Narrator i czas w opowiadaniach Jorge Luisa Borgesa
Maria Bielawka
Résumé
The paper consists of two parts. The former is an attempt at showing the main idealistic theses related to time as presented by narrators in the short stories, especially in so-called metaphysical stories of Jorge Luis Borges, the outstanding Latin-American author. The theses are as follows: 1. The world, as well as time, are constituted by God; they emerge ex Divine aeternitate. 2. Time, as well as the so-called “real world”, are not fully real; they are phenomena. 3. The time of the materiał level of the world differs from the subjec- tive, psychic time. 4. Time is a necessary condition of entering the path of self-perfecting. 5. Even God cannot change past events, but He may allow us to change their interpreta- tion, or to “take the spell off”, due to personal expiation, among other things. The same concept of time is also expressed in Borges’ two essays: History of Eternity and New Re- futation of Time.The second part of the paper is devoted to the stylistic means involved in the presenta- tion of time. A certain vagueness and phenomenality of time and the world in Borges’ short stories are achieved by the following two means: mixing the levels of wakefulness and dreaming, and introducing the fictional, non-existing objects into the domain of the presented world. The specific aesthetic effects are obtained primarily by filling in the for- mal “scheme of time” with concrete events and by applying the “double” narration met- hod. In consequence, the double perspective of time is achieved.
Mots-clés :
Jorge Luis Borges, time, narrator, idealistic, metaphysicsRéférences
Borges J. L., 1990, Poszukiwania, tł. A. Sobol-Jurczykowski, Warszawa.
Borges J. L., 1995, Historia wieczności, tł. A. Sobol-Jurczykowski, Warszawa.
Burgin R., 1993, Rozmowy z Jorge Luisem Borgesem, tł. M. Kłobukowski, Gdańsk.
Husserl E., 1989, Wykłady z fenomenologii wewnętrznej świadomości czasu, tł. J. Sido- rek, Warszawa.
Husserl E., 2001, Die Bernauer Manuscripte tiber das Zeitbewusstsein (1917/1918), wydane przez R. Bemeta i D. Lohmara, Dordrecht/Boston/London.
Ingarden R., 1960, O dziele literackim, tł. M. Turowicz, Warszawa.
Ingarden R., 1976, O poznawaniu dzieła literackiego, tł. D. Gierulanka, Warszawa.
Authors
Maria BielawkaStatistics
Téléchargements
Licence
(c) Tous droits réservés Stylistyka 2007
Ce travail est disponible sous licence Creative Commons Attribution - Pas d’Utilisation Commerciale - Partage dans les Mêmes Conditions 4.0 International.
1. Prawa autorskie majątkowe do opublikowanych utworów ma Uniwersytet Opolski (do utworu zbiorowego) oraz Autorzy (do poszczególnych części utworu zbiorowego mających samodzielne znaczenie).
2. W czasopiśmie naukowym „Stylistyka” publikowane mogą być jedynie utwory wcześniej nie rozpowszechnione.
3. Uniwersytet Opolski nie ogranicza możliwości dalszego rozpowszechnienia przez Autora jego utworu pod warunkiem wskazania czasopisma naukowego „Stylistyka” jako pierwotnego miejsca publikacji oraz zgody Wydawnictwa UO.
4. Zgoda na publikację utworu w czasopiśmie naukowym „Stylistyka” jest równoznaczna z udzieleniem przez Autora Uniwersytetowi Opolskiemu licencji niewyłącznej, obejmującej prawo do korzystania z utworu bez ograniczeń terytorialnych oraz czasowych na następujących polach eksploatacji:
a) w zakresie utrwalania i zwielokrotniania utworu – wytwarzanie określoną techniką dowolnej ilości egzemplarzy utworu w całości lub w części, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową, wprowadzenie utworu do pamięci komputera i sieci informatycznych,
b) w zakresie obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono – wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału lub egzemplarzy,
c) w zakresie rozpowszechnienia utworu w sposób inny niż określonych w pkt 2 – udostępnienie utworu lub jego streszczenia w Internecie przez umożliwienie odbiorcom dostępu do utworu on-line lub umożliwienie ściągnięcia utworu do własnego urządzenia pozwalającego na zapoznawanie się z utworem, zamieszczenie utworu w bazach elektronicznych zajmujących się rozpowszechnianiem utworów naukowych, w tym w szczególności w bazie CEEOL (Central and Eastern Online Libray) oraz streszczenia w języku angielskim w bazie CEJSH (The Central Europaen Journal of Social Scienes and Humanites).
d) w zakresie tworzenia i rozpowszechniania dzieł zależnych zrealizowanych przy wykorzystaniu utworu – korzystanie z nich na polach eksploatacji określonych w pkt 1–3.
5. Z tytułu udzielenia licencji do utworu Autorowi nie należy się wynagrodzenie.
6. Autor wyraża zgodę na udzielenie przez Uniwersytet dalszego zezwolenia na korzystanie z utworu (sublicencja) na polach eksploatacji wymienionych w par. 2 ust. 4.
7. Autor wyraża zgodę na upublicznienie, w związku z rozpowszechnieniem utworu, swoich danych osobowych, to jest imienia i nazwiska, afiliacji oraz adresu e-mail.
Articles les plus lus par le même auteur ou la même autrice
- Maria Bielawka, Znaczenie podmiotu w dziele Marcela Prousta , Stylistyka: Vol. 17 (2008): Znaczenie i styl
