Chrysostom’s Adaptation of Ethopoeia in Selected Texts of the Homily on the Gospel of St Matthew
Zygmunt Jan Nagel
Faculty of Theology of the University of Opolehttps://orcid.org/0000-0001-8839-2579
Abstract
Ethopoeia is one of the “introductory exercises” (progymnasmata) practiced mainly in rhetorical schools in the period of antiquity and late antiquity. At that time, in the strict sense, it was understood as a fictional speech, put into the mouths of mythical or historical people, with an emphasis on their character. This figure was also used by St John Chrysostom, who assimilated it in the pagan rhetorician Libanios’ school. This article deals with the issue of ethopoeia in the historical and contemporary context and
takes into account the exemplificative texts of the Homily on the Gospel of St Matthew, the aforementioned Doctor of the Church. The article shows the wealth of ethopoeias he uses,
by taking into account their formal and material aspects.
Keywords:
St John Chryzostom, ethopoeia, rhetoricReferences
Arystoteles. 2004. Retoryka. Retoryka dla Aleksandra. Poetyka. Warszawa: PWN.
Google Scholar
Awianowicz Bartosz B. 2008. Progymnasmata w teorii i praktyce szkoły humanistycznej od końca XV do połowy XVIII wieku. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Google Scholar
Burczak Krzysztof. 2004. Figury retoryczne i tropy w Psalmach. Na podstawie „Expositio Psalmorum” Kasjadora. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Google Scholar
Chryzostom Jan. 2003. Homilie na Ewangelię według św. Mateusza. Cz. 1: Homilie 1–40 (Źródła Myśli Teologicznej 18). Przekład Jan Krystyniacki. Kraków: WAM.
Google Scholar
Chryzostom Jan. 2003. Homilie na Ewangelię według św. Mateusza. Cz. 2: Homilie 41–90 (Źródła Myśli Teologicznej 23). Przekład Arkadiusz Baron, Jan Krystyniacki. Kraków: WAM.
Google Scholar
Cichocka Helena. 1994. Teoria retoryki bizantyńskiej. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
Google Scholar
Cribiore Raffaella. 2013. Libanius, the Sophist: Rhetoric, Reality, and Religion in the Fourth Century. Ithaca – London: Cornell University Press.
Google Scholar
Hermogenes. 2013. Wstępne ćwiczenia retoryczne. W Progymnasmata. Greckie ćwiczenia retoryczne i ich modelowe opracowanie. Oprac. i przekład Henryk Podbielski. Lublin: TN KUL.
Google Scholar
Korolko Mirosław. 2010. Podręcznik retoryki homiletycznej. Kraków: WAM.
Google Scholar
Korolko Mirosław. 1998. Sztuka retoryki. Przewodnik encyklopedyczny. Warszawa: Wiedza Powszechna.
Google Scholar
Libanios. 2013. Wstępne ćwiczenia retoryczne. W Progymnasmata. Greckie ćwiczenia retoryczne
Google Scholar
i ich modelowe opracowanie. Oprac. i przekład Henryk Podbielski. Lublin: TN KUL.
Google Scholar
Lausberg Heinrich. 2002. Retoryka literacka. Podstawy wiedzy o literaturze. Tłum. Albert Gorzkowski. Bydgoszcz: Homini.
Google Scholar
Martin Thomas R. 1998. Starożytna Grecja. Od czasów prehistorycznych do okresu hellenistycznego. Tłum. Jan Szkudliński. Warszawa: Prószyński i S-ka.
Google Scholar
Michałowska Teresa. 2007. Średniowieczna teoria literatury w Polsce. Rekonesans. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Google Scholar
Mikołaj z Myry. 2013. Wstępne ćwiczenia retoryczne. W Progymnasmata. Greckie ćwiczenia retoryczne i ich modelowe opracowanie. Oprac. i przekład Henryk Podbielski. Lublin: TN KUL.
Google Scholar
Papczyński Stanisław. 2007. Zwiastun królowej sztuk, czyli kształcenie adeptów kunsztownego przemawiania, autorstwa Stanisława od Jezusa i Maryi ze Szkół Pobożnych. (Źródła mariańskie. T. 3). Warszawa: Wydawnictwo Księży Marianów.
Google Scholar
Penella Robert J. 2014. Libanius’ Declamations. W Libanius: a critical introduction. Red. Lieve Van Hoof. Cambridge: Cambridge University Press.
Google Scholar
Pilch Zygmunt. 1923. Zagadnienia języka i stylu w kaznodziejstwie. Kielce: Jedność.
Google Scholar
Podbielski Henryk. 2012. Od wydawcy. W Hermogenes. Sztuka retoryczna. Przekład Henryk Podbielski. Lublin: TN KUL.
Google Scholar
Samolewicz Zygmunt. 2000. Składnia łacińska. Bydgoszcz: Homini.
Google Scholar
Sinko Tadeusz. 1964. Zarys historii literatury greckiej. T. 2. Warszawa: PWN.
Google Scholar
Sofista Aftoniusz. 2013. Wstępne ćwiczenia retoryczne. W Progymnasmata. Greckie ćwiczenia retoryczne i ich modelowe opracowanie. Oprac. i przekład Henryk Podbielski. Lublin: TN KUL.
Google Scholar
Sławiński Janusz. Red. 1989. Słownik terminów literackich. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Google Scholar
Szymanek Krzysztof. 2005. Sztuka argumentacji. Słownik terminologiczny. Warszawa: PWN.
Google Scholar
Ziomek Jerzy. 1990. Retoryka opisowa. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Google Scholar
Statistics
Downloads
License
Copyright (c) 2023 Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.
Licencja oraz prawa autorskie autorzy przekazują wydawcy, którym jest Redakcji Wydawnictw WT UO.
Most read articles by the same author(s)
- Zygmunt Jan Nagel, Stigmas and Other Extraordinary Phenomena in Elia Cataldo’s Life , Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego: Vol. 40 No. 1 (2020): Theological-Historical Studies of Opole Silesia
- Zygmunt Jan Nagel, Inspirations to Feel Joy Based on Pope Paul VI’s Exhortation Gaudete in Domino , Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego: Vol. 41 No. 2 (2021)
