Wydawnictw WT UO.
Inne teksty tego samego autora
- Sławomir Nowosad, Społeczne implikacje etyki buddyjskiej , Studia Oecumenica: Tom 19 (2019)
- Piotr Jaskóła, Zdzisław Józef Kijas, Sławomir Nowosad, Recenzje i omówienia , Studia Oecumenica: Tom 18 (2018)
- Sławomir Nowosad, Wojna sprawiedliwa z perspektywy prawosławnej , Studia Oecumenica: Tom 16 (2016)
- Sławomir Nowosad, Oliver O'Donovan. 2017. Entering into Rest. Grand Rapids: Eerdmans , Studia Oecumenica: Tom 19 (2019)
- Sławomir Nowosad, Paul Avis. 2016. The Vocation of Anglicanism. London-New York: Bloomsbury T&T Clark , Studia Oecumenica: Tom 19 (2019)
- Sławomir Nowosad, Ágúst Ingvar Magnússon. 2019. Kierkegaard and Eastern Orthodox Thought: A Comparative Philosophical Analysis. Piscataway: Gorgias Press 2019. XI+307 , Studia Oecumenica: Tom 19 (2019)
- Sławomir Nowosad, (Rec.) Gerald McKenny, Biotechnology, Human Nature, and Christian Ethics, New York: Cambridge University Press 2018, XIX+214 s. ISBN 978-1-1083-8591-6 , Studia Oecumenica: Tom 20 (2020)
- Sławomir Nowosad, (Rec.) Charles Erlandson, Orthodox Anglican Identity: The Quest for Unity in a Diverse Religious Tradition, Eugene: Pickwick Publications 2020, XIX+204 s. ISBN 978-1-5326-7825-7. , Studia Oecumenica: Tom 21 (2021)
- Sławomir Nowosad, [Rec.] Frank C. Senn (red.), Protestant Spiritual Traditions, t. 1–2, Eugene: Cascade Books 2020, t. 1: XIII + 281 s., ISBN 978-1725256866; t. 2: VIII + 272 s., ISBN 978-1532698293 , Studia Oecumenica: Tom 23 (2023)
- Sławomir Nowosad, Humanizm konfucjański. Zarys problematyki , Studia Oecumenica: Tom 23 (2023)