„Boża opieka była z nami” Niemieccy jezuici w Festung Oppeln i powojennym Opolu (1945 r.)
Relacja z Archivum Romanum Societatis Iesu w Rzymie jako uzupełnienie Uwag do listu z sierpnia 1945 r. Piotra Badury i Wandy Musialik
Abstract
Autor przybliża czytelnikowi powojenną relację niemieckich jezuitów, którzy w Opolu przeżyli okrucieństwa 1945 r. i zapisali je w sprawozdaniu, którego odpis przechowywany jest Archivum Romanum Societatis Iesu w Rzymie. Relacja Niemców, jako osób wysiedlonych, ukazuje tragizm sytuacji, który nie mógł być dostrzeżony przez ich polskich współbraci. Artykuł stanowi niejako uzupełnienie znanej w kręgu czytelniczym relacji polskich jezuitów z sierpnia 1945 r., którzy po niemieckich współbraciach objęli opolską
placówkę zakonną.
Schlagworte:
jezuici w Opolu, II wojna światowa, rok 1945, wysiedlenia ludności niemieckiejLiteraturhinweise
Badura Jerzy Piotr, Musialik Wanda. 1999. „Jezuici na Śląsku. Uwagi do listu z sierpnia 1945 r.”. Śląsk Opolski. Kwartalnik Naukowo-Dokumentacyjny 36 (2): 58–63.
Google Scholar
Bulla Siegmund. 1991. Das Schicksal der schlesischen Männerklöster während des Dritten Reiches und in den Jahren 1945/46. Sigmaringen: Jan Thorbecke Verlag.
Google Scholar
Dawidejt-Drobek Ewa. 2018. „Dokumenty z Archiwum Państwowego w Opolu dotyczące pobytu w 1945 r. wojsk radzieckich w Nysie”. Rocznik Ziem Zachodnich 2: 440–578.
DOI: https://doi.org/10.26774/rzz.270
Google Scholar
Dolata Bolesław. 1965. Wyzwolenie Opolszczyzny przez Armię Radziecką w roku 1945 (z nawiązaniem do walk o wyzwolenie wszystkich ziem zachodnich i północnych). Opole: nakł. własny.
Google Scholar
Dolata Bolesław. 1965. „Wyzwolenie Śląska Opolskiego”. Kalendarz Opolski 13: 58–66.
Google Scholar
Dolata Bolesław. 1974. Wyzwolenie Polski 1944–1945. Działania wyzwoleńcze Armii Radzieckiej i Ludowego Wojska Polskiego. Warszawa: Wydawnictwo MON.
Google Scholar
Dutkiewicz Marek. 1998. „Recenzja: Henryk Stańczyk, Od Sandomierza do Opola i Raciborza, Wydawnictwo «Neriton»”. Warszawa 1998, ss. 293”. Piotrkowskie Zeszyty Historyczne 1: 189–191.
Google Scholar
Globisch Wolfgang. 2018. Opolski męczennik ks. Georg Hertel, świadek wiary i miłości. Opole: Fundacja Nauki i Kultury na Śląsku.
Google Scholar
Grau Friedrich Karl. 1966. Schlesische Inferno. Kriegsverbrechen der Roten Armee beim Einbruch in Schlesien 1945. Stuttgart: Seewald Verlag.
Google Scholar
Hanich Andrzej. 1995. „Tragedia księży katolickich na Śląsku Opolskim po wkroczeniu Armii Czerwonej w 1945 r.”. Śląsk Opolski 16: 21–23.
Google Scholar
Hanich Andrzej. 2009. Czas przełomu. Kościół katolicki na Śląsku Opolskim w latach 1945–1946. Opole: Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego.
Google Scholar
Hanich Andrzej. 2009. Martyrologium duchowieństwa Śląska Opolskiego w latach II wojny światowej. Opole: Wydawnictwo i Drukarnia Świętego Krzyża.
Google Scholar
Hanich Andrzej. 2019. Ustanowienie administracji apostolskiej na Śląsku Opolskim – tło i okoliczności. W Organizowanie polskich struktur Kościoła Katolickiego na Ziemiach Zachodnich i Północnych w latach 1945–1945. Red. Kazimiera Jaworska, 67–93. Wrocław: Papieski Wydział Teologiczny.
Google Scholar
Hytrek-Hryciuk Joanna. 2010. Rosjanie nadchodzą! Ludność niemiecka a żołnierze Armii Radzieckiej (Czerwonej) na Dolnym Śląsku w latach 1945–1948. Wrocław: Oddział Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu.
Google Scholar
Jasiak Ksawery. 2011. „Powiatowy Urząd Bezpieczeństwa Publicznego w Opolu w latach 1945–1947. Struktura i działalność”. Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989 8–9 (1): 9–50.
Google Scholar
Konieczny Alfred. 1998. Śląsk a wojna powietrzna lat 1940–1944. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Google Scholar
Myszor Jerzy. 2002–2006. Leksykon duchowieństwa represjonowanego w PRL w latach 1939–1989. T. 1–3. Warszawa: Verbinum.
Google Scholar
Pałys Piotr. 2016. „Opole 1945 – rok pierwszy”. Studia Śląskie 78: 15–26.
Google Scholar
Rothe Alfred. 1967. Geschichte der Ostdeutschen Provinz der Gesellschaft Jesu seit ihren Anfängen bis zum Ende des Zweiten Weltkrieges. Berlin: Ostdt. Provinz S.J., Provinzialat.
Google Scholar
Schatz Klaus. 2013. Geschichte der deutschen Jesuiten (1814–1983). T. 3: 1917–1945. Münster: Aschendorff.
Google Scholar
Seeger Karl Hans, Latzel Gabriele. 2006. Karl Leisner – Priesterweihe und Primiz im KZ Dachau. Münster: LIT Verlag.
Google Scholar
Stańczyk Henryk. 1998. Od Sandomierza do Opola i Raciborza. Warszawa: „Neriton”.
Google Scholar
Tomczyk Damian. 1976. Przełamanie linii Odry w 1945 r. przez Armię Radziecką na Śląsku Opolskim. Opole: Instytut Śląski.
Google Scholar
Tomczyk Damian. 1981. Za wolność waszą i naszą. Szkice biograficzne radzieckich wyzwolicieli Śląska Opolskiego. Opole: Wydawnictwo Instytutu Śląskiego.
Google Scholar
Tomczyk Damian. 1989. Śląsk Opolski – 1945. Militarne i polityczne problemy okresu wyzwolenia. Opole: Wydawnictwo Instytutu Śląskiego.
Google Scholar
Statistics
Downloads
Lizenz
Copyright (c) 2023 Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego
Dieses Werk steht unter der Lizenz Creative Commons Namensnennung - Nicht-kommerziell - Weitergabe unter gleichen Bedingungen 4.0 International.
Licencja oraz prawa autorskie autorzy przekazują wydawcy, którym jest Redakcji Wydawnictw WT UO.
Am häufigsten gelesenen Artikel dieser/dieses Autor/in
- Kacper Rosner-Leszczyński, Zdzisław Józef Kijas. 2021. Dziesięć Panien Mądrych. Męczenniczki elżbietańskie, Kraków: Wydawnictwo Bratni Zew, 192 s. ISBN 978- 83-7485-402-3. , Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego: Bd. 42 Nr. 2 (2022)