Paremiologia a stylistyka
Grzegorz Szpila
Résumé
In the paper the author puts forward basie tenets of paremiostylistics - a study of the sty listic values of proverbs in literary texts. The author suggests that proverbs be analysed as stylistic devices separately from other phraseological units due to their having specific and unique features. However, the author emphasises the similarities between proverbs and other fixed expressions, which makes his comments on proverbs applicable to an ana- lysis of other phraseological units as well. In the paper the author discusses, among other things: paremic style, paremic selection, the use of canonical forms of proverbs and their modifications, paremic allusion, functions of proverb in literary texts. His illustrative materiał comes from Salman Rushdie’s novels, which are remarkably phraseological. The author postulates that quantitative and qualitative methods be used in analyses of proverbs in literary texts.
Mots-clés :
proverb, phraseological unit, paremic style, paremiostylisticsRéférences
Bartnicka B., 1997, Frazeologia w powieściach Henryka Rzewuskiego „Poradnik Językowy” 8, s. 4-17.
Bąba S., 1988, Zagadnienia aktualizacji frazeologizmów w języku poetyckim Józefa Barana. -Z problemów frazeologii polskiej i słowiańskiej V, red. M. Basaj, D. Rytel, s. 123-142.
Bąba S., 1989, Innowacje frazeologiczne współczesnej polszczyzny, Poznań.
Borek H., 1959, Frazeologia Adama Gdacjusza, „Rozprawy Komisji Językowej II. Wrocławskie Towarzystwo Naukowe”, Wrocław.
Buttler D., Kurkowska H., Satkiewicz H., 1982, Kultura języka polskiego. Zagadnienia poprawności leksykalnej (Słownictwo rodzime), Warszawa.
Filip G., 2003, Gry językowe Jana Lamy, Rzeszów.
Ignatowicz-Skowrońska J., 1998, Funkcje frazeologii w prozie Marka Nowakowskiego .„Poznańskie Spotkania Językoznawcze”, t. 3, red. Z. Krążyńska, Z. Zagórski, s. 23-30.
Jędrzejko E., 2000, Frazeologia w przestrzeni lingwistyki „integralnej", „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska”, vol. XVIII, Sectio FF, s. 99-120.
Kasjan J. M., 1966, Przysłowia i metaforyka potoczna w twórczości Słowackiego, Toruń.
Kawyn-Kurzowa Z., 1963, Język fdomatów i fdaretów. Przyczynek do dziejów języka polskiego XIX wieku. Słowotwórstwo i słownictwo, Wrocław.
Kida J., 1998, Stylistyka, styl i język artystyczny w edukacji polonistycznej, Rzeszów.
Krzyżanowski J., 1980, Szkice folklorystyczne, t. III, Kraków.
Kupiszewski W., 1990, Język „Dzienników” Stefana Żeromskiego, Kraków.
Kupiszewski W., 2004, Z zagadnień języka pisarzy, Warszawa-Łowicz.
Kurkowska H., Skorupka S., 1959, Stylistyka polska, Warszawa.
Lica A., 2001, Innowacja rozwijająca w prozie - jej funkcje (na podstawie twórczości Wacława Berenta). - Problemy frazeologii europejskiej, red. A.M. Lewicki, Lublin, s. 19-23.
Liberek J., 1998, Innowacje frazeologiczne w powojennej fraszce polskiej, Poznań.
Lizęga W., 2001, O poezji Wisławy Szymborskiej. Świat w stanie korekty, Kraków.
Malinowska E., 1991, Język i styl „Żywota Mikołaja Srebrem pisanego" Emila Zegadłowicza, Opole.
Mariak L., 1995, Parafrazy przysłów i zwrotów przysłowiowych w tekstach A. Mickiewicza (mechanizmy parafrazowania), „Slavia Occidentalis” 52, s. 81-95.
Mieder W., 1974, The Essence of Literary Proverb Studies, “Proverbium”23, s. 888-894.
Mieder W., 1993, Proverbs are Never out of Season. Popular Wis dom in the Modern Age, New York.
Mieder W., 2004, Proverbs. A Handbook, Westport.Moon R., 1998, Fixed Expressions and Idioms in English, Oxford.
Mrazović P., 1998, Phraseologismen ais Ubersetzungsproblem in literarischen Texten. — Europhras ‘95. Europaische Phraseologie im Yergleich: Gemeinsames Erbe und kulturelle Yielfalt, red. W. Eismann, Bochum, s. 557-568.
Naciscione A., 2001, Phraseological Units in Discourse: Towards Applied Stylistics, Riga.
Pajdzińska A., 1988a, Wodzić na pokuszenie wieloznaczności. Frazeologizmy we współczesnej poezji. -Studia o tropach I, red. T. Dobrzyńska, Wrocław, s. 79-91.
Pajdzińska A., 1988b, Przysłowie we współczesnym utworze poetyckim, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska”, vol. VI, Sectio FF, s. 333-342.
Pajdzińska A., 1993, Frazeologia jako tworzywo współczesnej poezji, Lublin.
Pepłowski F., 1961, Słownictwo i frazeologia polskiej publicystyki okresu Oświecenia i Romantyzmu, Warszawa.
Phan A., 1991, Studia o języku J.I. Kraszewskiego, Poznań.
Połowniak-Wawrzonek D., 1993, Stałe związki frazeologiczne i przysłowia w dziełach Aleksandra Fredry, „Poradnik Językowy” 5, s. 259-273.
Rechtsiegel E., 1974, Frazeologia a język poetycki, „Prace Filologiczne”, t. XXV, s. 447-455.
Skoczylas E., 1998, Uwagi nad frazeologią Władysława Bełzy. - Dziedzictwo kulturowe utrwalone w języku, red. M. Lesz-Duk, S. Podobiński, Częstochowa, s. 147-152.
Skorupka S., 1960, Frazeologia a stylistyka, „Poradnik Językowy” 3, s. 97-111.
Skorupka S., 1978, Kultura języka polskiego. Z zagadnień poprawności językowej w zakresie frazeologii, Poznań.
Stawska T., 1980, Modyfikacja związków frazeologicznych w powieściach politycznych Wł. Machejak i J. Putramenta, „Zeszyty Językoznawcze UMCS”, Lublin, s. 53-62.
Szpila G., 2003, Krótko o przysłowiu, Kraków.
Szpila G., 2005. W poszukiwaniu prototypowych kontekstów paremicznych. — Z problemów frazeologii europejskiej VII, red. A.M. Lewicki, Lublin, s. 27-37.
Wiśniewska H., 1988, Środki artystyczne w przysłowiach Szymona Szymonowica, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska”, vol. VI, Sectio FF, s. 361-371.
Wierzbiński L, 1999, Stylistyczne fenomen języka artystycznego Michała Zoszczenki, Łódź.
Węgier J., 1973, Język komediopisarzy Oświecenia. Słowotwórstwo, słownictwo, frazeologia, Poznań.
Wilkoń A., 1999, Język artystyczne. Studia i szkice, Katowice.
Witosz B., 1996, „Rozbijanie zastygłych struktur. O tendencjach stylistycznych w tekstach współczesnej prozy”. — Styl a tekst, red. S. Gajda, M. Balowski, Opole, s. 135-141.
Utwory literackie
Myśliwski W., 1999, Kamień na kamieniu, Warszawa.
Rushdie S., 1991, Haroun and the Sea of Stories, London.
Rushdie S., 1995, Shame, London.
Rushdie S., 1995, Midnight’s Children, London.
Rushdie S., 1996, Grimus, London.
Rusdhie S., 1996, The Moor’s Last Sigh, London.
Rushdie S., 1996, East, West, London.
Rushdie S., 1998, Satanic Verses, London.
Rushdie S., 2000, The Ground Beneath Her Feet, New York.
Rushdie S., 2005, Shalimar the Clown, London.
Tokarczuk O., 2001, Gra na wielu bębenkach, Wałbrzych.
Authors
Grzegorz SzpilaStatistics
Téléchargements
Licence
(c) Tous droits réservés Stylistyka 2007
Ce travail est disponible sous licence Creative Commons Attribution - Pas d’Utilisation Commerciale - Partage dans les Mêmes Conditions 4.0 International.
1. Prawa autorskie majątkowe do opublikowanych utworów ma Uniwersytet Opolski (do utworu zbiorowego) oraz Autorzy (do poszczególnych części utworu zbiorowego mających samodzielne znaczenie).
2. W czasopiśmie naukowym „Stylistyka” publikowane mogą być jedynie utwory wcześniej nie rozpowszechnione.
3. Uniwersytet Opolski nie ogranicza możliwości dalszego rozpowszechnienia przez Autora jego utworu pod warunkiem wskazania czasopisma naukowego „Stylistyka” jako pierwotnego miejsca publikacji oraz zgody Wydawnictwa UO.
4. Zgoda na publikację utworu w czasopiśmie naukowym „Stylistyka” jest równoznaczna z udzieleniem przez Autora Uniwersytetowi Opolskiemu licencji niewyłącznej, obejmującej prawo do korzystania z utworu bez ograniczeń terytorialnych oraz czasowych na następujących polach eksploatacji:
a) w zakresie utrwalania i zwielokrotniania utworu – wytwarzanie określoną techniką dowolnej ilości egzemplarzy utworu w całości lub w części, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową, wprowadzenie utworu do pamięci komputera i sieci informatycznych,
b) w zakresie obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono – wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału lub egzemplarzy,
c) w zakresie rozpowszechnienia utworu w sposób inny niż określonych w pkt 2 – udostępnienie utworu lub jego streszczenia w Internecie przez umożliwienie odbiorcom dostępu do utworu on-line lub umożliwienie ściągnięcia utworu do własnego urządzenia pozwalającego na zapoznawanie się z utworem, zamieszczenie utworu w bazach elektronicznych zajmujących się rozpowszechnianiem utworów naukowych, w tym w szczególności w bazie CEEOL (Central and Eastern Online Libray) oraz streszczenia w języku angielskim w bazie CEJSH (The Central Europaen Journal of Social Scienes and Humanites).
d) w zakresie tworzenia i rozpowszechniania dzieł zależnych zrealizowanych przy wykorzystaniu utworu – korzystanie z nich na polach eksploatacji określonych w pkt 1–3.
5. Z tytułu udzielenia licencji do utworu Autorowi nie należy się wynagrodzenie.
6. Autor wyraża zgodę na udzielenie przez Uniwersytet dalszego zezwolenia na korzystanie z utworu (sublicencja) na polach eksploatacji wymienionych w par. 2 ust. 4.
7. Autor wyraża zgodę na upublicznienie, w związku z rozpowszechnieniem utworu, swoich danych osobowych, to jest imienia i nazwiska, afiliacji oraz adresu e-mail.
Articles les plus lus par le même auteur ou la même autrice
- Grzegorz Szpila, Who Cooks Rushdie's Phraseological Geese? , Stylistyka: Vol. 12 (2003): Wielojęzyczność a styl - Multilingualism and Style
