I wojna światowa w powiecie wieluńskim w kronikarskiej narracji ks. Andrzeja Witulskiego (1)
Kamil Łukasz Kęsik
CzęstochowaAbstrakt
Parafia w Wójcinie była w czasie I wojny światowej jedną z 38 placówek duszpasterskich w powiecie wieluńskim. Geopolitycznie graniczyła z państwem niemieckim.
Ks. Andrzej Witulski – ówczesny proboszcz parafii, posiadający zacięcie kronikarskie – spisał wydarzenia Wielkiej Wojny w wymiarze tej parafii oraz sąsiednich miejscowości. Wielkim atutem jego opisu jest chronologiczne ukazanie wydarzeń wojennych, począwszy od wejścia wojsk niemieckich i austrowęgierskich, i związanej z tym sytuacji społecznej, religijnej, gospodarczej, oświatowej i międzywyznaniowej. Duchowny wiązał
z rozpoczęciem wojny nadzieję na ostateczne opuszczenie administracji Królestwa Polskiego przez znienawidzonych Rosjan i zaprowadzenie niepodległej Polski, w czym miały
pomóc niemieckie i austrowęgierskie wojska wypierające Moskali na wschód. Niestety, duchowny po 4 latach wojny w gorzkich słowach przedstawił swoje rozczarowanie negatywnym zachowaniem Niemców i Austro-Węgrów, którzy dokonali szeregu zniszczeń oraz kradzieży mienia kościelnego i osób cywilnych.
Słowa kluczowe:
I wojna światowa, Królestwo Polskie, Wójcin, ks. Andrzej Witulski, granica państwaBibliografia
Breiter Ernest. 1889. Władysław książę opolski, pan na Wieluniu, Dobrzyniu i Kujawach, palatyn i wielkorządca Polski i Rusi. Zarys biograficzny. Lwów: Drukarnia W. Manieckiego.
Google Scholar
Daszyńska Jolanta. 2015. „Dlaczego powinniśmy pamiętać o operacji łódzkiej?”. Łódzkie Studia Teologiczne 24 (2): 8–26.
Google Scholar
Gilbert Martin. 2003. Pierwsza wojna światowa. Tłum. Stefan Amsterdamski. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S–ka.
Google Scholar
Holzer Jerzy, Molenda Jan. 1963. Polska w pierwszej wojnie światowej. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Wiedza Powszechna.
Google Scholar
Imiołczyk Hubert. 2016. „Kronika I wojny światowej na podstawie zapisków klasztoru Franciszkanów w Borkach Wielkich”. Rocznik Powiatu Oleskiego 9: 67–76.
Google Scholar
Jarząbek Zofia, Troczka Damian. 2019. Wspomnienia. W Z przeszłości miejscowości i parafii Jaworzno k. Wielunia. Red. Kamil Kęsik, 382–412. Opole: Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego.
Google Scholar
Karwowski Stefan. 1890. Grabów w dawnej ziemi wieluńskiej. Poznań: Drukarnia Kuryera Poznańskiego.
Google Scholar
Kęsik Kamil. 2017. „Początek I wojny światowej w powiecie wieluńskim w świetle źródeł kościelnych i cywilnych”. Rocznik Wieluński 17: 165–173.
Google Scholar
Kęsik Kamil. 2019. Straty poniesione podczas I wojny światowej w parafii i wsi Rudniki koło Wielunia. W Blisko i daleko. V Sympozjum regionalistów – Praszka 2018. Red. Zdzisław Włodarczyk, Zbigniew Szczerbik, 69–94. Wieluń – Praszka: Wieluńskie Towarzystwo Naukowe.
Google Scholar
Kęsik Kamil. 2019. „Miejscowość i parafia Działoszyn w okresie pierwszej wojny światowej”. Veritati et Caritati 12: 255–296.
Google Scholar
Kęsik Kamil. 2019. Parafia Jaworzno w okresie I wojny światowej i II Rzeczypospolitej (1914–1939). W Z przeszłości miejscowości i parafii Jaworzno k. Wielunia. Red. Kamil Kęsik, 147–193. Opole: Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego.
Google Scholar
Kęsik Kamil. 2020. I wojna światowa w parafii w Praszce – realia duszpasterskie i wojenne. W Blisko i daleko. VI sympozjum regionalistów – Praszka 2019. Red. Zdzisław Włodarczyk, Zbigniew Szczerbik, Damian Kasprzak, 121–154. Wieluń – Praszka – Łódź: Wieluńskie Towarzystwo Naukowe.
Google Scholar
Kęsik Kamil. 2020. Kościół katolicki w powiecie wieluńskim w czasie I wojny światowej. Opole: Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego.
Google Scholar
Lewalski Krzysztof. 2019. Odsłony codzienności. Rzymskokatolickie duchowieństwo parafialne na prowincji Królestwa Polskiego na przełomie XIX i XX w. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
Google Scholar
Olejnik Tadeusz. 1988. „Wieluń w latach I wojny światowej”. Sieradzki Rocznik Muzealny 5: 53–75.
Google Scholar
Olejnik Tadeusz. 1996. Przeszłość administracyjna ziemi wieluńskiej. Wieluń: Poligrafia Spółka z o.o. w Sieradzu.
Google Scholar
Olejnik Tadeusz. 2008. Wieluń. Dzieje miasta (1793–1945). Łódź – Wieluń: Zakład Poligraficzny „kolor-Druk”.
Google Scholar
Pajewski Janusz. 1956. Pierwsza wojna światowa. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar
Szlanta Piotr. 2016. „Ikonograficzne przedstawienia śmierci w propagandzie pierwszej wojny światowej”. Kwartalnik Historii Kultury Materialnej 64 (2): 269–279.
Google Scholar
Widera Michał. 2020, „Stowarzyszenie Wychodźców Polskich pod opieką Królowej Korony Polskiej w diecezji częstochowskiej w parafiach powiatu wieluńskiego”. Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego 40 (2): 163–184.
DOI: https://doi.org/10.25167/sth.1918
Google Scholar
Widera Michał. 2021. Dzieje Kościoła katolickiego w powiecie wieluńskim (1918–1939). Opole: Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego.
Google Scholar
Wolska-Zogata Irena. 2012. „Media i wojna. Między informacją a propagandą”. Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Oficerskiej Wojsk Lądowych we Wrocławiu (3): 35–47.
Google Scholar
Autorzy
Kamil Łukasz KęsikStatystyki
Downloads
Licencja
Prawa autorskie (c) 2022 Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
Licencja oraz prawa autorskie autorzy przekazują wydawcy, którym jest Redakcji Wydawnictw WT UO.
Inne teksty tego samego autora
- Kamil Łukasz Kęsik, Recenzja: Michał Widera. 2023. Z dziejów parafii w Starokrzepicach. W 110. rocznicę poświęcenia kościoła. Opole: Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego – Studio IMPRESO, 498 s. ISBN 978-83-67399-29-6; 978-83-66430-39-6 , Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego: Tom 44 Nr 1 (2024)
- Kamil Łukasz Kęsik, I wojna światowa w powiecie wieluńskim w kronikarskiej narracji ks. Andrzeja Witulskiego (2) , Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego: Tom 43 Nr 2 (2023)
