Wzorzec gatunkowy tekstowych instrukcji użytkowania w perspektywie diachronicznej

Wiesława Troszczyńska-Nakonieczna




Résumé

The article deals with the analysis for the use’s instruction as a speech genre in the chronological perspective sińce the 60’s in twentieth century until the beginning of the twenty First century. The author presents a brief outline history of the instruction’s forma- tion in a written form and the transformation of the genre model, with a special emphasis on: the structural level (composition, shape and segmentation of the text), the cognitive level (the way of presenting specific technical information), the pragmatic level (the dominant intents, the sender’s attitude), and stylistic one (text shematisms, formula, assecu- ration). The instruction for use in the chronological prospect characterizes dynamism of change. Integrating in their own structure of other pattems (an advice, a cooking recipe, an advertisement), they took over a book form. Despite of recommendation of European Union’s directive conceming its preparation, it is still realizing variants of genre model: altemation and adaption models. That makes us classify it as a separate genre evolving in accordance with the culture’s development rhythm.

Mots-clés :

genre of speech, genre evolution, instructions for use, diachronic approaches

Gajda S., 1993, Gatunkowe wzorce wypowiedzi. - Encyklopedia kultury polskiej XX wieku, t. 2, Współczesny język polski, pod red. J. Bartmińskiego, Wrocław.

Jędrzejko E., 1987, Semantyka i składnia czasowników deontycznych, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź.

Oczoś K. E., 2004, Dylematy rozwoju badań z zakresu budowy i eksploatacji maszyn w Polsce, „Mechanik” 8-9, Warszawa.

Prospekt Emisyjny Zelmer Spółka Akcyjna, 2004, s. 57-58, Warszawa.

Troszczyńska-Nakonieczna W., Strategie instruowania na przykładzie instrukcji obsługi urządzeń technicznych, w druku.


Witosz B., 2005, Genologia lingwistyczna. Zarys problematyki, Katowice.

Wojtak M., 2001, Pragmatyczne aspekty analiz stylistycznych tekstów użytkowych.- Stylistyka a pragmatyka, red. B. Witosz, Katowice.

Wojtak M., 2004, Gatunki prasowe, Lublin.

ZELMER 35 lat, 1951-1986, Krajowa Agencja Wydawnicza, Rzeszów.

Zimgibl M., 2003: Die fachliche Textsorte Bedienungsanleitung. Sprachliche Unteruchungen zu ihrer historischer Entwicklung, Frankfurt am/ Main.

Publiée
2021-02-21

##plugins.themes.libcom.cytowania##

Troszczyńska-Nakonieczna, W. (2021). Wzorzec gatunkowy tekstowych instrukcji użytkowania w perspektywie diachronicznej. Stylistyka, 16, 501–517. Consulté à l’adresse https://czasopisma.uni.opole.pl/index.php/s/article/view/3649

Authors

Wiesława Troszczyńska-Nakonieczna 

Statistics

Téléchargements

Les données relatives au téléchargement ne sont pas encore disponibles.


Licence

(c) Tous droits réservés Stylistyka 2007

Creative Commons License

Ce travail est disponible sous licence Creative Commons Attribution - Pas d’Utilisation Commerciale - Partage dans les Mêmes Conditions 4.0 International.

1. Prawa autorskie majątkowe do opublikowanych utworów ma Uniwersytet Opolski (do utworu zbiorowego) oraz Autorzy (do poszczególnych części utworu zbiorowego mających samodzielne znaczenie).

2. W czasopiśmie naukowym „Stylistyka” publikowane mogą być jedynie utwory wcześniej nie rozpowszechnione.

3. Uniwersytet Opolski nie ogranicza możliwości dalszego rozpowszechnienia przez Autora jego utworu pod warunkiem wskazania czasopisma naukowego „Stylistyka” jako pierwotnego miejsca publikacji oraz zgody Wydawnictwa UO.

4. Zgoda na publikację utworu w czasopiśmie naukowym „Stylistyka” jest równoznaczna z udzieleniem przez Autora Uniwersytetowi Opolskiemu licencji niewyłącznej, obejmującej prawo do korzystania z utworu bez ograniczeń terytorialnych oraz czasowych na następujących polach eksploatacji:

a) w zakresie utrwalania i zwielokrotniania utworu – wytwarzanie określoną techniką dowolnej ilości egzemplarzy utworu w całości lub w części, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową, wprowadzenie utworu do pamięci komputera i sieci informatycznych,

b) w zakresie obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono – wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału lub egzemplarzy,

c) w zakresie rozpowszechnienia utworu w sposób inny niż określonych w pkt 2 – udostępnienie utworu lub jego streszczenia w Internecie przez umożliwienie odbiorcom dostępu do utworu on-line lub umożliwienie ściągnięcia utworu do własnego urządzenia pozwalającego na zapoznawanie się z utworem, zamieszczenie utworu w bazach elektronicznych zajmujących się rozpowszechnianiem utworów naukowych, w tym w szczególności w bazie  CEEOL (Central and Eastern Online Libray) oraz streszczenia w języku angielskim w bazie CEJSH (The Central Europaen Journal of Social Scienes and Humanites).

d) w zakresie tworzenia i rozpowszechniania dzieł zależnych zrealizowanych przy wykorzystaniu utworu – korzystanie z nich na polach eksploatacji określonych w pkt 1–3.

5. Z tytułu udzielenia licencji do utworu Autorowi nie należy się wynagrodzenie.

6. Autor wyraża zgodę na udzielenie przez Uniwersytet dalszego zezwolenia na korzystanie z utworu (sublicencja) na polach eksploatacji wymienionych w par. 2 ust. 4.

7. Autor wyraża zgodę na upublicznienie, w związku z rozpowszechnieniem utworu, swoich danych osobowych, to jest imienia i nazwiska, afiliacji oraz adresu e-mail.