Middle Polish catalogues of rulers as a tool for shaping collective memory
Abstract
The study presents communication strategies (credibility of content, mythical and legendary stylization, evaluation of content) and language resources that are used to shape collective memory in the so-called catalogues of rulers, a genre of historiographic writing characteristic of Old Polish culture. The linguistic ways of shaping collective memory which are presented lead to the statement that in the more distant past people were aware of the possibility to influence what will be remembered and how, and Middle Polish catalogues of rulers viewed in the light of the category of collective memory appear as a mnemonic course of knowledge about their own past.
Keywords:
rulers’ catalogues, communication strategies, collective memory, national identityReferences
Barycz H., 1981, Szlakami dziejopisarstwa staropolskiego. Studia nad historiografią w. XVI–XVIII, Wrocław.
Google Scholar
Chlebda W., 2012, Pamięć ujęzykowiona. – Tradycja dla współczesności, t. 6: Pomięć jako kategoria rzeczywistości kulturowej, red. J. adamowski, M. Wójcicka, Lublin, s. 109–119.
Google Scholar
Czachur W., 2018, Lingwistyka pamięci. Założenia, zakres badań i metody analizy. – Pamięć w ujęciu lingwistycznym. Zagadnienia teoretyczne i metodyczne, red. W. Czachur, Warszawa, s. 7–55.
DOI: https://doi.org/10.31338/uw.9788323530077.pp.7-55
Google Scholar
Halbwachs M., 1969, Społeczne ramy pamięci, Warszawa.
Google Scholar
Hawrysz M., 2014, Kształtowanie narodowej wspólnoty w świetle XVI-wiecznego piśmiennictwa historiograficznego. Rekonesans, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica”, 48, s. 21–31.
Google Scholar
Hawrysz M., 2015a, Językowa kreacja wizerunku władców w średniopolskim piśmiennictwie historiograficznym – przyczynek do badań dyskursu tożsamościowego, „Studia Językoznawcze. Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny”, t. 14, s. 209–224.
DOI: https://doi.org/10.18276/sj.2015.14-14
Google Scholar
Hawrysz M., 2015b, Mitologizacja przeszłości w katalogach monarchów z okresu I Rzeczpospolitej, czyli o konstruowaniu tożsamości narodowej. – Mitologizacja kultury w polskiej i iberyjskiej twórczości artystycznej, red. W. Charchalis, B. Trocha, Zielona Góra, s. 187–197.
Google Scholar
Hawrysz M., 2016a, Kategoria Innego jako element dyskursu tożsamościowego w średniopolskich katalogach władców – perspektywa krzyża, „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza”, nr 2, s. 37–51.
DOI: https://doi.org/10.14746/pspsj.2016.23.2.3
Google Scholar
Hawrysz M., 2016b, Obraz Polaków w katalogach władców z okresu I Rzeczpospolitej w kontekście badań nad tożsamością narodową. – Współczesny i dawny obraz mężczyzny w języku, red. L. Mariak i J. Rychter, Szczecin, s. 43–54.
Google Scholar
Hawrysz M., 2016c, Obrazy obcego w dawnych katalogach władców. Mity i stereotypy (wstęp do badań). – Mitologizacja człowieka w kulturze i literaturze iberyjskiej i polskiej, red. W. Charchalis, B. Trocha, Zielona Góra, s. 229–238.
Google Scholar
Hawrysz M., 2017, Elementy spontaniczne i automatyczne w katalogach monarchów z okresu I Rzeczypospolitej. Wstęp do charakterystyki gatunku (aspekt strukturalny). – Zielonogórskie seminaria językoznawcze 2016. Zachowanie językowe – spontaniczność i automatyzm, red. M. Hawrysz, M. Uździcka, A. Wojciechowska, Zielona Góra, s. 29–40.
Google Scholar
Krzywy R., 2012, Katalog władców. – Słownik rodzajów i gatunków literackich, red. G. Gazda, Warszawa s. 450–452.
Google Scholar
Lichański J. Z., Retoryka – Historia – Mitologizacja (analiza zjawiska na wybranych przykładach z literatury polskiej i hiszpańskiej). – Mitologie totalitarne/autorytarne w literaturze i kulturze Hiszpanii i Polski, red. W. Charchalis, Zielona Góra 2013, s. 17–53.
Google Scholar
Modi Memorandi. Leksykon kultury pamięci, 2014, red. M. Saryusz-Wolska, R. Traba, Warszawa.
Google Scholar
Pfeiffer B., 2002, Caelum et Regnum. Studia nad symboliką państwa i władcy w polskiej literaturze i sztuce XVI i XVII stulecia, Zielona Góra.
Google Scholar
Pfeiffer B., 2012, Rex et Patria. Temat władzy, narodu i ojczyzny w literaturze i sztuce XVIII stulecia, red. A. Oszczęda, Warszawa.
Google Scholar
Szpociński A., 2008, Miejsca pamięci (lieux de mémoire), „Teksty Drugie”, nr 4, s. 11–20.
Google Scholar
Szacka B., 2006, Czas przeszły, pamięć, mit, Warszawa.
Google Scholar
Tazbir J., Kamienie milowe polskiej świadomości historycznej. – Prace wybrane, t. 4: Studia nad kulturą staropolską, Kraków.
Google Scholar
Wójcicka M., 2015, Media i nośniki pamięci zbiorowej w praktykach wcielania i zapisu. – Forum Socjologiczne, t. 6: Pamięć a przestrzeń, red. P. Czajkowski, B. Pabjan, M. Zuber, Wrocław, s. 299–315.
Google Scholar
Statistics
Downloads
License
1. Copyrights to published works are held by the University of Opole (to the collective work) and the Authors (to individual parts of the collective work that have an independent meaning).
2. Only previously undistributed works can be published in the scientific journal "Stylistics".
3. The University of Opole does not restrict the possibility of the author's further dissemination of his work on condition that the scientific journal "Stylistics" is indicated as the original place of publication and the consent of the University Publishing House.
4. Consent to the publication of the work in the scientific journal "Stylistics" is tantamount to granting the author a non-exclusive license to the University of Opole, including the right to use the work without territorial restrictions and time limits in the following fields of exploitation:
a) within the scope of recording and multiplication of the work - production of any number of copies of the work in whole or in part using a specified technique, including printing, reprography, magnetic recording and digital technique, introduction of the work into computer memory and computer networks,
b) within the scope of circulation of the original or copies on which the work has been recorded - circulation, lending or hiring of the original or copies,
c) within the scope of dissemination of the work in a manner other than specified in item 2 - making the work or its abstract available on the Internet by enabling the recipients to access the work on-line or enabling them to download the work to their own device that makes it possible to read it, placing the work in electronic databases that disseminate scientific works, including in particular the CEEOL database (Central and Eastern Online Libray) and the abstract in English in the CEJSH database (The Central Europaen Journal of Social Scienes and Humanites).
d) within the scope of creating and distributing dependent works created using the work - using them in the fields of exploitation specified in points 1-3.
5. The author is not entitled to compensation for granting the license to the work.
6. The author agrees that the University may grant further permission to use the work (sublicense) in the fields of exploitation specified in par. 2 paragraph 4.
7. The author agrees that, in connection with the distribution of the work, his or her personal information, that is, name, affiliation, and e-mail address, may be made public.