Rodzina z wieloma problemami w optyce polityki społecznej
Małgorzata Duda, prof. UPJPII
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowiehttps://orcid.org/0000-0002-4986-0795
Abstrakt
Permanentne dostosowywanie się rodzin do dokonujących się przemian społeczno-normatywnych w Polsce sprawia, że wiele z nich nie nadąża za realizacją swoich potrzeb. Mimo, że większość z nich niczym specjalnym nie różni się od swoich poprzedniczek, to coraz częściej obserwuje się, że w sytuacji kryzysowej radzą sobie coraz gorzej, a pojawienie się kolejnej uniemożliwia codzienne funkcjonowanie. Pośród wielu przyczyn takiego stanu rzeczy wskazuje się na zmiany kulturowe, wysoki poziom urbanizacji, rozwój technologii informatycznych, izolację i indywidualizację życia. W rodzinach wielopokoleniowych, przy silnych więzach sąsiedzkich, łatwiej było o wsparcie. Szybciej zauważano rodzące się problemy.
Dzisiaj, pozbawione wzorców młode rodziny, wyalienowane ze swoich naturalnych rodzin pochodzenia, mogą korzystać z różnych instrumentów polityki społecznej, dedykowanych rodzinie i jej poszczególnym członkom. Niniejszy artykuł nosi znamiona przeglądowego; popularyzującego dostępne formy pomocy rodzinie w ramach krajowej polityki społecznej. Wskazane zostaną potencjalne zagrożenia, które niesie z sobą polityka socjalna, postrzegana jako wsparcie niemalże bezwarunkowe, zwłaszcza przy braku permanentnej ewaluacji świadczeń i elastycznej modyfikacji udzielanej pomocy.
Rekomendacje skutecznej i nieuzależniającej pomocy opierają się na pracy na zasobach własnych rodziny.
Słowa kluczowe: rodzina, polityka społeczna, dysfunkcje, rodziny wieloproblemowe, praca na zasobach
Słowa kluczowe:
rodzina, polityka społeczna, dysfunkcje, rodziny wieloproblemowe, praca na zasobachBibliografia
Biuro Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych (2020) Niepełnosprawność w liczbach - Biuro Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych. http://niepelnosprawni.gov.pl/index.php?c=page&id=77&v=1606122287 (Accessed: 11 July 2020).
Google Scholar
CBOS (2019) Przemoc i konflikty w domu, Raport z badań nr 48. https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2019/K_048_19 (Accessed: 17 July 2020).
Google Scholar
CBOS (2019b) Przemoc domowa wobec dzieci, Raport z badań nr 49, https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2019/K_049_19 (Accessed: 17 July 2020).
Google Scholar
Cudak S. (2008) ‘Konflikty rodzinne a trudności wychowawcze dzieci i młodzieży’, in Muchacka, B. (ed) Rodzina w kontekście współczesnych problemów wychowania. Kraków: Wydawnictwo Naukowe PAT, s. 197–206.
Google Scholar
Dorosłe Dzieci Alkoholików jako osoby współuzależnione https://www.dda.pl (Accessed: 23 June 2020).
Google Scholar
Dzieci ofiarami przemocy domowej https://wiadomosci.onet.pl/rzeszow/dzieci-ofiarami-przemocy-domowej/pjf3jbp (Accessed: 19 July 2020).
Google Scholar
Formy zapewnienia pomocy i wsparcia osobom usamodzielnianym https://www.gov.pl/web/rodzina/formy-zapewnienia-pomocy-i-wsparcia-osobom-usamodzielnianym2 (Accessed: 23 July 2020).
Google Scholar
Główny Inspektorat Sanitarny (2020) Dane statystyczne: wykaz środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych i innych substancji, https://gis.gov.pl/bez-kategorii/dane-statystyczne (Accessed: 11 July 2020).
Google Scholar
GUS (2016) Działania prorodzinne w latach 2010–2015 https://stat.gov.pl/files/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/6005/1/1/1/publ.dzialania_prorodzinne_internet (Accessed: 20 July 2020).
Google Scholar
GUS (2020) Sytuacja osób starszych w Polsce w 2018 roku, https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/osoby-starsze/osoby-starsze/sytuacja-osob-starszych-w-polsce-w-2018-roku,2,1.html (Accessed: 15 July 2020).
Google Scholar
Halicka M. (brak daty) Ludzie starzy jako ofiary przemocy http://dspace.uni.lodz.pl:8080/xmlui/bitstream/handle/11089/4991/5.%20Halicka.pdf?sequence=1 (Accessed: 21 July 2020).
Google Scholar
Instytucje pomocy społecznej, https://wiadomosci.onet.pl/rzeszow/dzieci-ofiarami-przemocy-domowej/pjf3jbp (Accessed: 20.07.2020).
Google Scholar
Kalinowski S. (2011) Uzależnieni od pomocy społecznej https://liberte.pl/uzaleznieni-od-pomocy-spolecznej/ (Accessed: 21 July 2020).
Google Scholar
Karta Dużej Rodziny (2018) http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp (Accessed: 12 July 2020).
Google Scholar
Krasiejko I. (2012) Metodyka działania asystenta rodziny. Katowice: Wydawnictwo Naukowe „Śląsk”.
Google Scholar
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r., Dz.U.1997.78.483.
Google Scholar
Kwak A. (2015) ‘Współczesna rodzina – czy tylko problem struktury zewnętrznej?’ in Taranowicz, I. and Grotowska, S. (eds) Rodzina wobec wyzwań współczesności. Wrocław: Oficyna Wydawnicza Arboretum, s. 11–26.
Google Scholar
Serwis Samorządowy PAP (2020) MRPiPS: asystenci rodziny otrzymają jednorazowy dodatek do wynagrodzenia, https://samorzad.pap.pl/kategoria/aktualnosci/mrpips-asystenci-rodziny (Accessed: 02 July 2020).
Google Scholar
Od czego uzależnieni są Polacy? Europejski Raport Narkotykowy https://archiwum.radiozet.pl/Wiadomosci/Kraj/Uzaleznienia-w-Polsce.-Europejski-Raport-Narkotykowy-2015-00006635 (Accessed: 10 July 2020).
Google Scholar
PARPA (brak daty) Analizy – badania – raporty, http://parpa.pl/index.php/33-analizy-badania-raporty (Accessed: 28 June 2020).
Google Scholar
Sterna-Zielińska K. (2016) Zakres semantyczny pojęcia „rodzina” w prawie polskim, „Krytyka Prawa”, 8 (1), s. 99–117
Google Scholar
Stolica Apostolska (1983) Karta Praw Rodziny. Wstęp D,E https://www.srk.opoka.org.pl/srk/srk_pliki/karta.htm (Accessed: 21 June 2020).
Google Scholar
Szczepański J. (1963) Elementarne pojęcia socjologii. Warszawa: PWN.
Google Scholar
Szlachetna Paczka. Raport o biedzie 2019 https://www.szlachetnapaczka.pl/raport-o-biedzie/ (Accessed 23 June 2020).
Google Scholar
Tomaszewska K. and Kłos A. (2015) ‘Praca socjalna jako działalność opiekuńczo-wychowawcza’ in Matejek, J. and Zdebska, E. (eds) Wielowymiarowość działań pomocowych w obszarze wsparcia rodziny. Kraków: Wydawnictwo „scriptum” s. 127–142.
Google Scholar
Topolewska M. (2010) Polski system pomocy społecznej prowadzi do uzależnienia od zasiłków https://forsal.pl/artykuly/425218,polski-system-pomocy-spolecznej-prowadzi-do-uzaleznienia-od-zasilkow.html (Accessed: 24 July 2020).
Google Scholar
Tyszka Z. (1976) Socjologia rodziny. Warszawa: WSiP.
Google Scholar
Netografia (dostęp: 23.07.2020):
Google Scholar
https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/polityka-spoleczna
Google Scholar
http://www.lexlege.pl/ustawa-o-pomocy-spolecznej/
Google Scholar
https://samorzad.pap.pl/kategoria/aktualnosci/mrpips-asystenci-rodziny
Google Scholar
https://www.gov.pl/web/rodzina/emerytura
Google Scholar
https://www.gov.pl/web/rodzina/programy-i-projekty?page=1&size=10
Google Scholar
https://www.gov.pl/web/rodzina/programy-posilek-w-szkole-i-w-domu
Google Scholar
https://www.gov.pl/web/rodzina/formy-zapewnienia-pomocy-i-wsparcia-osobom-usamodzielnianym2
Google Scholar
https://www.gov.pl/web/rodzina/wsparcie-rodziny-przezywajacej-trudnosci-w-wypelnianiu-
Google Scholar
-funkcji-opiekunczo-wychowawczych
Google Scholar
https://www.gov.pl/web/rodzina
Google Scholar
https://www.gov.pl/web/rodzina/rodzina-500-plus
Google Scholar
https://www.gov.pl/web/rodzina/pomoc-spoleczna
Google Scholar
Statystyki
Downloads
Inne teksty tego samego autora
- Małgorzata Duda, Konieczność czy wybór – w stronę edukacyjnego społeczeństwa osób starszych , Family Forum: Tom 8 (2018): Starzenie się i starość
- Irena Pufal-Struzik, Barbara Sordyl-Lipnicka, Małgorzata Duda, Parents’ economic migration and the psychological well-being of their Polish children , Family Forum: Tom 11 (2021): Godzenie pracy i życia rodzinnego
- Monika Podkowińska, Małgorzata Duda, Dom i jego znaczenie w życiu Polaków , Family Forum: Tom 12 (2022): Przemiany rodziny