Stylistyka polska drugiej połowy XX wieku  i początków XXI wieku

MARIA WOJTAK

doi:10.25167/Stylistyka35.2025.3

Published: 2025-08-07

Vol. 35 (2025)

Polish stylistic of the second half of the 20th century and the beginning of the 21st century

MARIA WOJTAK

Stylistyka

Section: STYLISTYKA POLSKA Polish stylistics

https://doi.org/10.25167/Stylistyka35.2025.3

Abstract

The cognitive situation in Polish stylistics during the period under review changed fundamentally. From a linguistic sub-discipline integrating textual research, stylistics transformed into a trans-discipline, and in fact, almost blended with such disciplines as textology, genology, and discourse studies. A characteristic feature of stylistics is the disproportion in the scope of research covering its various divisions. Studies and dissertations in the field of theoretical stylistics dominate, especially those concerning the basic concepts of the discipline, above all, the concept of style. There is also a significant number of studies on the concept of the discipline itself and its relations with related and neighbouring disciplines. Moreover, studies in the field of descriptive stylistics stand out in termsof quantity, especially those concerning the stylistic varieties of the Polish language: first artistic style, followed by colloquial, scientific, official, and religious styles. This body of work (including syntheses) is further enriched by stylistic descriptions of speech genres and analyses conducted from a discursive perspective. Historical stylistics has received considerably less attention, although methodological discussions and variously configured analyses form a substantial collection of monographs, dissertations, and scholarly articles on the history of Polish language varieties, selected speech genres, or individual texts from past centuries. The largest research gaps are found in the areas of practical (applied) and comparative stylistics. Researchers interested in stylistic issues therefore face ambitious tasks, developing theoretical foundations for the discipline and preparing a research programme to reorient the directions of stylistic development.

Keywords:

style, inguistic stylistics, stylistic synthesis, stylistics, Polish stylistic

Most read articles by the same author(s)

1 2 3 4 5 > >>

Download files

pdf (Język Polski)

Citation rules

WOJTAK, M. (2025). Polish stylistic of the second half of the 20th century and the beginning of the 21st century. Stylistyka, 35, 89–99. https://doi.org/10.25167/Stylistyka35.2025.3

Cited by / Share

Licence

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.

References

Bartmiński J., Niebrzegowska-Bartmińska S., 2009, Tekstologia, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Dubisz S., 1995, Styl?, „Stylistyka”, IV, s. 277–280.
Google Scholar

Gajda S. (red.), 1995, Przewodnik po stylistyce polskiej, Opole: Uniwersytet Opolski – Instytut Filologii Polskiej.
Google Scholar

Gajda S., 2003, Współczesna stylistyka polska, „Stylistyka”, XII, s. 371–385.
Google Scholar

Gajda S., 2012, Styl narodowy jako kategoria stylistyczna, „Stylistyka”, XXI, s. 7–18.
Google Scholar

Gajda S., 2013, Teoria stylu i stylistyka. – Style współczesnej polszczyzny. Przewodnik po stylistyce polskiej, red. E. Malinowska, J. Nocoń, U. Żydek-Bednarczuk, Kraków: Universitas, s. 15–33.
Google Scholar

Gajda S., 2018, Na tropach stylu (rozważania metastylistyczne), „Poradnik Językowy”, 4, s. 7–20.
Google Scholar

Krauz M., 2020, Stilisticzeskije issledowanija miediarieczy w Polsze. – Miedialingwistika sławianskich stran, red. L. Duskajeva, Moskwa: Wydawnictwo Flinta, s. 172–188.
Google Scholar

Malinowska E., Wojtak M., 2016, Styl i stylistyka w biografii naukowej Profesora Stanisława Gajdy, „Stylistyka”, XXV, s. 15–32.
Google Scholar

Malinowska E., Nocoń J., Żydek-Bednarczuk U. (red.), 2013, Style współczesnej polszczyzny. Przewodnik po stylistyce polskiej, Kraków: Universitas.
Google Scholar

Nocoń J., 2016, Styl i stylistyka w kształceniu językowym, „Stylistyka”, XXV, s. 445–456.
Google Scholar

Ruszkowski M., 2000, Stylistyka literaturoznawcza, stylistyka językoznawcza (przegląd stanowisk), „Stylistyka”, IX, s. 417–422.
Google Scholar

Skubalanka T., 1984, Historyczna stylistyka języka polskiego. Przekroje, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Google Scholar

Skubalanka T., 1995, O definicjach stylu, „Stylistyka”, IV, s. 7–23.
Google Scholar

Wilkoń A., 2000, Typologia odmian językowych współczesnej polszczyzny, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Google Scholar

Witosz B., 2009, Dyskurs i stylistyka, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Google Scholar

Witosz B., 2012, O potrzebie perspektywy multimedialnej w badaniach stylistycznych. – Transdyscyplinarność badań nad komunikacją medialną, t. 1: Stan wiedzy i postulaty badawcze, red. M. Kita, M. Ślawska, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, s. 155–166.
Google Scholar

Witosz B., 2020, Profesor Wilkoń dla polskiej stylistyki. – Językoznawstwo. Stylistyka. Kultura, red. K. Choińska, M. Pachowicz, Tarnów: Wydawnictwo Diecezji Tarnowskiej Biblos, s. 75–80.
Google Scholar

Wojtak M., 2007, Styl gatunku, styl gatunkowy a styl funkcjonalny w perspektywie analitycznej. – Gatunki mowy i ich ewolucja, t. III: Gatunek a odmiany funkcjonalne, red. D. Ostaszewska, Katowice: Wydawnictwo „Gnome”, s. 16–24.
Google Scholar

Wojtak M., 2011, O relacjach dyskursu, stylu, gatunku i tekstu, „Tekst i Dyskurs – Text und Diskurs”, 4, s. 69–78.
Google Scholar

Wojtak M., 2012, Stylistyka w ujęciu lingwistów z Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej. – Słowa. Style. Metody, red. H. Pelcowa, M. Wojtak, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, s. 261–278.
Google Scholar

Wojtak M., 2014, O języku i stylu polskiego dramatu. Studia i szkice, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Google Scholar

Wojtak M., 2019, Wprowadzenie do genologii, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Google Scholar

Zdunkiewicz-Jedynak D., 2008, Wykłady ze stylistyki, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar