Affective communication, empathy and family values in young adults from monoparental families
Katarzyna Kamila Walęcka-Matyja
Instytut Psychologii, Wydział Nauk o Wychowaniu, Uniwersytet ŁódzkiJustyna Paulina Krawczyk
Instytut Psychologii, Wydział Nauk o Wychowaniu, Uniwersytet ŁódzkiAbstract
Background: The modern family changes its structure as a result of the dynamic development of technology, economic processes and changes taking place on the labor market. There is an increase in the number of single parents bringing up children, mainly mothers.
Objectives: The aim of the research was to determine the differentiation in terms of affective communication, empathy and family values in groups of young adults from monoparental and full families. The relationship between affective communication and empathy as well as family values was also examined.
Methodology: The research used the quantitative method, which includes self−report questionnaires (Empathic Sensitivity Scale, Affective Communication Index, Familism Scale and a questionnaire). The study involved 266 young adults (160 women and 106 men) from families with a diversified structure (117 people from monoparental families and 149 people from complete families).
Results: The obtained results indicate that young adults from monoparental families do not differ in the intensity of affective communication, empathy and family values from young adults from families. full. Women from monoparental families obtained a higher intensity of average results in the material success and achievement dimension than women from complete families. The analysis of the relationship between affective communication and empathy and family values showed weak relationships. More statistically significant relationships were found in the group of young adults from complete families than in the group of adults from minimal families.
Conclusions: Coming from a monoparental family is not a risk factor in the development of the analyzed dimensions of psychosocial functioning, i.e. affective communication, empathy and family values.
Keywords:
affective communication, early adulthood, empathy, family, family valuesReferences
Adamski, F. (2002) Rodzina. Wymiar społeczno−kulturowy, Kraków: Wydawnictwo UJ.
Google Scholar
Argyle, M. (2002) Psychologia stosunków międzyludzkich, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar
Batalla, I. et all (2019) ‘Empathy and big five personality model in medical students and its relationship to gender and specialty preference: a cross−sectional study’, BMC Medical Education, 19 (57), pp. 1–8. DOI: 10.1186/s12909−019−1485−2.
DOI: https://doi.org/10.1186/s12909-019-1485-2
Google Scholar
Błażek, M. and Kaźmierczak, M. (2009) ‘Struktura rodziny pochodzenia a inteligencja emocjonalna jednostki’ W T. Rostowska (ed.), Psychologia rodziny. Małżeństwo i rodzina wobec współczesnych wyzwań. Warszawa: Difin, pp. 302–317.
Google Scholar
Boguszewski, R. (2019) Stosunek Polaków do rozwodów. Komunikat z badań. Centrum Badania Opinii Społecznej, [online] https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2019/K_007_19.PDF, Available at: (03.03.2022).
Google Scholar
Borowska, p. (2018) Czym są testy psychologiczne? [online] https://www.psychologia.net.pl/artykul.php?level=787, Available at: (06.03.2022).
Google Scholar
Bronfenbrenner U. (1986) ‘Ecology of the family as a context for human development: Research Perspective’, Developmental Psychology, 22, pp. 723–742.
DOI: https://doi.org/10.1037/0012-1649.22.6.723
Google Scholar
Burkacka, I. (2017) ‘Monoparentalność, wielorodzina i rodzina zrekonstruowana. Współczesne nazwy modeli życia rodzinnego’, Artes Humanae, 2, pp. 61–94. DOI: 10.17951/artes.2017.2.61.
DOI: https://doi.org/10.17951/arte.2017.2.61
Google Scholar
Buzi, R., Weinman, M.L. and Smith, p. B. (2007) ‘The relationship between adolescent depression and a history of sexual abuse’, Adolescence, 42, pp. 679–688.
Google Scholar
Brzezińska, A. (2019) Psychologiczne portrety człowieka. Praktyczna psychologia rozwojowa, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Google Scholar
Davis, M. H. (1999) Empatia. O umiejętności współodczuwania, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Google Scholar
Farnicka, M. and Liberska, H. (2014) ‘Transmisja międzypokoleniowa – procesy zachodzące na styku pokoleń’ W I. Janicka, H. Liberska (ed.), Psychologia rodziny. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, pp. 185–202.
Google Scholar
Floyd, K. (2019) Affectionate Communication in Close Relationships, Cambridge: University Printing House.
DOI: https://doi.org/10.1017/9781108653510
Google Scholar
Floyd, K., Hesse, C. and Pauley, p. M. (2010) ‘State and Trait Affectionate Communication Buffer Adults’ Stress Reactions’, Communication Monographs, 77 (4), pp. 618–636. DOI:10.1080/03637751.2010.498792.
DOI: https://doi.org/10.1080/03637751.2010.498792
Google Scholar
Floyd, K. and Morman, M.T. (1998) ‘The measurement of Affectionate Communication’, Communication Quarterly, 46 (2), pp. 144–162.
DOI: https://doi.org/10.1080/01463379809370092
Google Scholar
Floyd, K. et all. (2020) ‘The Physiology of Affectionate communication’ W L. S. Aloia, A. Denes and J. C. Crowley (ed.), The Oxford handbook of the physiology of interpersonal communication. Oxford University Press, 31–47.
DOI: https://doi.org/10.1093/oxfordhb/9780190679446.013.4
Google Scholar
Gamian−Wilk, M., Madeja−Bien, K. and Zielony−Koryczan, E. (2020) ‘Empatia kobiet i mężczyzn doświadczających poczucia wykluczenia w bliskiej relacji: Płeć jako moderator związku między poczuciem wykluczenia a empatią’, Forum Oświatowe, 1 (63), pp. 77–93. DOI: 10.34862/fo.2020.1.5.
Google Scholar
Garg, R., Melanson, S. and Levin, E. (2007) ‘Educational aspirations of male and female adolescents from single−parent and two biological parent families: A comparison of influential factors’, Journal of Youth and Adolescence, 36, pp. 1010–1023.
DOI: https://doi.org/10.1007/s10964-006-9137-3
Google Scholar
Główny Urząd Statystyczny (2021) Baza demograficzna, [online], http://demografia.stat.gov.pl/bazademografia/Tables.aspx, Available at: (10.03.2022).
Google Scholar
Jankowicz, S. (2018) ‘Depresja wieku młodzieńczego – etiologia i obraz kliniczny’, Zeszyty Naukowe Towarzystwa Doktorantów UJ Nauki Społeczne, 22 (3), pp. 183–190. DOI: 10.26361/ZNTDSp.09.2018.22.10.
Google Scholar
Jaworska, I., Lubiejewski, P. and Wójtowicz, N. (2019) ‘Formy okazywania miłości a komunikacja interpersonalna u młodych dorosłych’, Kwartalnik Naukowy Fides et Ratio, 37 (1), pp. 95–108. DOI: 10.34766/fetr. v1i37.39.
Google Scholar
Jezierski, K. and Rostek, I. (2019) ‘Wspólne wychowanie po rozwodzie jako wyzwanie współczesności’, Horyzonty Wychowania, 18 (48), pp. 23–32. DOI: 10.35765/HW.2019.1848.02.
DOI: https://doi.org/10.35765/HW.2019.1848.02
Google Scholar
Kasser, T. (2010) ‘Materialism and its alternatives’ W A.M. Zawadzka and M. Górnik−Durose (ed.), Życie w konsumpcji, konsumpcja w życiu. Psychologiczne ścieżki współzależności. Sopot: GWP, pp. 127–141.
Google Scholar
Kaźmierczak, M. and Pastwa−Wojciechowska, B. (2018) ‘Między empatią a psychopatią, czyli moralni nieskuteczni czy skuteczni niemoralni’, Nauka, 1, pp. 105–127.
Google Scholar
Kaźmierczak, M., Plopa, M. and Retowski, S. (2007) ‘Skala Wrażliwości Empatycznej’, Przegląd Psychologiczny, 1, pp. 9–24.
Google Scholar
Knight, G.P. et all (2010) ‘The Mexican American Cultural Values Scales for adolescents and adults’, Journal of Early Adolescence, 30 (3), pp. 444–481. DOI:10.1177/0272431609338178.
DOI: https://doi.org/10.1177/0272431609338178
Google Scholar
Kołażyk, K. (2020) ‘Micro−expressions as a form of interpersonal communication’, Kwartalnik Naukowy Fides Et Ratio, 42 (2), pp. 245–252. DOI: 10.34766/fetr.v42i2.269.
Google Scholar
Koprowicz, A. and Gumowska, I. (2022) ‘Communication in the family and the system of values of young people in late adolescence’, Kwartalnik Naukowy Fides Et Ratio, 49 (1), pp. 75–88. DOI:10.34766/fetr.v49il.892.
DOI: https://doi.org/10.34766/fetr.v49i1.892
Google Scholar
Kuczyńska, M. (2020) ‘Rozwód w retrospekcji rozwiedzionych matek’, Studia pedagogiczne. Problemy społeczne, edukacyjne i artystyczne, 35, pp. 133–150. DOI: 10.25951/4159.
Google Scholar
Kuzdak, M. (2018) ‘Niepełna rodzina jako zaburzenie prawidłowego funkcjonowania struktur rodzinnych’, Acta Scientifica Academiae Ostroviensis. Secito A. Nauki humanistyczne, społeczne i techniczne, 11 (1), pp. 126–142.
DOI: https://doi.org/10.33674/acta_620181
Google Scholar
Mandara, J. and Murray, C. (2006) ‘Father’s absence and African American adolescent drug use’, Journal of Divorce & Remarriage, 46, pp. 1–12.
DOI: https://doi.org/10.1300/J087v46n01_01
Google Scholar
Marmola, M., Ochojska, D. and Wańczyk−Welc, A. (2021) ‘The quality of communication between spouses raised in nuclear and single-parent families’, Kwartalnik Naukowy Fides Et Ratio, 47 (3), pp. 286–308. DOI: 10.34766/fetr.v47i3.889.
DOI: https://doi.org/10.34766/fetr.v47i3.889
Google Scholar
Matczak, A. and Knopp, K. (2013) Znaczenie inteligencji emocjonalnej w funkcjonowaniu człowieka, Warszawa: Wydawnictwo Stowarzyszeni Filomatów.
Google Scholar
Mitręga, A. and Biedroń, M. (2014) ‘Solo−rodzice jako alternatywa tradycyjnych ról rodzicielskich’, Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica, 51, pp. 65–77.
Google Scholar
Napora, E. (2019) Relacje w rodzinie samotnej matki. Znaczenie wsparcia od dziadków dla komunikowania się z rówieśnikami, Częstochowa: Wydawnictwo Uniwersytetu Humanistyczno−Przyrodniczego im. Jana Długosza.
Google Scholar
Napora, E. (2018) ‘Wsparcie dziadków i prężność a komunikacja z rówieśnikami u adolescentów pochodzących z rodzin samotnych matek’, Psychologia Wychowawcza, 55 (13), pp. 83–103. DOI: 10.5604/01.3001.0012.4757
DOI: https://doi.org/10.5604/01.3001.0012.4757
Google Scholar
Napora, E. (2015) ‘Poverty of a family from provincial Poland and attractiveness of a school child among peers’, Journal of Educational Sciences, 1, pp. 38–49.
Google Scholar
Napora, E. (2013) ‘Komunikowanie się matek z dorastającymi dziećmi w rodzinach o różnej strukturze: perspektywa dorastającego’, Psychologia Rozwojowa, 18 (1), pp. 45–56.
Google Scholar
Nosek, K. (2016) ‘Dylematy wychowawcze matek samotnie wychowujących dzieci. Analiza pedagogiczna blogów internetowych’, Kwartalnik Naukowy Fides Et Ratio, 25 (1), pp. 273–279.
Google Scholar
Ricciuti, H. (1999) ‘Single parenthood and school readiness in White, Black, and Hispanic 6− and 7−year−olds’, Journal of Family Psychology, 13 (3), pp. 450–465.
DOI: https://doi.org/10.1037/0893-3200.13.3.450
Google Scholar
Rittenour, C.E., Myers, S.A. and Brann, M. (2007) ‘Commitment and Emotional Closeness in the Sibling Relationship’, Southern Communication Journal, 72 (2), pp. 169–183. DOI:10.1080/10417940701316682.
DOI: https://doi.org/10.1080/10417940701316682
Google Scholar
Rostowska, T. (2001) Konflikt międzypokoleniowy w rodzinie. Analiza psychologiczna, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar
Rydz, S. (2014) ‘Samotne rodzicielstwo’ W I. Janicka and H. Liberska (ed.), Psychologia rodziny. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN SA, pp. 247–257.
Google Scholar
Stahl, S. (2020) Jak myśleć o sobie dobrze? O sztuce akceptacji i życiu bez lęku, Kraków: Wydawnictwo Otwarte.
Google Scholar
Szlendak, T. (2015) Socjologia rodziny: ewolucja, historia, zróżnicowanie, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar
Szymczak, W. (2010) Podstawy statystyki dla psychologów. Podręcznik akademicki, Warszawa: Wydawnictwo Difin S.A.
Google Scholar
Turczyk, M. (2019) ‘Ochrona dziecka w sytuacji rozstania rodziców – konceptualizacja przedmiotu badań’, Rocznik Pedagogiczny, 42, pp. 197–204. DOI: derkaczder10.2478/rp−2019−0013.
Google Scholar
Walęcka-Matyja, K. (2020a) ‘Familizm a orientacja wspólnotowa i materializm w okresie dorosłości’, Kwartalnik Naukowy Fides Et Ratio, 1 (41), pp. 241–259. DOI: 10.34766/fetr. v41i1.231.
Google Scholar
Walęcka-Matyja, K. (2020b) ‘Familizm – pojęcie, pomiar i znaczenie dla zdrowia psychicznego’, Psychiatria Polska, 54 (4), pp.791–806. DOI: https://doi.org/10.12740/PP/108993.
DOI: https://doi.org/10.12740/PP/108993
Google Scholar
Walęcka-Matyja, K. (2020c) ‘The polish version of The Affectionate Communication Index. Preliminary report’, Kwartalnik Naukowy Fides Et Ratio, 42 (2), pp. 151–164. DOI: 10.34766/fetr. v42i2.262.
Google Scholar
Walęcka-Matyja, K. (2014) ‘O samotnym macierzyństwie i odpowiedzialności z perspektywy psychologicznej’ Fides et Ratio. Kwartalnik Naukowy. Płciowość, Seksualność, Odpowiedzialność, 4 (20), pp. 256–271.
Google Scholar
Walęcka-Matyja, K. and Janicka, I. (2021) Rodzina jako wartość, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar
Wojciszke, B. (2009) Psychologia miłości, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Google Scholar
Woroniecka, G. (2016) ‘Empatia jako pojęcie teoretyczne. Ujęcie pragmatyczne’ W W. Pawilk (ed.), Empatia, moralność a życie społeczne. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, 119–130.
Google Scholar
Authors
Katarzyna Kamila Walęcka-MatyjaDr hab. Katarzyna Walęcka-Matyja, prof. UŁ – psycholog, wykłada w Instytucie Psychologii Uniwersytetu Łódzkiego (https://orcid.org/0000-0001-8222-729X). Przedmiot zainteresowań dr hab. Katarzyny Walęckiej-Matyji stanowi problematyka psychologii społecznej i rodziny. Prowadzi badania nad zagadnieniem wartości rodzinnych, nad funkcjonowaniem członków rodzin o zróżnicowanej strukturze oraz nad aspektami bliskich relacji interpersonalnych w systemie rodzinnym. Autorka i współautorka czterech monografii naukowych pt. Rodzina jako wartość. Analiza psychologiczna wartości rodzinnych (2021), Rozwiązywanie sytuacji konfliktowych. Wybrane problemy (2019), Relacje interpersonalne dorosłych rodzeństw w aspekcie funkcjonowania psychospołecznego i krytycznych wydarzeń życiowych (2018), Struktura rodziny a zróżnicowanie zachowań społecznych i osobowości młodzieży (2009) oraz kilkudziesięciu opublikowanych artykułów w czasopismach i monografiach naukowych. Współpracuje pro publico bono z mediami i prasą popularyzując naukę.
Associate Professor, Katarzyna Walęcka-Matyja, PhD
Institute of Psychology, Department of Social Psychology and Family Study,
University of Lodz, Smugowa 10/12, 91-433 Lodz, Poland
Authors
Justyna Paulina KrawczykJustyna Krawczyk
Studentka V roku na kierunku psychologia, Instytut Psychologii, Wydział Nauk o Wychowaniu, Uniwersytet Łódzki (https://orcid.org/0000-0002-9644-9659)
5th year student of psychology, Institute of Psychology, Faculty of Educational Sciences, University of Łódź
Statistics
Downloads
License
Copyright (c) 2023 Family Forum
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.
Most read articles by the same author(s)
- Katarzyna Kamila Walęcka-Matyja, Social support and critical life events in middle adulthood. The different role of siblings , Family Forum: Vol. 13 (2023): Family Support