Abusi sessuali e spirituali nella Chiesa Cattolica: Dilemmi e questioni aperte

Andrej Saje

doi:10.25167/sth.2195

Opublikowane: 2020-10-30

Tom 40 Nr 2 (2020)

Nadużycia seksualne i duchowe w Kościele katolickim

Andrej Saje

Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego

Dział: Artykuły z różnych działów teologii, historii i nauk pokrewnych

https://doi.org/10.25167/sth.2195

Dylematy i kwestie otwarte

Abstrakt

Nadużyciem seksualnym jest każde działanie niewerbalne, werbalne albo fizyczne, którym narusza się odność i przekracza granice innej osoby, niezależnie od wiekui płci, w celu osiągnięcia przyjemności seksualnej lub dokonania aktu przemocy. O nadużyciu duchowym mówi się wówczas, kiedy w kontekście religijnym zostaje pogwałcona godność osoby, która przestaje cieszyć się swoją pełną autonomią. Dzieje się to w sposób
manipulatywny i bez zgody jednostki, której się uwłacza i poniża ją pod pretekstem duchowości w szerokim sensie tego słowa. Przemoc seksualna i duchowa są dwoma różnymi rodzajami nadużyć, które mogą wystąpić niezależnie od siebie, ale w obu przypadkach chodzi o problem sprawowania władzy i autorytetu. Nadużycie duchowe w przestrzeni religijnej jest często wstępem do nadużyć seksualnych, co wcześniej rzadziej było przedmiotem badań. Niniejszy artykuł, na podstawie opisu historycznego rozwoju przepisów prawnych
w traktowaniu dynamiki i natury obu typów nadużyć, przedstawia propozycje niektórych rozwiązań. Autor dochodzi do konkluzji, że nadużycia są problemem strukturalnym Kościoła, który osobom dopuszczającym się takich czynów stwarza sprzyjającą przestrzeń dla selekcji ofiar oraz możliwości ukrycia tego, co zostało dokonane.

Słowa kluczowe:

nadużycia seksualne, przemoc seksualna, nadużycia duchowe, Kościół, kapłaństwo, nadużycie władzy i autorytetu

Pobierz pliki

PDF (Italiano)

Zasady cytowania

Saje, A. (2020). Nadużycia seksualne i duchowe w Kościele katolickim: Dylematy i kwestie otwarte. Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego, 40(2), 69–85. https://doi.org/10.25167/sth.2195

Cited by / Share

Bibliografia

Allender Dan. B. 2016. Ranjeno srce: upanje za odrasle, žrtve spolnih zlorab v otroštvu. Ljubljana: Emanuel.
Google Scholar

De Paolis Velasio, Davide Cito. 2000. Le sanzioni nella Chiesa. Commento al Codice di Diritto Canonico. Libro VI. Roma: Urbaniana University Press.
Google Scholar

Dreßing Harald, Salize Hans Joachim, Dölling Dieter e altri. 2018. Sexueller Missbrauch an Minderjährigen durch katholische Priester, Diakone und männliche Ordensangehörige im Bereich der Deutschen Bischofskonferenz (24. 9. 2018). https://www.dbk.de/fileadmin/redaktion/diverse_downloads/dossiers_2018/MHG–Studie-gesamt.pdf.
Google Scholar

Fabri Frans Joris. 2007. Brief Polykarpos an die Philliper 5, 3. http://radikalkritik.de/wp-content/uploads/2016/06/Polykarp-Delafosse-2.pdf.
Google Scholar

Globokar Roman. 2009. Naravni moralni zakon. In Leksikon krščanske etike. Ed. Ivan Janez Štuhec, Anton Mlinar. Celje – Ljubljana: Celjska Mohorjeva družba.
Google Scholar

Globokar Roman. 2019. “Normativnost človeške narave v času biotehnološkega izpopolnjevanja človeka”. Bogoslovni vestnik 79 (3): 611–628.
Google Scholar

Jenkins Philip. 2001. Paedophiles and priests: Anatomy of a contemporary crisis. New York: Oxford University Press.
Google Scholar

Jenkins E. Ronny. 2005. “On the suitability of establishing clerical sexual abuse of minors (can. 1395 § 2) as an irregularity ex delicto to the reception and exercise of orders”. Periodica 94 (2): 275–340.
Google Scholar

Johnson David, Van Vonderen Jeff. 1991. The Subtle Power of Spiritual Abuse. Minneapolis: Bethany Publishers.
Google Scholar

Johnson David, Van Vonderen Jeff. 1996. Geistlicher Missbrauch: die zerstörende Kraft der frommen Gewalt. Wiesbaden: Projektion.
Google Scholar

Köbler Gerhard. 1995. Missbrauch. In Etymologisches Rechtswörterbuch, 270. http://www.koeblergerhard.de/der/DERM.pdf .
Google Scholar

Mertes Klaus. 2018. “Sprechen über den Skandal. Missbrauch institutionel aufarbeiten”. Stimmen der Zeit 143 (9): 627–638.
Google Scholar

Müller Sigrid. 2011. “Der Schutz von Minderjährigen vor sexuellem Missbrauch”. Münchener Theologische Zeitschrift 62 (1): 22–32.
Google Scholar

Oakley Lisa. 2018. “Understanding spiritual abuse” (16.2.2018). https://www.churchtimes.co.uk/articles/2018/16-february/comment/opinion/understanding-spiritual-abuse.
Google Scholar

Oakley Lisa, Humphreys Justin. 2019. Escaping the maze of spiritual abuse. London: SPCK.
Google Scholar

Plante Thomas G., Courteny Daniels. 2004. “The sexual Abuse Crisis in the Roman Catholic Church: What Psychologists and Counselors Should Know”. Pastoral Psychology 52 (5): 381–393.
Google Scholar

Repič Tanja. 2008. Nemi kriki spolne zlorabe in novo upanje. Celje: Mohorjeva družba.
Google Scholar

Repič Slavič Tanja. 2019. “Adult sexual dynamics in persons with the history of sexual abuse”. Family Forum 9: 53–70.
Google Scholar

Rozman Sanja. 2006. O zasvojenosti? Samo reci ne, in konec. In Ne recite temu ljubezen. Pot iz seksualne zasvojenosti. Ed. Patric J. Carnes, 7–46. Ljubljana: Viva.
Google Scholar

Saje Andrej. 2007. “Spolne zlorabe v Cerkvi in vprašanje odškodninske odgovornosti”. Bogoslovni vestnik 67 (4): 497–499.
Google Scholar

Scicluna J. Charles. 2012. Ein Überblick über die Entwicklung des kanonischen Rechts im Bereich des sexuellen Missbrauchs durch Kleriker. In Der Strafanspruch der Kirche in Fällen von sexuellem Missbrauch. Ed. Heribert Hallermann, Thomas Meckel, Sabrina Pfannkuche, Matthias Pulte, 325–335. Würzburg: Echter Verlag.
Google Scholar

Schulz A. Hannah. 2016. “Religiöser Missbrauch im Christlichen Kontext unter der Berücksichtigung des Schamgefühls”. Crkva u svijetu 51 (3): 512–528.
Google Scholar

Slatinek Stanislav. 2019. “Pravica do pravične sodne odločitve ob sumu spolne zlorabe mladoletne osebe”. Bogoslovni vestnik 79 (3): 727–737.
Google Scholar

Štuhec Ivan Janez. 2009. Človekovo dostojanstvo. In Leksikon krščanske etike. Ed. Ivan Janez Štuhec, Anton Mlinar. Celje – Ljubljana: Celjska Mohorjeva družba.
Google Scholar

Tempelmann Inge. 2018. Geistlicher Missbrauch. Auswege aus frommer Gewalt. Wuppertal: Brockhaus.
Google Scholar

Versladi Giuseppe. 2002. “Aspetti psicologici degli abusi sessuali perpetrati da chierici”. Periodica 91 (1): 49–61.
Google Scholar

Wagner Doris. 2020. Spiritueller Missbrauch in der katholischen Kirche. Freiburg – Basel – Wien: Herder.
Google Scholar

Waiss Mathias, Galle Ingrid. 2001. V labirintu spolnih zlorab. Delo z žrtvami, storilci in starši. Ljubljana: Forma 7.
Google Scholar

Winkler Monika. 2011. Die Missbrauchsgebühr im Prozessrecht. Tübingen: Mohr Siebeck.
Google Scholar

Wustmans Hildegard. 2019. “Missbrauch – die Verspottung der Freiheit”. Grazer theologische Perspektiven 2 (2): 152–163.
Google Scholar

Wustmans Hildegard. 2020. “Glauben Sie mir”? Theologisch-praktische Quartalschrift 168 (1): 72–83.
Google Scholar