Zmysły w liturgii: słuch

Karol Litawa

doi:10.25167/ls.5899

Opublikowane: 2025-12-17

Tom 65 (2025)

Zmysły w liturgii: słuch

Karol Litawa

Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars

Dział: Liturgia

https://doi.org/10.25167/ls.5899

Abstrakt

Pięć podstawowych zmysłów człowieka – wzrok, słuch, dotyk, węch i smak – stanowi ważny element komunikacyjny i angażujący w różny i właściwy dla siebie sposób człowieka w relacji do Boga podczas liturgii. Niniejszy artykuł stanowi próbę ukazania szczególnie zmysłu słuchu, który w wyjątkowy sposób angażuje człowieka do godnego i głębokiego przeżycia sprawowanej liturgii. Poza słuchaniem Bożego Słowa w czasie liturgii, zmysł słuchu jest ściśle związany i stanowi element konstytutywny każdej modlitwy, śpiewu oraz milczenia. Jeśli Bóg jako pierwszy wychodzi z inicjatywą do człowieka, obdarzając go swoim Słowem, to postawą najwłaściwszą i najbardziej logiczną jest słuchanie, które w konsekwencji prowadzi go do kontemplacji i nawrócenia.

Słowa kluczowe:

zmysły, słuch, Liturgia Słowa, Eucharystia, czytania, śpiew, muzyka, milczenie

Inne teksty tego samego autora

Pobierz pliki

Litawa LitS 65

Zasady cytowania

Litawa, K. (2025). Zmysły w liturgii: słuch. Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars, 65, 45–60. https://doi.org/10.25167/ls.5899

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Araszczuk Stanisław. 2011. „Dowartościowanie Słowa Bożego w celebracji Eucharystii w świetle posynodalnej adhortacji apostolskiej Benedykta XVI Verbum Domini”. Perspectiva. Legnickie Studia Teologiczno-Historyczne 10/1(18): 5-20.
Google Scholar

Bartocha Waldemar. 2023. „Galenosfera w liturgii”. Łódzkie Studia Teologiczne 32/2: 11-24. DOI: https://doi.org/10.52097/lst.2023.2.11-24
Google Scholar

Benedykt XVI. 2010. Posynodalna adhortacja apostolska o słowie Bożym w życiu i misji Kościoła „Verbum Domini”. Kraków: Wydawnictwo M.
Google Scholar

Corbon Jean. 2005. Liturgia – źródło wody życia. Tłum. A. Foltańska. Poznań: W Drodze.
Google Scholar

Goliszek Piotr. 2009. „Liturgia żywą katechezą”. Roczniki Liturgiczne 1(56): 117-131.
Google Scholar

Guardini Romano. 1991. Bóg daleki, Bóg bliski. Tłum. I. Klimmer. Poznań: W Drodze.
Google Scholar

Guardini Romano. 1996. O duchu liturgii. Tłum. M. Wolicki. Kraków: Polskie Towarzystwo Teologiczne.
Google Scholar

Iwańska Izabela. 2011. „Postawa słuchania na modlitwie”. Polonia Sacra. 28/72: 81-100.
Google Scholar

Kalat James W. 2020. Biologiczne podstawy psychologii. Tłum. Anna i Marek Binderowie. Red. Michał Harciarek. Warszawa: PWN.
Google Scholar

Kasjaniuk Elżbieta. 2008. Modlitwa. W. Encyklopedia katolicka. T. 12. Lublin: 1503.
Google Scholar

Katechizm Kościoła Katolickiego. 2009. Poznań: Pallotinum.
Google Scholar

Kongregacja ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów. Lekcjonarz mszalny. Wprowadzenie (wyd. 2, 2015), T. 1. Poznań-Warszawa: Pallotinum.
Google Scholar

Konstytucja dogmatyczna o Objawieniu Bożym. 2002. W Sobór Watykański II. Konstytucje. Dekrety. Deklaracje. Wyd. 3. Poznań: Pallottinum.
Google Scholar

Leclerq Jean. 1957. L’amour des lettres et le désir de Dieu. Initation aux auteurs monastiques du Moyen Âge. Paris: Éd. du Cerf.
Google Scholar

Nadolski Bogusław. 2013. Msza Święta. Kraków: Wydawnictwo WAM.
Google Scholar

Ogólne Wprowadzenie do Mszału rzymskiego. 2006. Poznań: Pallottinum.
Google Scholar

Palazzo Éric. 2017. L’invenzione cristiana dei cinque sensi nella liturgia e nell’arte del Medioevo. Napoli: Editrice Domenicana Italiana srl.
Google Scholar

Partyka Waldemar. Chorał jako śpiew własny liturgii rzymskiej. W Misterium Christi. T. 1. Fundamentalne rzeczywistości liturgii. Red. Wacław Świeżawski. Zawichost-Kraków-Sandomierz: Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu, 205-215.
Google Scholar

R. De Zan. 1989. „Silenzio, ascolto e parola di Dio”, Rivista liturgica 76: 340-341.
Google Scholar

Ratzinger Joseph. 2012. Opera Omnia. T. XII: Teologia liturgii. Sakramentalne podstawy życia chrześcijańskiego. Tłum. W. Szymona. Wyd. polskie, red. K. Góźdź, M. Górecka. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Google Scholar

Ratzinger Joseph. 22005. Nowa Pieśń dla Pana. Kraków: Znak.
Google Scholar

Romano Guardini. 1979. Virtù. Brescia: Morcelliana.
Google Scholar

Sielepin Adelajda. 2006. „Milczenie w liturgii jako przestrzeń działania Ducha Świętego”. Ruch Biblijny i Liturgiczny. 2/59: 105-113. DOI: https://doi.org/10.21906/rbl.402
Google Scholar

Silvano Maggiani. 1989. „Il silenzio: per celebrare in Spirito Santo”. Rivista liturgica 76: 370–380.
Google Scholar

Sławiński Henryk. 2002. „Liturgiczne przepowiadanie Słowa Bożego jako jedno z naczelnych zadań posługi kapłańskiej”. Kieleckie Studia Teologiczne 1(2): 158-171.
Google Scholar

Sobór Watykański II. Konstytucja o liturgii świętej Sacrosanctum Concilium. 2012. W Sobór Watykański II. Konstytucje. Dekrety. Deklaracje. Poznań: Pallottinum.
Google Scholar

Sobór Watykański II. Konstytucja o liturgii świętej Sacrosanctum Concilium. 2012.
Google Scholar

Św. Augustyn. 1987. Wyznania. X/33. Tłum. Z. Kubiak. Warszawa: PAX.
Google Scholar

Św. Jan Chryzostom. 2000. Homilie na Ewangelię według św. Mateusza. (Część pierwsza: homilie 1-40). Tłum. Jan Krystyniacki. Red. Arkadiusz Baron. Kraków: Wydawnictwo WAM.
Google Scholar

Świerzawski Wacław Józef. 2012. Milczenie w liturgii. W Misterium Christi. T. 1. Fundamentalne rzeczywistości liturgii. Red. Wacław Świeżawski. Zawichost-Kraków-Sandomierz: Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu, 217-338.
Google Scholar

Tyrała Robert. 2013. Muzyka – mistyczny język człowieka z Bogiem – integralną częścią uroczystej liturgii. W Misterium Christi. T. 7. Sztuka w liturgii. Red. Wacław Józef Świeżawski. Zawichost-Kraków-Sandomierz: Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu, 313-327.
Google Scholar

Werbiński Ireneusz. 2010. „Modlitwa – dialog człowieka z Bogiem”. Pedagogia Christiana 2/26: 135-147. DOI: https://doi.org/10.12775/PCh.2010.027
Google Scholar