Paremiologia a stylistyka
Grzegorz Szpila
Abstract
In the paper the author puts forward basie tenets of paremiostylistics - a study of the sty listic values of proverbs in literary texts. The author suggests that proverbs be analysed as stylistic devices separately from other phraseological units due to their having specific and unique features. However, the author emphasises the similarities between proverbs and other fixed expressions, which makes his comments on proverbs applicable to an ana- lysis of other phraseological units as well. In the paper the author discusses, among other things: paremic style, paremic selection, the use of canonical forms of proverbs and their modifications, paremic allusion, functions of proverb in literary texts. His illustrative materiał comes from Salman Rushdie’s novels, which are remarkably phraseological. The author postulates that quantitative and qualitative methods be used in analyses of proverbs in literary texts.
Keywords:
proverb, phraseological unit, paremic style, paremiostylisticsReferences
Bartnicka B., 1997, Frazeologia w powieściach Henryka Rzewuskiego „Poradnik Językowy” 8, s. 4-17.
Bąba S., 1988, Zagadnienia aktualizacji frazeologizmów w języku poetyckim Józefa Barana. -Z problemów frazeologii polskiej i słowiańskiej V, red. M. Basaj, D. Rytel, s. 123-142.
Bąba S., 1989, Innowacje frazeologiczne współczesnej polszczyzny, Poznań.
Borek H., 1959, Frazeologia Adama Gdacjusza, „Rozprawy Komisji Językowej II. Wrocławskie Towarzystwo Naukowe”, Wrocław.
Buttler D., Kurkowska H., Satkiewicz H., 1982, Kultura języka polskiego. Zagadnienia poprawności leksykalnej (Słownictwo rodzime), Warszawa.
Filip G., 2003, Gry językowe Jana Lamy, Rzeszów.
Ignatowicz-Skowrońska J., 1998, Funkcje frazeologii w prozie Marka Nowakowskiego .„Poznańskie Spotkania Językoznawcze”, t. 3, red. Z. Krążyńska, Z. Zagórski, s. 23-30.
Jędrzejko E., 2000, Frazeologia w przestrzeni lingwistyki „integralnej", „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska”, vol. XVIII, Sectio FF, s. 99-120.
Kasjan J. M., 1966, Przysłowia i metaforyka potoczna w twórczości Słowackiego, Toruń.
Kawyn-Kurzowa Z., 1963, Język fdomatów i fdaretów. Przyczynek do dziejów języka polskiego XIX wieku. Słowotwórstwo i słownictwo, Wrocław.
Kida J., 1998, Stylistyka, styl i język artystyczny w edukacji polonistycznej, Rzeszów.
Krzyżanowski J., 1980, Szkice folklorystyczne, t. III, Kraków.
Kupiszewski W., 1990, Język „Dzienników” Stefana Żeromskiego, Kraków.
Kupiszewski W., 2004, Z zagadnień języka pisarzy, Warszawa-Łowicz.
Kurkowska H., Skorupka S., 1959, Stylistyka polska, Warszawa.
Lica A., 2001, Innowacja rozwijająca w prozie - jej funkcje (na podstawie twórczości Wacława Berenta). - Problemy frazeologii europejskiej, red. A.M. Lewicki, Lublin, s. 19-23.
Liberek J., 1998, Innowacje frazeologiczne w powojennej fraszce polskiej, Poznań.
Lizęga W., 2001, O poezji Wisławy Szymborskiej. Świat w stanie korekty, Kraków.
Malinowska E., 1991, Język i styl „Żywota Mikołaja Srebrem pisanego" Emila Zegadłowicza, Opole.
Mariak L., 1995, Parafrazy przysłów i zwrotów przysłowiowych w tekstach A. Mickiewicza (mechanizmy parafrazowania), „Slavia Occidentalis” 52, s. 81-95.
Mieder W., 1974, The Essence of Literary Proverb Studies, “Proverbium”23, s. 888-894.
Mieder W., 1993, Proverbs are Never out of Season. Popular Wis dom in the Modern Age, New York.
Mieder W., 2004, Proverbs. A Handbook, Westport.Moon R., 1998, Fixed Expressions and Idioms in English, Oxford.
Mrazović P., 1998, Phraseologismen ais Ubersetzungsproblem in literarischen Texten. — Europhras ‘95. Europaische Phraseologie im Yergleich: Gemeinsames Erbe und kulturelle Yielfalt, red. W. Eismann, Bochum, s. 557-568.
Naciscione A., 2001, Phraseological Units in Discourse: Towards Applied Stylistics, Riga.
Pajdzińska A., 1988a, Wodzić na pokuszenie wieloznaczności. Frazeologizmy we współczesnej poezji. -Studia o tropach I, red. T. Dobrzyńska, Wrocław, s. 79-91.
Pajdzińska A., 1988b, Przysłowie we współczesnym utworze poetyckim, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska”, vol. VI, Sectio FF, s. 333-342.
Pajdzińska A., 1993, Frazeologia jako tworzywo współczesnej poezji, Lublin.
Pepłowski F., 1961, Słownictwo i frazeologia polskiej publicystyki okresu Oświecenia i Romantyzmu, Warszawa.
Phan A., 1991, Studia o języku J.I. Kraszewskiego, Poznań.
Połowniak-Wawrzonek D., 1993, Stałe związki frazeologiczne i przysłowia w dziełach Aleksandra Fredry, „Poradnik Językowy” 5, s. 259-273.
Rechtsiegel E., 1974, Frazeologia a język poetycki, „Prace Filologiczne”, t. XXV, s. 447-455.
Skoczylas E., 1998, Uwagi nad frazeologią Władysława Bełzy. - Dziedzictwo kulturowe utrwalone w języku, red. M. Lesz-Duk, S. Podobiński, Częstochowa, s. 147-152.
Skorupka S., 1960, Frazeologia a stylistyka, „Poradnik Językowy” 3, s. 97-111.
Skorupka S., 1978, Kultura języka polskiego. Z zagadnień poprawności językowej w zakresie frazeologii, Poznań.
Stawska T., 1980, Modyfikacja związków frazeologicznych w powieściach politycznych Wł. Machejak i J. Putramenta, „Zeszyty Językoznawcze UMCS”, Lublin, s. 53-62.
Szpila G., 2003, Krótko o przysłowiu, Kraków.
Szpila G., 2005. W poszukiwaniu prototypowych kontekstów paremicznych. — Z problemów frazeologii europejskiej VII, red. A.M. Lewicki, Lublin, s. 27-37.
Wiśniewska H., 1988, Środki artystyczne w przysłowiach Szymona Szymonowica, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska”, vol. VI, Sectio FF, s. 361-371.
Wierzbiński L, 1999, Stylistyczne fenomen języka artystycznego Michała Zoszczenki, Łódź.
Węgier J., 1973, Język komediopisarzy Oświecenia. Słowotwórstwo, słownictwo, frazeologia, Poznań.
Wilkoń A., 1999, Język artystyczne. Studia i szkice, Katowice.
Witosz B., 1996, „Rozbijanie zastygłych struktur. O tendencjach stylistycznych w tekstach współczesnej prozy”. — Styl a tekst, red. S. Gajda, M. Balowski, Opole, s. 135-141.
Utwory literackie
Myśliwski W., 1999, Kamień na kamieniu, Warszawa.
Rushdie S., 1991, Haroun and the Sea of Stories, London.
Rushdie S., 1995, Shame, London.
Rushdie S., 1995, Midnight’s Children, London.
Rushdie S., 1996, Grimus, London.
Rusdhie S., 1996, The Moor’s Last Sigh, London.
Rushdie S., 1996, East, West, London.
Rushdie S., 1998, Satanic Verses, London.
Rushdie S., 2000, The Ground Beneath Her Feet, New York.
Rushdie S., 2005, Shalimar the Clown, London.
Tokarczuk O., 2001, Gra na wielu bębenkach, Wałbrzych.
Authors
Grzegorz SzpilaStatistics
Downloads
License
Copyright (c) 2007 Stylistyka
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.
1. Copyrights to published works are held by the University of Opole (to the collective work) and the Authors (to individual parts of the collective work that have an independent meaning).
2. Only previously undistributed works can be published in the scientific journal "Stylistics".
3. The University of Opole does not restrict the possibility of the author's further dissemination of his work on condition that the scientific journal "Stylistics" is indicated as the original place of publication and the consent of the University Publishing House.
4. Consent to the publication of the work in the scientific journal "Stylistics" is tantamount to granting the author a non-exclusive license to the University of Opole, including the right to use the work without territorial restrictions and time limits in the following fields of exploitation:
a) within the scope of recording and multiplication of the work - production of any number of copies of the work in whole or in part using a specified technique, including printing, reprography, magnetic recording and digital technique, introduction of the work into computer memory and computer networks,
b) within the scope of circulation of the original or copies on which the work has been recorded - circulation, lending or hiring of the original or copies,
c) within the scope of dissemination of the work in a manner other than specified in item 2 - making the work or its abstract available on the Internet by enabling the recipients to access the work on-line or enabling them to download the work to their own device that makes it possible to read it, placing the work in electronic databases that disseminate scientific works, including in particular the CEEOL database (Central and Eastern Online Libray) and the abstract in English in the CEJSH database (The Central Europaen Journal of Social Scienes and Humanites).
d) within the scope of creating and distributing dependent works created using the work - using them in the fields of exploitation specified in points 1-3.
5. The author is not entitled to compensation for granting the license to the work.
6. The author agrees that the University may grant further permission to use the work (sublicense) in the fields of exploitation specified in par. 2 paragraph 4.
7. The author agrees that, in connection with the distribution of the work, his or her personal information, that is, name, affiliation, and e-mail address, may be made public.
Most read articles by the same author(s)
- Grzegorz Szpila, Who Cooks Rushdie's Phraseological Geese? , Stylistyka: Vol. 12 (2003): Wielojęzyczność a styl - Multilingualism and Style
