Pieśniowa geneza melodyki Chopina / Song origins of Chopin's melodic

Joanna Miklaszewska

doi:10.25167/ls.5477

Published: 2024-06-21

Vol. 63 No. 1 (2024)

Pieśniowa geneza melodyki Chopina / Song origins of Chopin's melodic

Joanna Miklaszewska

Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars

Section: Muzyka w liturgii

https://doi.org/10.25167/ls.5477

Abstract

The purpose of the article is to identify quotations and reminiscences of common and folk songs, which occur in the melodics of Frederic Chopin's works. The issues described in the article are situated against the background of previous research, conducted by H. Windakiewiczowa, K. Bilica, J. Węcowski and M. Tomaszewski. The article shows the resonance of Polish religious and secular songs in the works of Chopin. It also indicates the connection of Chopin's work with the melodicism of Ukrainian songs, and a hypothesis is put forward about the composer's reference to the Marseillaise in the Etude in A minor, Op. 25, No. 11. Chopin's compositional technique was characterized by significant transformation of quotations through changes in melody and rhythm, as well as changes in mode or scale, among other things. It can be assumed that the popular song repertoire of the first half of the 19th century was probably one of the more significant - next to Polish folk music - sources of inspiration for the composer in shaping the melodics of his works.

Keywords:

Keywords: Frédéric Chopin, melodics, popular song, folk song, hymn, musical quotation

Most read articles by the same author(s)

Joanna Miklaszewska, The Idea of an ‘Icon in Sound’ in the Works of John Tavener , Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars: Vol. 57 No. 1 (2021): LitS

Download files

Miklaszewska_LitS_63 (Język Polski)

Citation rules

Miklaszewska, J. (2024). Pieśniowa geneza melodyki Chopina / Song origins of Chopin’s melodic. Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars, 63(1), 205–236. https://doi.org/10.25167/ls.5477

Cited by / Share

Licence

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.

References

BIBLIOGRAFIA
Google Scholar

ŻRÓDŁA
Google Scholar

Kolberg Oskar. 1842. Pieśni ludu polskiego. Poznań: J.K. Żupański (17.02.2024),
Google Scholar

https://polona.pl/item-view/02a7a047-eed2-4e44-abf4-2487b259ba40?page=16.
Google Scholar

Korespondencja Fryderyka Chopina. 1955. 2 t. Zebrał i oprac. Bronisław Edward. Sydow, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Google Scholar

Korespondencja Fryderyka Chopina. Tom 1, 1816-1831. 2009. Oprac. Zofia Helman, Zbigniew Skowron, Hanna Wróblewska-Straus. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Google Scholar

Korespondencja Fryderyka Chopina. Tom 2, część 1, 1831-1838. 2017. Zebrali, opracowali i opatrzyli komentarzami Zofia Helman, Zbigniew Skowron, Hanna Wróblewska-Straus. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego. DOI: https://doi.org/10.56693/sc.93
Google Scholar

Korespondencja Fryderyka Chopina. Tom 2, część 2, 1838-1839. 2017. Zebrali, opracowali i opatrzyli komentarzami Zofia Helman, Zbigniew Skowron, Hanna Wróblewska-Straus. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Google Scholar

Mioduszewski Michał Marcin. 1838. Śpiewnik kościelny czyli Pieśni nabożne z melodyjami, Kraków: Drukarnia Stanisława Gieszkowskiego.
Google Scholar

Pieśni polskie i ruskie ludu galicyjskiego, z muzyką instrumentowaną przez Karola Lipińskiego, zebrał i wydał Wacław z Oleska. Zeszyt 1. oraz zeszyt 2. pt. Muzyka do pieśni polskich i ruskich ludu galicyjskiego zebranych i wydanych przez Wacława z Oleska, do śpiewu i na fortepian ułożył Karol Lipiński, 1833. Lwów: nakładem Franciszka Pillera.
Google Scholar

Wacholc Maria. 2012. Śpiewnik polski. Wydanie III. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Google Scholar

Wróblewska-Straus Hanna, Chopin o swoich utworach i ich wydaniach, wybór cytatów z Korespondencji Fryderyka Chopina opracowanej przez Bronisława Edwarda Sydowa, Warszawa 1955, t. 1 i 2 http://www.chopin.pl/o_utworach.pl.html [dostęp 13.02.2024].
Google Scholar

LITERATURA PRZEDMIOTU
Google Scholar

Baranowski Tomasz. 1993. Przemiany muzycznych kategorii formalnych w fortepianowych polonezach Chopina. W Przemiany stylu Chopina. Studia pod redakcją Macieja Gołąba, 91-107. Kraków: Musica Iagellonica.
Google Scholar

Bielawski Ludwik. 1963. Problem krakowiaka w twórczości Chopina. W The Book of the First International Musicological Congress, devoted to the Works of Frédéric Chopin 16th–22nd February 1960. Red. Zofia Lissa, 100-103. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar

Bilica Krzysztof. 2022. Etiudy Chopina w Jego „jednym sposobie” z perspektywy dźwięków węzłowych i figur migotliwych. Kraków: Wydawnictwo Astraia.
Google Scholar

Bilica Krzysztof. 1997. „Melos polski u Chopina”, Muzyka 42 (4): 7-35, także w: Muzyka polska w okresie zaborów. 1997. Red. Krzysztof Bilica. Warszawa: Sekcja Muzykologów Związku Kompozytorów Polskich, Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk.
Google Scholar

Bilica Krzysztof. 2005. Wokół Chopina i Polski. Siedem szkiców. Wołomin: Wydawnictwo Polskie w Wołominie.
Google Scholar

The Book of the First International Musicological Congress, devoted to the Works of Frédéric Chopin 16th–22nd February 1960. 1963. Red. Zofia Lissa. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar

Bronarski Ludwik. 1929/30. „O kilku reminiscencjach u Chopina”. Kwartalnik Muzyczny 2 (5): 25-32.
Google Scholar

Bronarski Ludwik. 1961. O reminiscencjach u Chopina. W: Ludwik Bronarski, Szkice chopinowskie. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne.
Google Scholar

Chechlińska Zofia. 1973. Rozwój badań nad melodyką Chopina. W Z badań nad Chopinem. Studia i Rozprawy. Zeszyt 3, s. 55-67. Warszawa: Towarzystwo im. Fryderyka Chopina.
Google Scholar

Chopin’s Work. His Inspirations and Creative Process in the Light of the Sources. 2002. Red. Artur Szklener. Warszawa: Narodowy Instytut Fryderyka Chopina.
Google Scholar

Chopin w kulturze polskiej. 2009. Red. Maciej Gołąb. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Google Scholar

Chybiński Adolf. 1949. „Do kwestii reminiscencji w dziełach Chopina”. Kwartalnik Muzyczny 7 (28): 142-148.
Google Scholar

Dzieło Chopina jako źródło inspiracji wykonawczych/Chopin Works as a Source of Performance Inspiration. 1999. Red. Mieczysława Demska-Trębacz i in. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Muzycznej im. Fryderyka Chopina.
Google Scholar

Einstein Alfred. 1965. Muzyka w epoce romantyzmu. Tłum. Michalina i Stefan Jarocińscy. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar

Gołąb Maciej. 1991. Chromatyka i tonalność w muzyce Chopina. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne.
Google Scholar

Gołąb Maciej. 2010. Geneza twórczości Chopina, [w:] Fryderyk Chopin. Życie – dzieło – tradycja,strona internetowa chopin.pl pod patronatem Towarzystwa im. Fryderyka Chopina w Warszawie, http://chopin.pl/geneza.pl.html [dostęp: 19.02.2024].
Google Scholar

Gołąb Maciej. 2011. „Polonaise Fryderyka Chopina. Zagadka inicjalnej figury dźwiękowej”. Muzyka 56 (1): 3-23.
Google Scholar

Gołąb Maciej. 2014. Twelve Studies in Chopin. Style, Aesthetics and Reception, Frankfurt n. Menem: Peter Lang Edition.
Google Scholar

Internetowa encyklopedia PWN (4.03.2024), https://encyklopedia.pwn.pl/o-nas.
Google Scholar

Jasiński Tomasz. 2009. „«Podniesienie krzyża» w exordium Poloneza fis-moll op. 44 Fryderyka Chopina. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio L: Artes 7: W dwusetną rocznicę urodzin Fryderyka Chopina, 51-76.
Google Scholar

Liszt Franciszek. 2010. Fryderyk Chopin. Tłum. Maria Traczewska. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne.
Google Scholar

Miketta Janusz. 1949. Mazurki. Seria Analizy i Objaśnienia Dzieł Wszystkich Fryderyka Chopina. Tom 1. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne.
Google Scholar

Mysłakowski Piotr. 2024. Wspomnienia o Chopinie. Warszawa: Narodowy Instytut Fryderyka Chopina.
Google Scholar

Mysłakowski Piotr, Sikorski Andrzej. 2005. Chopinowie. Krąg rodzinno-towarzyski, Warszawa: Studio Wydawnicze Familia.
Google Scholar

Mysłakowski Piotr, Sikorski Andrzej. 2009. Fryderyk Chopin. Korzenie, Warszawa: Narodowy Instytut Fryderyka Chopina.
Google Scholar

Mysłakowski Piotr, Sikorski Andrzej (styczeń 2006), Justyna Chopin, https://chopin.nifc.pl/pl/chopin/osoba/6362_justyna-chopin [dostęp: 26.09.2023].
Google Scholar

Mysłakowski Piotr, Sikorski Andrzej, (styczeń 2006), Mikołaj Chopin, https://chopin.nifc.pl/pl/chopin/osoba/6363 [dostęp: 26.09.2023].
Google Scholar

Nidecka Ewa. 2018. Twórczość polskich kompozytorów drugiej połowy XX i początku XXI wieku wobec przemian i osiągnięć muzyki europejskiej, Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.
Google Scholar

Panek Wacław. 2015. Hymny polskie. Wydanie 5. Kraków: Wydawnictwo AA.
Google Scholar

Paschałow Wiaczesław. 1951. Chopin a polska muzyka ludowa. Tłum z ros. zespół red. PWM. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne.
Google Scholar

Poniatowska Irena. 2010. Twórczość muzyczna w drugiej połowie XIX wieku. Seria Historia Muzyki Polskiej. Tom V Romantyzm. Część druga A. Warszawa: Sutkowski Edition.
Google Scholar

Poniatowska Irena. 2008. W kręgu recepcji i rezonansu muzyki. Szkice chopinowskie, Warszawa: Narodowy Instytut im. Fryderyka Chopina.
Google Scholar

Prosnak Jan. 1963. Elementy berżeretki francuskiej, „sztajerka” i folkloru ukraińskiego w twórczości Chopina. W The Book of the First International Musicological Congress, devoted to the Works of Frédéric Chopin 16th–22nd February 1960. Red. Zofia Lissa, 374-382. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar

Prosnak Jan. 1949. „Środowisko warszawskie w życiu i twórczości Fryderyka Chopina”. Kwartalnik Muzyczny 7 (28): 7-126.
Google Scholar

Ptzemiany stylu Chopina. Studia pod redakcją Macieja Gołąba. 1993. Kraków: Musica Iagellonica.
Google Scholar

Sikorski Andrzej, Mysłakowski Piotr. 2000. Rodzina matki Chopina: mity i rzeczywistość, Warszawa: Studio Wydawnicze Familia.
Google Scholar

Sobczakowie Joanna i Jerzy. 2010. Fryderyk Chopin a Wielkopolska. Poznań: Wydawnictwo Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej i Centrum Animacji Kultury.
Google Scholar

Sobieska Jadwiga. 1959. „Problem cytatu u Chopina”. Muzyka 4 (4): 162-163, 74-100.
Google Scholar

Stróżyńska Beata. 2015. Symfonia polska w XVIII-wiecznej Polsce. Teoria, repertuar i cechy stylistyczne, Łódź: Wydawnictwo Akademii Muzycznej im. Grażyny i Kiejstuta Bacewiczów,
Google Scholar

Tomaszewski Mieczysław. 2005. Chopin. Człowiek, dzieło, rezonans. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne.
Google Scholar

Tomaszewski Mieczysław. 2009. Chopin. Fenomen i paradoks. Szkice i studia wybrane, Lublin: Gaudium.
Google Scholar

Mieczysław Tomaszewski. 2023. Chopin Fryderyk (28.09.2023), https://polskabibliotekamuzyczna.pl/encyklopedia/chopin-fryderyk/.
Google Scholar

Tomaszewski Mieczysław. 1999. Chopin, Kurpiński i pieśń powszechna, Chopin w kręgu przyjaciół/Chopin parmi ses amis. Tom 5. Red. Irena Poniatowska i Danièle Pistone. Warszawa: Neriton.
Google Scholar

Tomaszewski Mieczysław. 2016. Chopin 2. Uchwycić nieuchwytne. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne/Warszawa: Narodowy Instytut Fryderyka Chopina.
Google Scholar

Tomaszewski Mieczysław. 1961. „Filiacje twórczości pieśniarskiej Chopina z polską pieśnią ludową, popularną i artystyczną”, Muzyka 6 (2): 79-89.
Google Scholar

Tomaszewski Mieczysław. 1996. Muzyka Chopina na nowo odczytana. Studia i interpretacje, Kraków: Wydawnictwo Akademii Muzycznej w Krakowie
Google Scholar

Tomaszewski Mieczysław. 2010. Muzyka Chopina na nowo odczytana. Szkice, interpretacje, rekonesanse. Seria druga. Kraków: Wydawnictwo Akademii Muzycznej w Krakowie.
Google Scholar

Tomaszewski Mieczysław. 2019. Pieśń polska. Chopin, Moniuszko, Karłowicz, Szymanowski. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne.
Google Scholar

Tomaszewski Mieczysław. Polonez fis-moll op. 44 (18.02.2024), https://chopin.nifc.pl/pl/chopin/kompozycja/107.
Google Scholar

Tomaszewski Mieczysław. Rondo à la Krakowiak F-dur op. 14 (19.02.2024), https://chopin.nifc.pl/pl/chopin/kompozycja/50.
Google Scholar

Tomaszewski Mieczysław. 2011. „Wątek spotkań z muzyką żydowską. Zawirowania wokół Mazurka a-moll op. 17 nr 4”. Muzykalia XI - Judaica 3.
Google Scholar

Węcowski Jan. 2007. Chopin religijny. W Donum natalicum. Studia Thaddaeo Przybylski octogenario dedicata. Red. Zofia Fabiańska, Alicja Jarzębska i Andrzej Sitarz, 176-182. Kraków: Musica Iagellonica.
Google Scholar

Węcowski Jan. 1999. Folklor religijny w utworach Chopina. W Dzieło Chopina jako źródło inspiracji wykonawczych/Chopin Works as a Source of Performance Inspiration. Red. Mieczysława Demska-Trębacz i in., 513-532. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Muzycznej im. Fryderyka Chopina.
Google Scholar

Windakiewiczowa Helena. 1950. Tematy obce w muzyce Chopina. W: Księga pamiątkowa ku czci Prof. Adolfa Chybińskiego w 70-lecie urodzin. Rozprawy i artykuły z zakresu muzykologii, 258-262. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne.
Google Scholar

Windakiewiczowa Helena. 1926. Wzory ludowej muzyki polskiej w mazurkach Fryderyka Chopina. Studjum muzykologiczne. Kraków: nakładem Polskiej Akademii Umiejętności.
Google Scholar

Woźniak Jolanta. 1978. „Melika Mazurków Chopina”. Rocznik Chopinowski 11: 7-48.
Google Scholar

Wójcik-Keuprulian Bronisława. 1930. Melodyka Chopina. Lwów: nakład i własność K.S. Jakubowskiego.
Google Scholar

Zieliński Tadeusz Andrzej. 2022. Chopin. Życie i droga twórcza. Wydanie 3. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne.
Google Scholar

Zieliński Tadeusz Andrzej. 1993. „Pieśń powstańcza w Fantazji f-moll Chopina”. Ruch Muzyczny 37 (17): 6.
Google Scholar