„Boża opieka była z nami” Niemieccy jezuici w Festung Oppeln i powojennym Opolu (1945 r.)
Relacja z Archivum Romanum Societatis Iesu w Rzymie jako uzupełnienie Uwag do listu z sierpnia 1945 r. Piotra Badury i Wandy Musialik
Résumé
Autor przybliża czytelnikowi powojenną relację niemieckich jezuitów, którzy w Opolu przeżyli okrucieństwa 1945 r. i zapisali je w sprawozdaniu, którego odpis przechowywany jest Archivum Romanum Societatis Iesu w Rzymie. Relacja Niemców, jako osób wysiedlonych, ukazuje tragizm sytuacji, który nie mógł być dostrzeżony przez ich polskich współbraci. Artykuł stanowi niejako uzupełnienie znanej w kręgu czytelniczym relacji polskich jezuitów z sierpnia 1945 r., którzy po niemieckich współbraciach objęli opolską
placówkę zakonną.
Mots-clés :
jezuici w Opolu, II wojna światowa, rok 1945, wysiedlenia ludności niemieckiejRéférences
Badura Jerzy Piotr, Musialik Wanda. 1999. „Jezuici na Śląsku. Uwagi do listu z sierpnia 1945 r.”. Śląsk Opolski. Kwartalnik Naukowo-Dokumentacyjny 36 (2): 58–63.
Google Scholar
Bulla Siegmund. 1991. Das Schicksal der schlesischen Männerklöster während des Dritten Reiches und in den Jahren 1945/46. Sigmaringen: Jan Thorbecke Verlag.
Google Scholar
Dawidejt-Drobek Ewa. 2018. „Dokumenty z Archiwum Państwowego w Opolu dotyczące pobytu w 1945 r. wojsk radzieckich w Nysie”. Rocznik Ziem Zachodnich 2: 440–578.
DOI: https://doi.org/10.26774/rzz.270
Google Scholar
Dolata Bolesław. 1965. Wyzwolenie Opolszczyzny przez Armię Radziecką w roku 1945 (z nawiązaniem do walk o wyzwolenie wszystkich ziem zachodnich i północnych). Opole: nakł. własny.
Google Scholar
Dolata Bolesław. 1965. „Wyzwolenie Śląska Opolskiego”. Kalendarz Opolski 13: 58–66.
Google Scholar
Dolata Bolesław. 1974. Wyzwolenie Polski 1944–1945. Działania wyzwoleńcze Armii Radzieckiej i Ludowego Wojska Polskiego. Warszawa: Wydawnictwo MON.
Google Scholar
Dutkiewicz Marek. 1998. „Recenzja: Henryk Stańczyk, Od Sandomierza do Opola i Raciborza, Wydawnictwo «Neriton»”. Warszawa 1998, ss. 293”. Piotrkowskie Zeszyty Historyczne 1: 189–191.
Google Scholar
Globisch Wolfgang. 2018. Opolski męczennik ks. Georg Hertel, świadek wiary i miłości. Opole: Fundacja Nauki i Kultury na Śląsku.
Google Scholar
Grau Friedrich Karl. 1966. Schlesische Inferno. Kriegsverbrechen der Roten Armee beim Einbruch in Schlesien 1945. Stuttgart: Seewald Verlag.
Google Scholar
Hanich Andrzej. 1995. „Tragedia księży katolickich na Śląsku Opolskim po wkroczeniu Armii Czerwonej w 1945 r.”. Śląsk Opolski 16: 21–23.
Google Scholar
Hanich Andrzej. 2009. Czas przełomu. Kościół katolicki na Śląsku Opolskim w latach 1945–1946. Opole: Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego.
Google Scholar
Hanich Andrzej. 2009. Martyrologium duchowieństwa Śląska Opolskiego w latach II wojny światowej. Opole: Wydawnictwo i Drukarnia Świętego Krzyża.
Google Scholar
Hanich Andrzej. 2019. Ustanowienie administracji apostolskiej na Śląsku Opolskim – tło i okoliczności. W Organizowanie polskich struktur Kościoła Katolickiego na Ziemiach Zachodnich i Północnych w latach 1945–1945. Red. Kazimiera Jaworska, 67–93. Wrocław: Papieski Wydział Teologiczny.
Google Scholar
Hytrek-Hryciuk Joanna. 2010. Rosjanie nadchodzą! Ludność niemiecka a żołnierze Armii Radzieckiej (Czerwonej) na Dolnym Śląsku w latach 1945–1948. Wrocław: Oddział Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu.
Google Scholar
Jasiak Ksawery. 2011. „Powiatowy Urząd Bezpieczeństwa Publicznego w Opolu w latach 1945–1947. Struktura i działalność”. Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989 8–9 (1): 9–50.
Google Scholar
Konieczny Alfred. 1998. Śląsk a wojna powietrzna lat 1940–1944. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Google Scholar
Myszor Jerzy. 2002–2006. Leksykon duchowieństwa represjonowanego w PRL w latach 1939–1989. T. 1–3. Warszawa: Verbinum.
Google Scholar
Pałys Piotr. 2016. „Opole 1945 – rok pierwszy”. Studia Śląskie 78: 15–26.
Google Scholar
Rothe Alfred. 1967. Geschichte der Ostdeutschen Provinz der Gesellschaft Jesu seit ihren Anfängen bis zum Ende des Zweiten Weltkrieges. Berlin: Ostdt. Provinz S.J., Provinzialat.
Google Scholar
Schatz Klaus. 2013. Geschichte der deutschen Jesuiten (1814–1983). T. 3: 1917–1945. Münster: Aschendorff.
Google Scholar
Seeger Karl Hans, Latzel Gabriele. 2006. Karl Leisner – Priesterweihe und Primiz im KZ Dachau. Münster: LIT Verlag.
Google Scholar
Stańczyk Henryk. 1998. Od Sandomierza do Opola i Raciborza. Warszawa: „Neriton”.
Google Scholar
Tomczyk Damian. 1976. Przełamanie linii Odry w 1945 r. przez Armię Radziecką na Śląsku Opolskim. Opole: Instytut Śląski.
Google Scholar
Tomczyk Damian. 1981. Za wolność waszą i naszą. Szkice biograficzne radzieckich wyzwolicieli Śląska Opolskiego. Opole: Wydawnictwo Instytutu Śląskiego.
Google Scholar
Tomczyk Damian. 1989. Śląsk Opolski – 1945. Militarne i polityczne problemy okresu wyzwolenia. Opole: Wydawnictwo Instytutu Śląskiego.
Google Scholar
Statistics
Téléchargements
Licence
(c) Tous droits réservés Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego 2023
Ce travail est disponible sous licence Creative Commons Attribution - Pas d’Utilisation Commerciale - Partage dans les Mêmes Conditions 4.0 International.
Licencja oraz prawa autorskie autorzy przekazują wydawcy, którym jest Redakcji Wydawnictw WT UO.
Articles les plus lus par le même auteur ou la même autrice
- Kacper Rosner-Leszczyński, Zdzisław Józef Kijas. 2021. Dziesięć Panien Mądrych. Męczenniczki elżbietańskie, Kraków: Wydawnictwo Bratni Zew, 192 s. ISBN 978- 83-7485-402-3. , Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego: Vol. 42 No 2 (2022)