Badania struktury tekstu - nowe źródło inspiracji stylistyki
Teresa Dobrzyńska
Sažetak
The possibility of asking questions in stylistics is always determined by the current situation in linguistics as it identifies linguistic units and categories to be chosen for some personal, social or communicative reasons. The development of a new linguistic discipline - ,,text theory" (,,text linguistics" or „discourse analysis") - enables a real progress in stylistic investigation: it offers a large number of specific textual categories and relations to be discussed in their connection with all factors relevant to stylistics. This progress is also due to the fact that the very object of the text linguistics is the most obvious unity of human communication: the discourse, and the text analysis enables us to give an order and a hierarchy to linguistic elements and categories chosen by the speaker, even those apparently unconnected. hl the paper four main topics of the text linguistics are discussed: the delimitation of a discoyrse as a communicative entity; the transformation of a sentence Qinguistic unit) in an utteran� (part of a discourse ); the coherence and the cohesion of a text; the typology od text structures and speech genres. The author points at some stylistic implications of different linguistic means belonging to those four topics of discourse analysis and postulates farther investigations in this domain.
##submission.citations##
Bachtin M., 1979, Estetika slovesnogo tvorcestva, Moskva; przekład polski: Estetyka twórczości słownej, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1986.
Google Scholar
Bartmiński J., w druku, Streszczenie w aspekcie typologii tekstów. -Tekst. Typy i gatunki wypowiedzi, red. T.Dobrzyńska, Warszawa.
Google Scholar
Chojak J ., 1990, Echa nie zadanych pytań, czy wyróżnione tematy. -Studia nad językiem Cypriana Norwida, red. J.Chojak i J.Puzynina, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 13-36.
Google Scholar
Ćervenka M., 1974, O tematycznym następstwie: na materiale czeskich tekstów poetyckich -Tekst i język. Problemy semantyczne, red. M. R. Mayenowa, Wrocław: Ossolineum, 85-97.
Google Scholar
Ćervenka M., 1976, Aktualne rozczłonkowanie zdania w prozie artystycznej. Semantyka tekstu i języka, red. M.R.Mayenowa, Wrocław: Ossolineum, 81-94.
Google Scholar
Danes F., 1974, Semantyczna i tematyczna struktura tekstu i zdania. -Tekst i język. Problemy semantyczne, red. M.R.Mayenowa, Wrocław: Ossolineum, 23-40.
Google Scholar
Danes F., 1983, O nekterych typach semantickych relaci v textu. -Tekst i zdanie, red. T.Dobrzyńska i E.Janus, Wrocław: Ossolineum, 43-65.
Google Scholar
Dobrzyńska T., 1974, Delimitacja tekstu literackiego, Wrocław: Ossolineum.
Google Scholar
Dobrzyńska T., 1991, Tekst. Próba syntezy, „Pamiętnik Literacki”, z. 2, 142-183.
Google Scholar
Dobrzyńska T., 1992, Spójność tekstu w perspektywie stylistycznej. Systematyzacja pojęć w stylistyce, red. S. Gajda, Opole.
Google Scholar
Enkvist N.E., 1973, ,, Theme Dynamics" and Style: an Experiment, ,,Studia Anglica Posnaniensia" 5, z.1/2, Gajda S., 1990, Współczesna polszczyzna naukowa. Język czy żargon?, Opole: Instytut Śląski.
Google Scholar
Głowinskja N.J., 1990, Specyficzeskije sposoby oboznaczenija diejstwija pri powtornoj dieskripcyi. -Tekst w kontekście, red. T. Dobrzyńska, Wrocław: Ossolineum, 205-214.
Google Scholar
Harweg R., 1968, Textanfiinge in geschriebener und gesprochener Sprache, ,,BulletinInternational de D9cumentation Linguistique" 12, nr 2.
Google Scholar
Kowtunowa I., 1976, Porjadok slow i aktual'noje czlenienije priedłożenija, Moskva: Proswieszczenije.
Google Scholar
Marciszewski W., 1970, Sposoby streszczania i odmiany streszczeń, „Studia Semiotyczne”, t. l, Wrocław: Ossolineum, 151-167.
Google Scholar
Mathesius V., 1971, O tak zwanym aktualnym rozczłonkowaniu zdania. O spójności tekstu, red. M. R. Mayenowa, Wrocław: Ossolineum, 7-12.
Google Scholar
Miczka E., w druku, Tematyczna i argumentacyjna struktura komentarza i informacji prasowej. -Tekst. Typy i gatunki wypowiedzi, red. T. Dobrzyńska, Warszawa.
Google Scholar
Ostaszewska D., 1991, Organizacja tekstu a problem gromadzenia i scalania jego informacji, Katowice: Uniwersytet Śląski (Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach nr 1191).
Google Scholar
Paduczewa E., 1971, O strukturze akapitu. O spójności tekstu, red. M. R. Mayenowa, Warszawa: Ossolineum, 93-103.
Google Scholar
Trzęsicki K., 1986, Streszczenie jako operacja nad tematyczno-rematyczną strukturą tekstu. -Teoria tekstu, red. T. Dobrzyńska, Wrocław: Ossolineum, 41-53.
Google Scholar
Wierzbicka A., 1969, Dociekania semantyczne, Wrocław: Ossolineum.
Google Scholar
J Wierzbicka A., 1971, Metatekst w tekście . O spójności tekstu, red. M. R. Mayenowa, Wrocław: Ossolineum, 105-121.
Google Scholar
Wierzbicka A., 1983, Genry mowy. -Tekst i zdanie, red. T. Dobrzyńska i E. Janus, Wrocław: Ossolineum, 125-137.
Google Scholar
Wojtasiewicz O., 1977, Próba formalnej definicji pojęcia streszczenia, ,,Studia Semiotyczne", t. VII, Wrocław: Ossolineum, 185-191
Google Scholar
##libcom.authors##
Teresa Dobrzyńska##libcom.statistics##
##plugins.generic.usageStats.downloads##
##submission.license##
1. Prawa autorskie majątkowe do opublikowanych utworów ma Uniwersytet Opolski (do utworu zbiorowego) oraz Autorzy (do poszczególnych części utworu zbiorowego mających samodzielne znaczenie).
2. W czasopiśmie naukowym „Stylistyka” publikowane mogą być jedynie utwory wcześniej nie rozpowszechnione.
3. Uniwersytet Opolski nie ogranicza możliwości dalszego rozpowszechnienia przez Autora jego utworu pod warunkiem wskazania czasopisma naukowego „Stylistyka” jako pierwotnego miejsca publikacji oraz zgody Wydawnictwa UO.
4. Zgoda na publikację utworu w czasopiśmie naukowym „Stylistyka” jest równoznaczna z udzieleniem przez Autora Uniwersytetowi Opolskiemu licencji niewyłącznej, obejmującej prawo do korzystania z utworu bez ograniczeń terytorialnych oraz czasowych na następujących polach eksploatacji:
a) w zakresie utrwalania i zwielokrotniania utworu – wytwarzanie określoną techniką dowolnej ilości egzemplarzy utworu w całości lub w części, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową, wprowadzenie utworu do pamięci komputera i sieci informatycznych,
b) w zakresie obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono – wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału lub egzemplarzy,
c) w zakresie rozpowszechnienia utworu w sposób inny niż określonych w pkt 2 – udostępnienie utworu lub jego streszczenia w Internecie przez umożliwienie odbiorcom dostępu do utworu on-line lub umożliwienie ściągnięcia utworu do własnego urządzenia pozwalającego na zapoznawanie się z utworem, zamieszczenie utworu w bazach elektronicznych zajmujących się rozpowszechnianiem utworów naukowych, w tym w szczególności w bazie CEEOL (Central and Eastern Online Libray) oraz streszczenia w języku angielskim w bazie CEJSH (The Central Europaen Journal of Social Scienes and Humanites).
d) w zakresie tworzenia i rozpowszechniania dzieł zależnych zrealizowanych przy wykorzystaniu utworu – korzystanie z nich na polach eksploatacji określonych w pkt 1–3.
5. Z tytułu udzielenia licencji do utworu Autorowi nie należy się wynagrodzenie.
6. Autor wyraża zgodę na udzielenie przez Uniwersytet dalszego zezwolenia na korzystanie z utworu (sublicencja) na polach eksploatacji wymienionych w par. 2 ust. 4.
7. Autor wyraża zgodę na upublicznienie, w związku z rozpowszechnieniem utworu, swoich danych osobowych, to jest imienia i nazwiska, afiliacji oraz adresu e-mail.
##plugins.generic.recommendByAuthor.heading##
- Teresa Dobrzyńska, Zatrzymać czas. O językowych i tekstowych sposobach kształtowania czasu w utworach poetyckich , Stylistyka: Svezak 16 (2007): Styl i czas - Style and Time
- Teresa Dobrzyńska, Metafora w dyskursie politycznym , Stylistyka: Svezak 18 (2009): Styl i kreatywność - Style and Creativity
- Teresa Dobrzyńska, Zabawy językowe jako forma perswazji w dyskursie publicznym , Stylistyka: Svezak 17 (2008): Znaczenie i styl
- Teresa Dobrzyńska, Od zamkniętego tekstu do nieskończoności (uwagi przy lekturze wiersza A. Mickiewicza "Aryman i Oromaz") , Stylistyka: Svezak 7 (1998): Stylistyka Słowiańska
- Teresa Dobrzyńska, List do Redakcji "Stylistyki" , Stylistyka: Svezak 23 (2014): Dyskurs i styl
- Teresa Dobrzyńska, Lucylla Pszczołowska (1924-2010) , Stylistyka: Svezak 19 (2010): Style a media
- Teresa Dobrzyńska, Profesor Lucylla Pszczołowska — wybitna badaczka wiersza polskiego i słowiańskiego , Stylistyka: Svezak 18 (2009): Styl i kreatywność - Style and Creativity
- Teresa Dobrzyńska, Konotacje nazw w kontaktach międzykulturowych , Stylistyka: Svezak 11 (2002): Stylistyka a poetyka
