Unikanie versus eliminacja. Jak można mniej szkodzić? Jak można postępować lepiej?

Selekcja embrionów w procedurze zapłodnienia in vitro versus edycja genetycznej linii zarodkowej

Beáta Laki

Uniwersytet Pécs
https://orcid.org/0000-0002-6348-8483

Abstrakt

Przedmiotem niniejszego artykułu jest dziedziczne zaburzenie genetyczne, które zostało określone i ocenione w oparciu o analizę porównawczą. Komparacja ta rozwija się przez naświetlenie kilku czynników związanych z unikaniem
procedury selekcji i eliminacji embrionów podczas zapłodnienia in vitro, a zastąpieniem jej edycją genetycznej linii zarodkowej. Koncentrując się na kilku czynnikach, tekst przedstawia nową perspektywę oceny moralnej wspomnianej procedury. Z wyjaśnieniem dylematu, zgodnie z przedstawionymi czynnikami i analizą ich skutków, autorka dochodzi do konkluzji, zgodnie z którą wyobrażalne jest, bazując na przedstawionych czynnikach, unikanie
wystąpienia choroby genetycznej nie przez selekcję embrionów podczas in vitro, ale na drodze bardziej moralnie akceptowalnej. Według autorki, uwzględniając aktualny stan nauki i technologii, jest to możliwe przez interwencję w linię zarodkową.

Słowa kluczowe:

selekcja embrionów podczas zapłodnienia in vitro, edycja genetycznej linii zarodkowej, pewność, przewidywalne szkody, odpowiedzialność, wolność

Brownell Lindasy. 2021. „Move over CRISPR, the retrons are coming”. Wyss Institute. https://wyss.harvard.edu/news/move-over-crispr-the-retrons-are-coming/ (28.11.2021).
  Google Scholar

Erdélyi-Belle Boglárka. 2016. ”An overview of genetic terms in psychogenetic association studies”.The International Society of Hypnosis Newsletter. Building Bridges of Understanding 20 (3) : 13–17.
  Google Scholar

Frewer Lynn J., Sheperd Richard. 1995. „Ethical Concerns and Risk Perceptions Associated With Different Applications of Genetic Engineering: Interrelationships With The Perceived Need For Regulation Of The Technology”. Agriculture and human values, 48–57.
DOI: https://doi.org/10.1007/BF02218074   Google Scholar

Fulton Theresa M., Buckler Carlyn S.K., Kissel Richard A. 2011. What is genetic diversity? The Teacher-Friendly Guide to the Evolution of Maize. Ithaca, NY: Paleontological Research Institution. http://maize.teacherfriendlyguide.org/index.php/genetic-diversity-and-evolution (28.11.2021).
  Google Scholar

Griffith Anthony J.F. 2023. Mutation. Britannica. https://www.britannica.com/science/mutation-genetics (28.08.2023).
  Google Scholar

Gynell Christopher, Douglas Thomas, Savulescu Julian. 2017. ”The Ethics of Germline Gene Editing”. Journal of Applied Philosophy. (34) : 498–513.
DOI: https://doi.org/10.1111/japp.12249   Google Scholar

International Commission on the Clinical Use of Human Germline Genome Editing. 2020. Heritable Human Genome Editing. Washington, DC: The National Academies Press. www.nap.edu (28.11.2021).
  Google Scholar

Irving Michael. 2021. „Harvard gene-editing tool „sneaks” DNA into cells without making cuts”. New Atlas. https://newatlas.com/biology/retron-library-recombineering-gene-editing-crispr/(28.11.2021).
  Google Scholar

Ledford Heidi. 2018. „CRISPR gene editing procedures unwanted DNA deletions”. Nature. https://www.nature.com/articles/d41586-018-05736-3 (28.11.2021).
  Google Scholar

Ledford Heidi. 2019. „Super-precise new CRISPR tool could tackle a plethora of genetic diseases”. Nature. https://www.nature.com/articles/d41586-019-03164-5?utm_source=fbk_nnc&utm_medium=social&utm_campaign=naturenews&sf221891291=1&fbclid=IwAR2x-nFzr-5S7IC04c1x0VFOQILmznmBf8ccWWinRgnMJ4k3nbLzXbH-vHQ (28.11.2021).
  Google Scholar

Leitch Carmen. 2021. „Are Retrons the Next CRISPR?”. Labroots. URL= https://www.labroots.com/trending/cell-and-molecular-biology/20347/retrons-crispr?fbclid=IwAR1AKEHrhTjphV_xP7uPhzZWon1HOu8BiI0EXnU8Dx_EARfymfbZC56BlaY (28.11.2021).
  Google Scholar

Mill John S. 1859/2001. On Liberty. Kitchener: Batoche Books.
  Google Scholar

Petre Ioana. 2017. ”Future Generations and the Justifiability of Germline Engineering”. Journal of Medicine and Philosophy (42) : 328–341.
DOI: https://doi.org/10.1093/jmp/jhx003   Google Scholar

Savulescu Julian. 2001. „Harm, ethics committees and the gene therapy death”. Journal of Medical Ethics (27) : 148–150.
DOI: https://doi.org/10.1136/jme.27.3.148   Google Scholar

Tóth Sára, Hargita Hegyesi. 2007. Bevezetés a humángenetikába. Budapest: Semmelweiss Kiadó. United for Human Rights. 1948. Universal Declaration of Human Rights, art. 25. https://www.humanrights.com/course/lesson/articles-19-25/read-article-25.html (28.11.2021).
  Google Scholar


Opublikowane
2023-12-28

Cited By / Share

Laki, B. . (2023). Unikanie versus eliminacja. Jak można mniej szkodzić? Jak można postępować lepiej? Selekcja embrionów w procedurze zapłodnienia in vitro versus edycja genetycznej linii zarodkowej. Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego, 43(2), 119–137. https://doi.org/10.25167/sth.5285

Autorzy

Beáta Laki 
https://orcid.org/0000-0002-6348-8483

doktor filozofii, starsza wykładowczyni na Wydziale Nauk Behawioralnych Uniwersytetu w Pécs, Węgry.



Statystyki

Downloads

Download data is not yet available.


Licencja

Prawa autorskie (c) 2023 Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.

Licencja oraz prawa autorskie autorzy przekazują wydawcy, którym jest Redakcji Wydawnictw WT UO.