Necessity or choice – towards the educational society of the elderly
Abstract
Starzejące się społeczeństwa krajów wysokorozwiniętych stanowią dla polityk państwowych nie lada wyzwanie. Jednocześnie, przy spadającej liczbie urodzeń wzrosło zagrożenie ujemnego przyrostu naturalnego. Pojawiają się trudności braku siły roboczej na rynku pracy. Te i inne wskaźniki pozwalają stwierdzić, iż społeczeństwo będzie potrzebowało swoich seniorów w przestrzeni publicznej. Wydłużający się wiek życia zmienia sposób postrzegania osób starszych jako niezastąpiony rezerwuar zasobów doświadczonych fachowców. Nakłada to na społeczeństwo obowiązek prowadzenia działań promocyjnych w kierunku polityki rodzinnej, w tym senioralnej. Jednocześnie same osoby starsze potrzebują, dostosowanej do ich potrzeb, przestrzeni permanentnej edukacji. Niniejszy artykuł przedstawia sytuację osób starszych, zwłaszcza ich możliwości w przestrzeni aktywności edukacyjnej w sytuacji przejścia na emeryturę. Próbuje pokazać, w jaki sposób wymóg edukacji nieformalnej i pozaformalnej staje się obowiązkiem, a jak dalece jest postrzegany przez osoby starsze jako przymus zewnętrzny.
Keywords:
old age education of the elderly educational society senior policyReferences
Bakalarczyk R., Szwedzkie inspiracje, „Polityka Senioralna” 2017, http://polityka.zaczyn.org/senior-wspierany-w-najblizszym-otoczeniu-szwedzki-model-wsparcia-osob-starszych/, (27.09.2018).
Google Scholar
Błaszczak A., Pracodawcy otwierają się na pracowników 50+, https://www.rp.pl/Rynek-pracy/310159937-Pracodawcy-otwieraja-sie-na-pracownikow-50.html (28.10.2017).
Google Scholar
Czapiński J., Błędowski P., Aktywność społeczna osób starszych w kontekście percepcji Polaków. Diagnoza społeczna 2013. Raport tematyczny, Warszawa 2014, 27–29, http://www.diagnoza.com/pliki/raporty_tematyczne/Aktywnosc_spoleczna_osob_starszych.pdf (23.09.2018).
Google Scholar
Dzięgielewska M., Edukacja jako sposób przygotowania do starości, w: A. Stopińska-Pająk (red.), Edukacja wobec starości – tradycja i współczesność, „Chowanna” 2009, t. 2 (33), 51.
Google Scholar
GUS, Uniwersytety Trzeciego Wieku wstępne wyniki badania za rok 2014/2015, s. 7, http://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/edukacja/edukacja/uniwersytety-trzeciego-wieku-wstepne-wyniki-badania-za-rok-20142015,10,1.html (29.09.2018).
Google Scholar
GUS podał najnowsze dane. W Polsce jest coraz mniejsze bezrobocie, https://businessinsider.com.pl/finanse/makroekonomia/stopa-bezrobocia-lipiec-2018-r/nk6t05s (28.09.2018).
Google Scholar
Jankowska E., Ryczkowski M. (red.), Osoby powyżej 50 roku życia na rynku pracy w latach 2016–2017, https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rynek-pracy/opracowania/osoby-powyzej-50-roku-zycia-na-rynku-pracy-w-latach-2016-2017,7,7.html (22.09.2018).
Google Scholar
Kozek B., Brytyjczycy postanowili sprawdzić, w jaki sposób kształcenie osób starszych może im pomagać w zachowaniu sił fizycznych oraz umysłowych, http://polityka.zaczyn.org/senior-chce-sie-uczyc/ (21.09.2018).
Google Scholar
Kozerska A., Obiektywne środowisko edukacyjne seniorów w Polsce, „Edukacja Dorosłych” 2013, 2, 54.
Google Scholar
MPiPS, Długofalowa polityka senioralna w Polsce na lata 2014–2020 w zarysie, https://das.mpips.gov.pl/source/Dlugofalowa%20Polityka%20Senioralna%20w%20Polsce%20na%20lata%202014-2020%20w%20zarysie.pdf (21.09.2018).
Google Scholar
Sendyk M., Osoby starsze w roli dziadków, w: A. Nowicka (red.), Wybrane problemy osób starszych, Kraków 2006, s. 151–159.
Google Scholar
Sobierajski T., Uczenie się przez całe życie jako wyzwanie i szansa, „Polityka Senioralna” 2016, 1, 124–126.
Google Scholar
Szymanek V. (red.), Społeczeństwo informacyjne w liczbach 2014, Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji, Warszawa 2014, 19, https://www.gov.pl/documents/31305/0/spoleczenstwo_informacyjne_w_liczbach_2014_interactive_ok+%281%29.pdf/9c5e5068-5a03-6b80-ffb5-29eec1d46e2b(12.09.2018).
Google Scholar
Szarota Z., Seniorzy w przestrzeni kulturalno-edukacyjnej społeczeństwa wiedzy, w: A. Stopińska-Pająk (red.), Edukacja wobec starości – tradycja i współczesność, „Chowanna” 2009, t. 2 (33), 83–84.
Google Scholar
Szarota Z., Era trzeciego wieku – implikacje edukacyjne, „Edukacja Ustawiczna Dorosłych”, 2014, 1(84), 7–14.
Google Scholar
Authors
Małgorzata Dudahttps://orcid.org/0000-0002-4986-0795
Dr hab. prof. UPJPII; socjolog, teolog; wieloletni nauczyciel studentów pracy socjalnej i nauk o rodzinie Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie; działalność naukową koncentruje na badaniach nad problemami społecznymi oraz sposobami ich przezwyciężania, w oparciu o zasoby tkwiące w rodzinie i społeczeństwie; ze szczególnym uwzględnieniem wymiaru etycznego podejmowanych aktywności zawodów wsparcia społecznego; dyrektor Instytutu Pracy Socjalnej Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie, kierownik Katedry Etyki Pracy Socjalnej; ekspert PKA, członek Zespołu Monitorującego ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie III kadencji oraz Rady ds. Polityki Senioralnej w kadencji 2016-2020.
Statistics
Downloads
Most read articles by the same author(s)
- Małgorzata Duda, prof. UPJPII, Rodzina z wieloma problemami w optyce polityki społecznej , Family Forum: Vol. 10 (2020): Social processes affecting families
- Irena Pufal-Struzik, Barbara Sordyl-Lipnicka, Małgorzata Duda, Parents’ economic migration and the psychological well-being of their Polish children , Family Forum: Vol. 11 (2021): Compatibility of Work and Family Life
- Monika Podkowińska, Małgorzata Duda, Home and its importance in the lives of Poles , Family Forum: Vol. 12 (2022): Przemiany rodziny
