Staropolski żywot bł. Ilony z Veszprém OP (1200–1240)

Piotr Marian Stefaniak

Kraków
https://orcid.org/0000-0003-4327-432X

Abstrakt

Bł. Ilona z Veszprém, dominikanka, żyjąca w pierwszej połowie XIII w. na Węgrzech, była jedną z pierwszych stygmatyczek w Kościele. Jako mistyczka reprezentowała nurt chrystocentryczny i pasyjny. Po śmierci została otoczona na Węgrzech lokalnym kultem, który od XV w. promieniował dzięki dominikanom na inne kraje, w tym na Włochy. W dobie odrodzenia Kościoła po Soborze Trydenckim kult Ilony się odrodził i dotarł także do Polski. Przykładem tego jest jej żywot umieszczony w dziele Hilarego Piskorskiego Żywoty Świętych i Błogosławionych Zakonu Naszego na cały rok (…), Wilno 1759. Jest on o tyle ważny, że powstał w geograficznie bardzo odległym od Veszprém Wilnie, jest najobszerniejszym żywotem napisanym po polsku w XVIII w., co wskazuje na fakt, że postać Ilony była ważna pośród innych licznych świętych dominikańskich. Żywot oparty został na rozpowszechnionych od XVIII w. przekazach hagiograficznych, przede wszystkim na wydanym w Wiedniu w 1687 r. dziele De rebus Hungaricae Provinciae Ordinis Praedicatorum Zygmunta Ferrariusza – prowincjała węgierskiej prowincji dominikanów w latach 1642–1699. Wydany w Wilnie tekst podaje mało znane epizody o sylwetce duchowej veszprémskiej świętej dominikanki. 

Słowa kluczowe:

mistyka, stygmaty, bł. Ilona, dominikanki, Veszprém, Węgry