Pieśniowa geneza melodyki Chopina / Song origins of Chopin's melodic
Joanna Miklaszewska
Uniwersytet WrocławskiAbstract
The purpose of the article is to identify quotations and reminiscences of common and folk songs, which occur in the melodics of Frederic Chopin's works. The issues described in the article are situated against the background of previous research, conducted by H. Windakiewiczowa, K. Bilica, J. Węcowski and M. Tomaszewski. The article shows the resonance of Polish religious and secular songs in the works of Chopin. It also indicates the connection of Chopin's work with the melodicism of Ukrainian songs, and a hypothesis is put forward about the composer's reference to the Marseillaise in the Etude in A minor, Op. 25, No. 11. Chopin's compositional technique was characterized by significant transformation of quotations through changes in melody and rhythm, as well as changes in mode or scale, among other things. It can be assumed that the popular song repertoire of the first half of the 19th century was probably one of the more significant - next to Polish folk music - sources of inspiration for the composer in shaping the melodics of his works.
Keywords:
Keywords: Frédéric Chopin, melodics, popular song, folk song, hymn, musical quotationReferences
BIBLIOGRAFIA
Google Scholar
ŻRÓDŁA
Google Scholar
Kolberg Oskar. 1842. Pieśni ludu polskiego. Poznań: J.K. Żupański (17.02.2024),
Google Scholar
https://polona.pl/item-view/02a7a047-eed2-4e44-abf4-2487b259ba40?page=16.
Google Scholar
Korespondencja Fryderyka Chopina. 1955. 2 t. Zebrał i oprac. Bronisław Edward. Sydow, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Google Scholar
Korespondencja Fryderyka Chopina. Tom 1, 1816-1831. 2009. Oprac. Zofia Helman, Zbigniew Skowron, Hanna Wróblewska-Straus. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Google Scholar
Korespondencja Fryderyka Chopina. Tom 2, część 1, 1831-1838. 2017. Zebrali, opracowali i opatrzyli komentarzami Zofia Helman, Zbigniew Skowron, Hanna Wróblewska-Straus. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
DOI: https://doi.org/10.56693/sc.93
Google Scholar
Korespondencja Fryderyka Chopina. Tom 2, część 2, 1838-1839. 2017. Zebrali, opracowali i opatrzyli komentarzami Zofia Helman, Zbigniew Skowron, Hanna Wróblewska-Straus. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Google Scholar
Mioduszewski Michał Marcin. 1838. Śpiewnik kościelny czyli Pieśni nabożne z melodyjami, Kraków: Drukarnia Stanisława Gieszkowskiego.
Google Scholar
Pieśni polskie i ruskie ludu galicyjskiego, z muzyką instrumentowaną przez Karola Lipińskiego, zebrał i wydał Wacław z Oleska. Zeszyt 1. oraz zeszyt 2. pt. Muzyka do pieśni polskich i ruskich ludu galicyjskiego zebranych i wydanych przez Wacława z Oleska, do śpiewu i na fortepian ułożył Karol Lipiński, 1833. Lwów: nakładem Franciszka Pillera.
Google Scholar
Wacholc Maria. 2012. Śpiewnik polski. Wydanie III. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Google Scholar
Wróblewska-Straus Hanna, Chopin o swoich utworach i ich wydaniach, wybór cytatów z Korespondencji Fryderyka Chopina opracowanej przez Bronisława Edwarda Sydowa, Warszawa 1955, t. 1 i 2 http://www.chopin.pl/o_utworach.pl.html [dostęp 13.02.2024].
Google Scholar
LITERATURA PRZEDMIOTU
Google Scholar
Baranowski Tomasz. 1993. Przemiany muzycznych kategorii formalnych w fortepianowych polonezach Chopina. W Przemiany stylu Chopina. Studia pod redakcją Macieja Gołąba, 91-107. Kraków: Musica Iagellonica.
Google Scholar
Bielawski Ludwik. 1963. Problem krakowiaka w twórczości Chopina. W The Book of the First International Musicological Congress, devoted to the Works of Frédéric Chopin 16th–22nd February 1960. Red. Zofia Lissa, 100-103. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar
Bilica Krzysztof. 2022. Etiudy Chopina w Jego „jednym sposobie” z perspektywy dźwięków węzłowych i figur migotliwych. Kraków: Wydawnictwo Astraia.
Google Scholar
Bilica Krzysztof. 1997. „Melos polski u Chopina”, Muzyka 42 (4): 7-35, także w: Muzyka polska w okresie zaborów. 1997. Red. Krzysztof Bilica. Warszawa: Sekcja Muzykologów Związku Kompozytorów Polskich, Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk.
Google Scholar
Bilica Krzysztof. 2005. Wokół Chopina i Polski. Siedem szkiców. Wołomin: Wydawnictwo Polskie w Wołominie.
Google Scholar
The Book of the First International Musicological Congress, devoted to the Works of Frédéric Chopin 16th–22nd February 1960. 1963. Red. Zofia Lissa. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar
Bronarski Ludwik. 1929/30. „O kilku reminiscencjach u Chopina”. Kwartalnik Muzyczny 2 (5): 25-32.
Google Scholar
Bronarski Ludwik. 1961. O reminiscencjach u Chopina. W: Ludwik Bronarski, Szkice chopinowskie. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne.
Google Scholar
Chechlińska Zofia. 1973. Rozwój badań nad melodyką Chopina. W Z badań nad Chopinem. Studia i Rozprawy. Zeszyt 3, s. 55-67. Warszawa: Towarzystwo im. Fryderyka Chopina.
Google Scholar
Chopin’s Work. His Inspirations and Creative Process in the Light of the Sources. 2002. Red. Artur Szklener. Warszawa: Narodowy Instytut Fryderyka Chopina.
Google Scholar
Chopin w kulturze polskiej. 2009. Red. Maciej Gołąb. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Google Scholar
Chybiński Adolf. 1949. „Do kwestii reminiscencji w dziełach Chopina”. Kwartalnik Muzyczny 7 (28): 142-148.
Google Scholar
Dzieło Chopina jako źródło inspiracji wykonawczych/Chopin Works as a Source of Performance Inspiration. 1999. Red. Mieczysława Demska-Trębacz i in. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Muzycznej im. Fryderyka Chopina.
Google Scholar
Einstein Alfred. 1965. Muzyka w epoce romantyzmu. Tłum. Michalina i Stefan Jarocińscy. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar
Gołąb Maciej. 1991. Chromatyka i tonalność w muzyce Chopina. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne.
Google Scholar
Gołąb Maciej. 2010. Geneza twórczości Chopina, [w:] Fryderyk Chopin. Życie – dzieło – tradycja,strona internetowa chopin.pl pod patronatem Towarzystwa im. Fryderyka Chopina w Warszawie, http://chopin.pl/geneza.pl.html [dostęp: 19.02.2024].
Google Scholar
Gołąb Maciej. 2011. „Polonaise Fryderyka Chopina. Zagadka inicjalnej figury dźwiękowej”. Muzyka 56 (1): 3-23.
Google Scholar
Gołąb Maciej. 2014. Twelve Studies in Chopin. Style, Aesthetics and Reception, Frankfurt n. Menem: Peter Lang Edition.
Google Scholar
Internetowa encyklopedia PWN (4.03.2024), https://encyklopedia.pwn.pl/o-nas.
Google Scholar
Jasiński Tomasz. 2009. „«Podniesienie krzyża» w exordium Poloneza fis-moll op. 44 Fryderyka Chopina. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio L: Artes 7: W dwusetną rocznicę urodzin Fryderyka Chopina, 51-76.
Google Scholar
Liszt Franciszek. 2010. Fryderyk Chopin. Tłum. Maria Traczewska. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne.
Google Scholar
Miketta Janusz. 1949. Mazurki. Seria Analizy i Objaśnienia Dzieł Wszystkich Fryderyka Chopina. Tom 1. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne.
Google Scholar
Mysłakowski Piotr. 2024. Wspomnienia o Chopinie. Warszawa: Narodowy Instytut Fryderyka Chopina.
Google Scholar
Mysłakowski Piotr, Sikorski Andrzej. 2005. Chopinowie. Krąg rodzinno-towarzyski, Warszawa: Studio Wydawnicze Familia.
Google Scholar
Mysłakowski Piotr, Sikorski Andrzej. 2009. Fryderyk Chopin. Korzenie, Warszawa: Narodowy Instytut Fryderyka Chopina.
Google Scholar
Mysłakowski Piotr, Sikorski Andrzej (styczeń 2006), Justyna Chopin, https://chopin.nifc.pl/pl/chopin/osoba/6362_justyna-chopin [dostęp: 26.09.2023].
Google Scholar
Mysłakowski Piotr, Sikorski Andrzej, (styczeń 2006), Mikołaj Chopin, https://chopin.nifc.pl/pl/chopin/osoba/6363 [dostęp: 26.09.2023].
Google Scholar
Nidecka Ewa. 2018. Twórczość polskich kompozytorów drugiej połowy XX i początku XXI wieku wobec przemian i osiągnięć muzyki europejskiej, Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.
Google Scholar
Panek Wacław. 2015. Hymny polskie. Wydanie 5. Kraków: Wydawnictwo AA.
Google Scholar
Paschałow Wiaczesław. 1951. Chopin a polska muzyka ludowa. Tłum z ros. zespół red. PWM. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne.
Google Scholar
Poniatowska Irena. 2010. Twórczość muzyczna w drugiej połowie XIX wieku. Seria Historia Muzyki Polskiej. Tom V Romantyzm. Część druga A. Warszawa: Sutkowski Edition.
Google Scholar
Poniatowska Irena. 2008. W kręgu recepcji i rezonansu muzyki. Szkice chopinowskie, Warszawa: Narodowy Instytut im. Fryderyka Chopina.
Google Scholar
Prosnak Jan. 1963. Elementy berżeretki francuskiej, „sztajerka” i folkloru ukraińskiego w twórczości Chopina. W The Book of the First International Musicological Congress, devoted to the Works of Frédéric Chopin 16th–22nd February 1960. Red. Zofia Lissa, 374-382. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar
Prosnak Jan. 1949. „Środowisko warszawskie w życiu i twórczości Fryderyka Chopina”. Kwartalnik Muzyczny 7 (28): 7-126.
Google Scholar
Ptzemiany stylu Chopina. Studia pod redakcją Macieja Gołąba. 1993. Kraków: Musica Iagellonica.
Google Scholar
Sikorski Andrzej, Mysłakowski Piotr. 2000. Rodzina matki Chopina: mity i rzeczywistość, Warszawa: Studio Wydawnicze Familia.
Google Scholar
Sobczakowie Joanna i Jerzy. 2010. Fryderyk Chopin a Wielkopolska. Poznań: Wydawnictwo Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej i Centrum Animacji Kultury.
Google Scholar
Sobieska Jadwiga. 1959. „Problem cytatu u Chopina”. Muzyka 4 (4): 162-163, 74-100.
Google Scholar
Stróżyńska Beata. 2015. Symfonia polska w XVIII-wiecznej Polsce. Teoria, repertuar i cechy stylistyczne, Łódź: Wydawnictwo Akademii Muzycznej im. Grażyny i Kiejstuta Bacewiczów,
Google Scholar
Tomaszewski Mieczysław. 2005. Chopin. Człowiek, dzieło, rezonans. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne.
Google Scholar
Tomaszewski Mieczysław. 2009. Chopin. Fenomen i paradoks. Szkice i studia wybrane, Lublin: Gaudium.
Google Scholar
Mieczysław Tomaszewski. 2023. Chopin Fryderyk (28.09.2023), https://polskabibliotekamuzyczna.pl/encyklopedia/chopin-fryderyk/.
Google Scholar
Tomaszewski Mieczysław. 1999. Chopin, Kurpiński i pieśń powszechna, Chopin w kręgu przyjaciół/Chopin parmi ses amis. Tom 5. Red. Irena Poniatowska i Danièle Pistone. Warszawa: Neriton.
Google Scholar
Tomaszewski Mieczysław. 2016. Chopin 2. Uchwycić nieuchwytne. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne/Warszawa: Narodowy Instytut Fryderyka Chopina.
Google Scholar
Tomaszewski Mieczysław. 1961. „Filiacje twórczości pieśniarskiej Chopina z polską pieśnią ludową, popularną i artystyczną”, Muzyka 6 (2): 79-89.
Google Scholar
Tomaszewski Mieczysław. 1996. Muzyka Chopina na nowo odczytana. Studia i interpretacje, Kraków: Wydawnictwo Akademii Muzycznej w Krakowie
Google Scholar
Tomaszewski Mieczysław. 2010. Muzyka Chopina na nowo odczytana. Szkice, interpretacje, rekonesanse. Seria druga. Kraków: Wydawnictwo Akademii Muzycznej w Krakowie.
Google Scholar
Tomaszewski Mieczysław. 2019. Pieśń polska. Chopin, Moniuszko, Karłowicz, Szymanowski. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne.
Google Scholar
Tomaszewski Mieczysław. Polonez fis-moll op. 44 (18.02.2024), https://chopin.nifc.pl/pl/chopin/kompozycja/107.
Google Scholar
Tomaszewski Mieczysław. Rondo à la Krakowiak F-dur op. 14 (19.02.2024), https://chopin.nifc.pl/pl/chopin/kompozycja/50.
Google Scholar
Tomaszewski Mieczysław. 2011. „Wątek spotkań z muzyką żydowską. Zawirowania wokół Mazurka a-moll op. 17 nr 4”. Muzykalia XI - Judaica 3.
Google Scholar
Węcowski Jan. 2007. Chopin religijny. W Donum natalicum. Studia Thaddaeo Przybylski octogenario dedicata. Red. Zofia Fabiańska, Alicja Jarzębska i Andrzej Sitarz, 176-182. Kraków: Musica Iagellonica.
Google Scholar
Węcowski Jan. 1999. Folklor religijny w utworach Chopina. W Dzieło Chopina jako źródło inspiracji wykonawczych/Chopin Works as a Source of Performance Inspiration. Red. Mieczysława Demska-Trębacz i in., 513-532. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Muzycznej im. Fryderyka Chopina.
Google Scholar
Windakiewiczowa Helena. 1950. Tematy obce w muzyce Chopina. W: Księga pamiątkowa ku czci Prof. Adolfa Chybińskiego w 70-lecie urodzin. Rozprawy i artykuły z zakresu muzykologii, 258-262. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne.
Google Scholar
Windakiewiczowa Helena. 1926. Wzory ludowej muzyki polskiej w mazurkach Fryderyka Chopina. Studjum muzykologiczne. Kraków: nakładem Polskiej Akademii Umiejętności.
Google Scholar
Woźniak Jolanta. 1978. „Melika Mazurków Chopina”. Rocznik Chopinowski 11: 7-48.
Google Scholar
Wójcik-Keuprulian Bronisława. 1930. Melodyka Chopina. Lwów: nakład i własność K.S. Jakubowskiego.
Google Scholar
Zieliński Tadeusz Andrzej. 2022. Chopin. Życie i droga twórcza. Wydanie 3. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne.
Google Scholar
Zieliński Tadeusz Andrzej. 1993. „Pieśń powstańcza w Fantazji f-moll Chopina”. Ruch Muzyczny 37 (17): 6.
Google Scholar
Authors
Joanna MiklaszewskaStatistics
Downloads
License
Copyright (c) 2024 Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.
Most read articles by the same author(s)
- Joanna Miklaszewska, The Idea of an ‘Icon in Sound’ in the Works of John Tavener , Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars: Vol. 57 No. 1 (2021): LitS
