Czynniki determinujące przemiany Kościoła rzymskokatolickiego w dzisiejszej Polsce w kierunku wspólnoty wiary – „koinonia”: Perspektywa teologiczno-socjologiczna

Kazimierz Ogorzelec

doi:10.25167/sth.4844

Opublikowane: 2023-01-06

Tom 42 Nr 2 (2022)

Czynniki determinujące przemiany Kościoła rzymskokatolickiego w dzisiejszej Polsce w kierunku wspólnoty wiary – „koinonia”

Kazimierz Ogorzelec

Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego

Dział: Artykuły z różnych działów teologii, historii i nauk pokrewnych

https://doi.org/10.25167/sth.4844

Perspektywa teologiczno-socjologiczna

Abstrakt

Artykuł jest próbą wskazania czynników determinujących procesy, które mogą stać się zaczątkiem pożądanych zmian w Kościele rzymskokatolickim dzisiejszej Polski, ukierunkowanych na prawdziwą i autentyczną wspólnotę wiary – „koinonię”, zarówno w rzeczywistości widzialnej, jak i duchowej. Jest to studium teologiczno-socjologiczne, którego metodologia oparta jest na analizie ukierunkowanej na diagnozę społeczną – kreatywną. W analizie wykorzystano publikacje naukowe (teologiczne, socjologiczne) i artykuły prasowe. Uwzględniono też opinie i wypowiedzi osób (głównie ludzi Kościoła, nauki oraz publicystów i dziennikarzy), prezentowane w różnych środkach masowego przekazu na temat Kościoła rzymskokatolickiego w dzisiejszej Polsce.

Słowa kluczowe:

socjologia religii, Kościół rzymskokatolicki, wspólnota wiary - koinonia, diagnoza kreatywna

Inne teksty tego samego autora

Kazimierz Ogorzelec, Kościół rzymskokatolicki w Polsce w świetle zarzutów – krytycznych uwag , Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego: Tom 41 Nr 1 (2021)

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Ogorzelec, K. (2023). Czynniki determinujące przemiany Kościoła rzymskokatolickiego w dzisiejszej Polsce w kierunku wspólnoty wiary – „koinonia”: Perspektywa teologiczno-socjologiczna. Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego, 42(2), 95–119. https://doi.org/10.25167/sth.4844

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Baniak Józef. 2012. Kościół rzymskokatolicki i jego medialny obraz w demokratycznym społeczeństwie w Polsce w ujęciu i ocenach katolików świeckich. W Religia i Kościół w społeczeństwie demokratycznym i obywatelskim w Polsce. Między losem a wyborem. Red. Józef Baniak, 37–74. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Adama Mickiewicza.
Google Scholar

Borowik Irena. 2005. O deprywatyzacji religii Jose Casanovy na tle debaty wokół sekularyzacji. W Jose Casanova. Religie publiczne w nowoczesnym świecie. Tłum. Tomasz Kunz. Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos.
Google Scholar

Brzeziński Mirosław. 2011. „Przekaz wiary i tradycji chrześcijańskiej w rodzinie wypełnieniem sakramentalnych zobowiązań małżonków i rodziców”. Studia nad Rodziną UKSW 5 (1–2): 165–178.
Google Scholar

Czaja Andrzej. 2010. „Eklezjologia jedności – perspektywa rzymskokatolicka”. Roczniki Teologii Ekumenicznej 57 ( 2): 5–20.
Google Scholar

Fic Leonard. 2004. „Czym jest miłość według Ewangelii (1–3)”. Niedziela włocławska 28 (14.07.2019). https://www.niedziela.pl/artykul/30112/nd/Czym-jest-milosc-wedlug-Ewangelii-1.
Google Scholar

Franciszek. 2015. Boże miłosierdzie czyni nas wolnymi (14.12.2015). http://www. naszdziennik.pl/wiara-stolica-apostolska/148989,boze-milosierdzie-czyni-nas-wolnymi. html.
Google Scholar

Franciszek. 2015. Kościół jest rzeczywistością widzialną i duchową (13.04.2018). https://deon.pl/kosciol/serwis-papieski/papiez-kosciol-jest-rzeczywistoscia-widzialna-i- duchowa,307713.
Google Scholar

Gajos Leszek. 2012. Wartości religijne w ewolucyjnym systemie wartości mieszkańców wsi. W Religia i Kościół w społeczeństwie demokratycznym i obywatelskim w Polsce. Między losem a wyborem. Red. Józef Baniak, 307–326. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Społecznych UAM.
Google Scholar

Ginter Grzegorz. 2022. Subiektywizm – zagrożenie dla wiary i modlitwy (3.01.2022). https://m.katolik.pl/subiektywizm---zagrozenie-dla-zycia-duchowego,37121,416,cz.html.
Google Scholar

Glombik Konrad. 2013. „Tolerancja jako postawa moralna”. Studia Oecumenica. 13: 113–126.
Google Scholar

Grabowska Magdalena. 2015. „Wiara w Boga źródłem poczucia bezpieczeństwa w życiu: metaforyczna perspektywizacja pojęcia wiara w Boga w kontekście bezpieczeństwa na podstawie wywiadów bezpośrednich”. Rocznik Teologiczny 57 (1): 77–92.
Google Scholar

Grabowska Mirosława. 2011. „Przeobrażenia polskiej religijności”. Znak 673: 44–52.
Google Scholar

Jan XXIII. 1961. Encyklika Mater et magistra, Watykan: Libreria Editrice Vaticana.
Google Scholar

„Kanon wiary Polaków”. 2015. Komunikat z badań CBOS. Oprac. Rafał Boguszewski. Warszawa: BS/29: 7–10 (2.03.2016). https://www.cbos.pl/SPI SKOM.POL/2015/K_029_ 15.PDF.
Google Scholar

Kaucha Krzysztof. 2018. „Wiarygodność Kościoła w dzisiejszej Polsce”. Poznańskie Studia Teologiczne (33): 67–82.
Google Scholar

Kluz Marek. 2013. „Wiara w życiu i postawie moralnej człowieka w świetle encykliki Lumen fidei papieża Franciszka”. Polonia Sacra 17 (2): 113–129.
Google Scholar

Kośmiński Paweł. 2013. „Franciszek: Ideologiczni chrześcijanie to ciężka choroba” (18.10.2013). http://wyborcza.pl/1,75477,14799568,Franciszek_Ideologiczni_chrzescijanie_tociezka_choroba. html.
Google Scholar

Kubin Jerzy. 1998. Diagnoza społeczna. W Encyklopedia socjologii. T. 1. Red. Zbigniew Bokszański i in., 134–137. Warszawa: Oficyna Naukowa.
Google Scholar

Lewek Antoni. 1995. Nowa ewangelizacja w duchu Soboru Watykańskiego II. Katowice: Księgarnia św. Jacka.
Google Scholar

Libera Piotr. 2010. „Wiara, która stawia wymagania”. Przewodnik Katolicki 49 (12.05.2021). https://www.przewodnik-katolicki.pl/Archiwum/2010/Przewodnik-Katolicki-49-2010/Przewodnik-liturgiczny/Wiara-ktora-stawia-wymagania.
Google Scholar

List Arcybiskupa Wrocławskiego Mariana Gołębiewskiego z października 2012 roku na Rok Wiary (22.02.2013). http://www.katedra.archidiecezja.wroc.pl/index.php/zwiedzanie/2-uncategorised/44-list-arcybiskupa-wroclawskiego-na-rok-wiary.htmi.
Google Scholar

Mariański Janusz. 2011. Katolicyzm polski. Ciągłość i zmiana. Studium socjologiczne. Kraków: WAM.
Google Scholar

Mariański Janusz. 2012. Kościół katolicki w przestrzeni życia publicznego. W Religia i Kościół w społeczeństwie demokratycznym i obywatelskim w Polsce. Między losem a wyborem. Red. Józef Baniak. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Adama Mickiewicza.
Google Scholar

Mariański Janusz. 2013. Kościół katolicki w przestrzeni życia publicznego. Studium socjologiczne. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Google Scholar

„Między Kościołem a lokalem wyborczym – o politycznym zaangażowaniu księży”. 2011. Komunikat z badań CBOS. Oprac. Natalia Hipisz. Warszawa: BS/152: 6 (30.10.2012). https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2011/K_152_11.PDF.
Google Scholar

„Między kościołem a lokalem wyborczym”. 2015. Komunikat z badań CBOS. Oprac. Beata Roguska. Warszawa: 152: 1-3 (6.07.2016). https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2015/K_152_15.PDF.
Google Scholar

„Oceny działalności Kościoła rzymskokatolickiego”. 2020. Komunikat z badań CBOS. Oprac. Michał Feliksiak. Warszawa 159: 8–10 (27.04.2020). https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2020/K_159_20.PDF.
Google Scholar

„Oceny sytuacji Kościoła katolickiego w Polsce”. 2019. Komunikat z badań CBOS. Oprac. Antoni Głowacki. Warszawa 101: 1–7 (27.04.2020). https://www.cbos.pl/SPIS KOM.POL/2019/K_101_19.PDF.
Google Scholar

Ogorzelec Kazimierz. 2021. „Kościół rzymskokatolicki w Polsce w świetle zarzutów – krytycznych uwag”. Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego 41 (1): 109–135.
Google Scholar

Ołdakowski Krzysztof. 2012. Praktyki sobie, wiara sobie (25.09.2012). https://opoka.org.pl/biblioteka/T/TA/TAP/pp201209_praktyki.html.
Google Scholar

„Opinie o działalności Kościoła”. 2007. Komunikat z badań CBOS. Oprac. Beata Roguska. Warszawa BS/371: 10 (3.02.2014). https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2007/K_037_07.PDF.
Google Scholar

„O problemach Kościoła w Polsce”. 2013. Komunikat z badań CBOS. Oprac. Krzysztof Pankowski. Warszawa BS/145: 1–10 (12.12.2013). https://cbos.pl/SPISKOM.POL/2013/K_145_13.PDF.
Google Scholar

Pacan Jakub. 2013. „Katolik nie musi błądzić”. Rzeczpospolita 166: A11.
Google Scholar

Piwowarski Władysław.1975. „Operacjonalizacja pojęcia religijność”. Studia Socjologiczne 4: 151–174.
Google Scholar

Piwowarski Władysław. 1996. Socjologia religii. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Google Scholar

Piwowarski Władysław. 1986. Teoretyczne i metodologiczne założenia badań nad religijnością. W Z badań nad religijnością polską. Studia i materiały. Red. Władysław Piwowarski, Witold Zdaniewicz, 57–72. Poznań – Warszawa: Pallottinum.
Google Scholar

Poniewierska Maria. 2012. „Ankieta: Kryzys w Kościele”. Znak 10 (689): 7–8.
Google Scholar

Potocki Andrzej. 2014. „Problem polskiej wiary. Uwagi socjologa”. Colloquia Theologica Ottoniana 1: 35–57.
Google Scholar

Praśkiewicz Szczepan. 2004. Wpływ Kościoła katolickiego na kształtowanie się tożsamości narodowej Polaków na przestrzeni dziejów. Chełm.
Google Scholar

Prusowski Wojciech. 2008. „Najbardziej charakterystyczne cechy polskiej religijności – analiza pastoralna”. Warszawskie Studia Pastoralne 7: 181–201.
Google Scholar

Radkiewicz Jan. 2002. „Świętych obcowanie”. Przewodnik Katolicki, 43: 14–15.
Google Scholar

„Religijność Polaków na przełomie wieków”. 2001. Komunikat z badań CBOS. Oprac. Bogna Wciórka. Warszawa BS/53: 1–40 (19.09.2012). https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2001/K_053_01.PDF.
Google Scholar

„Religijność Polaków w ostatnich 20 latach”. 2020. Komunikat z badań CBOS. Oprac. Marta Bożewicz. Warszawa 63 (11.08.2021). https://cbos.pl/SPISKOM.POL/2020/K_063_20.PDF.
Google Scholar

Rogaczewska Maria. 2016. „Główne cechy polskiego katolicyzmu”. Polskie Radio 24. Gospodarz audycji: Błażej Prośniewski (29.07.2016). https://www.polskieradio24.pl/130/2788/Artykul/1649069,Glowne-cechy-polskiego-katolicyzmu.
Google Scholar

Rosik Mariusz. 2019. „Religia czy Ideologia?”. Niedziela 43: 27.
Google Scholar

Rzeczywistość wiary według Benedykta XVI. Lex Credendi. Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu. II Katedra Teologii Dogmatycznej (23.07.2013). http://www.lexcredendi.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=.
Google Scholar

Sadłoń Wojciech. 2021. Religijność Polaków. W Kościół w Polsce. Raport, 13–20. Warszawa: Katolicka Agencja Informacyjna.
Google Scholar

Sarah Robert, Diat Nicolas. 2016. Bóg albo nic. Rozmowa o wierze. Tłum. Agnieszka Kuryś. Warszawa: Wydawnictwo Sióstr Loretanek.
Google Scholar

Sikora Piotr. 2019. Polski Katolicyzm Magiczny (15.04.2019). https:// www.tygodnikpowszechny.pl/polski-katolicyzm-magiczny-158455.
Google Scholar

Walkowiak Kinga. „Koinonia – Wspólnota – Kościół” (17.12.2012). https://rmissio.pl/koinonia--wspolnota-kosciol/.
Google Scholar

Weigel George. 2006. Listy do młodego katolika. Tłum. Jan J. Franczak. Kraków: Wydawnictwo M.
Google Scholar

„Wiara i religijność Polaków dwadzieścia lat po rozpoczęciu przemian ustrojowych”. 2009. Komunikat z badań CBOS. Oprac. Rafał Boguszewski. Warszawa BS/34: 1–18 (1.05.2012). https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2009/K_034_09.PDF.
Google Scholar

Wierzbicka Katarzyna. 2019. Polski katolicyzm plemienny (29.07.2019). https://www.tygodnikprzeglad.pl/polski-katolicyzm-plemienny.
Google Scholar