Stilske karakteristike leksike prevoda tekstova iz sfere pravoslavne duhovnosti na savremeni srpski ǰezik
https://orcid.org/0000-0003-3559-1085
Abstrakt
In Serbian theolinguistics, there is a good terminological and theoretical basis for research of sacral functional stylistics complex, e.g. functional varieties and genres of the literary language determined by sacral spheres and aims of communication. In this paper, about 160–170 lexical units from two texts of this sphere and literary style have been analyzed. The first one is novel Lavr, translated into Serbian from Russian and the second is Service of the Icon of the Mother of God Velikore - m e t s k a – translated into Serbian from the Church-Slavonic language. The first genre (novel) belongs to both the sacral and profane sphere, while the second one (service) is a genre belonging to the sacral sphere only. Stylematic characteristics of lexical units from these texts have been analyzed, mostly on lexical, phonetic-morphological and derivational language levels. In almost all cases (except terminology) stylistically adequate lexemes have been opposed to stylistically neutral (or other) synonym(s). Although we already know what basic constitutive elements of sacral functional stylistics complex (churchslavonisms and archaisms) are, there is not enough synchronic stylistic research of concrete material belonging to sacral functional stylistics complex in the Serbian linguistics. This offered here is one of the first and we hope it to be stimulating for other researchers, so that we can create a bigger list of stylistic adequate lexemes used in sacral genres. This will be useful not only for stylistics of sacral genres, but also for the theory and practice of translation, as well as to Serbian and Slavic theolinguistics.
Słowa kluczowe:
sacral style, novel, service, stylematic characteristic, lexeme, synonymBibliografia
Bajić R., 2007, Bogoslužbeni jezik u Srpskoj pravoslavnoj crkvi (prošlost, savremeno stanje, perspektive), Beograd.
Google Scholar
Bajić R., 2013, Leksika iz sfere pravoslavne duhovnosti usavremenom srpskom jeziku i njena leksikografska obrada, Beograd, Filološki fakultet (neobjavljena doktorska disertacija).
Google Scholar
Čarkić M., 2002, Uvod u stilistiku, Beograd.
Google Scholar
Duskayeva R. L., Salimovskiy V. A., 2017, Stil’ i slovo, „Stylistyka”, XXVI, s. 25–38.
Google Scholar
Jovanović J., 2009, Pisci i stil, Beograd.
Google Scholar
Kovačević M., 2000, Stilistika i gramatika stilskih figura, Kragujevac.
Google Scholar
Končarević K., 2012, Uz pitanje o klasifikaciji sakralnih žanrovau slavističkoj nauci, „Slavistika”, XVI, s. 102–109.
Google Scholar
Končarević K., 2015, O konstituentama stilistike sakruma. – Pogled u teolingvistiku, ur. M. Šćepanović, Beograd, s. 169–194.
Google Scholar
Levushkina R., 2016, Sluzhba Bogoroditse v chest’ yeye ikony Velikoremetska (nekotoryye leksicheskiye problemy v serbskom perevode sluzhby), „Fontes Slavia Orthodoxa”, III: Pravoslavnaya kul’tura: istoriya i sovremennost’, s. 71–79.
Google Scholar
Levuškina R., 2018, Lekseme iz sfere pravoslavlja u prevodu na srpski jezik romana „Lavr” Evgenija Vodolazkina(problematika (ne)odgovarajućih prevodnih ekvivalenata). – Darahoye mnye – i moyo – byelaruskaye. Navukovy zbornik da 100-hoddzya z dnya naradzhennya prafyesara F. M. Yankowskaha, ur. D. Dzyatko, Riha, s. 140–144.
Google Scholar
Mečanin R. (prev.), 2013, Lavr (Evgeniy Vodolazkin), Beograd.
Google Scholar
Mladenović A., 1982, O nekim pitanjima primene i izmene ruskoslovenskog jezika kod Srba, „Zbornik Matice srpske za filologiju i lingvistiku”, XXV (2), s. 47–55.
Google Scholar
Romanova N. N., Filipov A. V., 2009, Stilistika i stili, Moskva.
Google Scholar
RSJ, 2007, Rečnik srpskog jezika, Novi Sad.
Google Scholar
RMS, 1967–1976, Rečnik srpskohrvatskog književnog jezika, I–VI, Novi Sad.
Google Scholar
RSANU, 1959–2018, Rečnik srpskohrvatskog književnog i narodnog jezika SANU (do pogdegode), I–XX, Beograd.
Google Scholar
Stefanović, D. (red.), 2010, Služba Presvetoj Bogorodici u časti spomen čudotvorne ikone Velikoremetske, Manastir Velika Remeta.
Google Scholar
Vodolazkin Ye., 2017, Lavr. Neistoricheskiy roman, Moskva.
Google Scholar
Statystyki
Downloads
Licencja
1. Prawa autorskie majątkowe do opublikowanych utworów ma Uniwersytet Opolski (do utworu zbiorowego) oraz Autorzy (do poszczególnych części utworu zbiorowego mających samodzielne znaczenie).
2. W czasopiśmie naukowym „Stylistyka” publikowane mogą być jedynie utwory wcześniej nie rozpowszechnione.
3. Uniwersytet Opolski nie ogranicza możliwości dalszego rozpowszechnienia przez Autora jego utworu pod warunkiem wskazania czasopisma naukowego „Stylistyka” jako pierwotnego miejsca publikacji oraz zgody Wydawnictwa UO.
4. Zgoda na publikację utworu w czasopiśmie naukowym „Stylistyka” jest równoznaczna z udzieleniem przez Autora Uniwersytetowi Opolskiemu licencji niewyłącznej, obejmującej prawo do korzystania z utworu bez ograniczeń terytorialnych oraz czasowych na następujących polach eksploatacji:
a) w zakresie utrwalania i zwielokrotniania utworu – wytwarzanie określoną techniką dowolnej ilości egzemplarzy utworu w całości lub w części, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową, wprowadzenie utworu do pamięci komputera i sieci informatycznych,
b) w zakresie obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono – wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału lub egzemplarzy,
c) w zakresie rozpowszechnienia utworu w sposób inny niż określonych w pkt 2 – udostępnienie utworu lub jego streszczenia w Internecie przez umożliwienie odbiorcom dostępu do utworu on-line lub umożliwienie ściągnięcia utworu do własnego urządzenia pozwalającego na zapoznawanie się z utworem, zamieszczenie utworu w bazach elektronicznych zajmujących się rozpowszechnianiem utworów naukowych, w tym w szczególności w bazie CEEOL (Central and Eastern Online Libray) oraz streszczenia w języku angielskim w bazie CEJSH (The Central Europaen Journal of Social Scienes and Humanites).
d) w zakresie tworzenia i rozpowszechniania dzieł zależnych zrealizowanych przy wykorzystaniu utworu – korzystanie z nich na polach eksploatacji określonych w pkt 1–3.
5. Z tytułu udzielenia licencji do utworu Autorowi nie należy się wynagrodzenie.
6. Autor wyraża zgodę na udzielenie przez Uniwersytet dalszego zezwolenia na korzystanie z utworu (sublicencja) na polach eksploatacji wymienionych w par. 2 ust. 4.
7. Autor wyraża zgodę na upublicznienie, w związku z rozpowszechnieniem utworu, swoich danych osobowych, to jest imienia i nazwiska, afiliacji oraz adresu e-mail.
