Významové souvislosti univerbizátů a s nimi stejně znějících výrazů v textech současné češtiny
Ivana Kolářová
Апстракт
Univerbization is a process of word-formation by which the words of a compound lexeme or of a syntactic construction fuse into a single word/one-word lexeme: that one-word lexeme is called univerbizate (in Czech univerbizát - a result of the process of univerbization), for example: světový rekord (world rekord - compound lexeme) - svěťák (an „univerbizate”); mikrovlnná trouba (microwave oven - compound lexeme) - mikrovlnka (an „univerbizate”). The „univerbizates” are almost derived by suffix from one of the word of compound lexeme (světový - svěťák, mikrovlnný - mikrovlnka). Czech national corpus evidences that there are many „univerbizates” in contemporary Czech texts. We are going to find the „univerbizates” in corpora SYN2000, SYN2005, SYN2006pub that have the same language form and different meaning, but we assume that the meaning of the „univerbizates” with the same language form are connected with one another. The univerbizates can have the same language form like: - other „univerbizates”, for example dvouletka means: a) dvouletá rostlina, for example pupalka dvouletá (evening primrose); b) dvouleté období (two-year/biennial cycle); - other words, that are not called „univerbizates”, for example dopravák a) dopravák (an „univerbizate”) means dopravní policista (traffic policeman, transit cop); b) when dopravák means zaměstnanec ve sféře dopravy („some persone working in the sphere of transportation and traffic”), it is not an „univerbizate”. We are going to deal with process of „univerbization” by which words of various compound lexeme or various syntactic structures fuse into the same one-word lexeme. We will compare frequency of them and stylish characteristics.
Клучни зборови:
word-formation, univerbisation, one-word lexeme, univerbizate, compound lexeme, meaning of univerbizate, stylistic characteristic of texts, Czech national corpus##libcom.authors##
Ivana Kolářová##libcom.statistics##
##plugins.generic.usageStats.downloads##
Дозвола
1. Prawa autorskie majątkowe do opublikowanych utworów ma Uniwersytet Opolski (do utworu zbiorowego) oraz Autorzy (do poszczególnych części utworu zbiorowego mających samodzielne znaczenie).
2. W czasopiśmie naukowym „Stylistyka” publikowane mogą być jedynie utwory wcześniej nie rozpowszechnione.
3. Uniwersytet Opolski nie ogranicza możliwości dalszego rozpowszechnienia przez Autora jego utworu pod warunkiem wskazania czasopisma naukowego „Stylistyka” jako pierwotnego miejsca publikacji oraz zgody Wydawnictwa UO.
4. Zgoda na publikację utworu w czasopiśmie naukowym „Stylistyka” jest równoznaczna z udzieleniem przez Autora Uniwersytetowi Opolskiemu licencji niewyłącznej, obejmującej prawo do korzystania z utworu bez ograniczeń terytorialnych oraz czasowych na następujących polach eksploatacji:
a) w zakresie utrwalania i zwielokrotniania utworu – wytwarzanie określoną techniką dowolnej ilości egzemplarzy utworu w całości lub w części, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową, wprowadzenie utworu do pamięci komputera i sieci informatycznych,
b) w zakresie obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono – wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału lub egzemplarzy,
c) w zakresie rozpowszechnienia utworu w sposób inny niż określonych w pkt 2 – udostępnienie utworu lub jego streszczenia w Internecie przez umożliwienie odbiorcom dostępu do utworu on-line lub umożliwienie ściągnięcia utworu do własnego urządzenia pozwalającego na zapoznawanie się z utworem, zamieszczenie utworu w bazach elektronicznych zajmujących się rozpowszechnianiem utworów naukowych, w tym w szczególności w bazie CEEOL (Central and Eastern Online Libray) oraz streszczenia w języku angielskim w bazie CEJSH (The Central Europaen Journal of Social Scienes and Humanites).
d) w zakresie tworzenia i rozpowszechniania dzieł zależnych zrealizowanych przy wykorzystaniu utworu – korzystanie z nich na polach eksploatacji określonych w pkt 1–3.
5. Z tytułu udzielenia licencji do utworu Autorowi nie należy się wynagrodzenie.
6. Autor wyraża zgodę na udzielenie przez Uniwersytet dalszego zezwolenia na korzystanie z utworu (sublicencja) na polach eksploatacji wymienionych w par. 2 ust. 4.
7. Autor wyraża zgodę na upublicznienie, w związku z rozpowszechnieniem utworu, swoich danych osobowych, to jest imienia i nazwiska, afiliacji oraz adresu e-mail.
Најчитани трудови од истиот автор(и)
- Jana Hoffmannova, Ivana Kolarova, Kombinatorika tempordlnich konektoru: jejich semanticko-pragmatickd a stylisticka profilace (ziskand interpretaci korpusoyych dat) , Stylistyka: Том. 16 (2007): Styl i czas - Style and Time
- Ivana Kolářová, Jak se odrazízájem o téma zdraví a nemocí v užití vybraných kolokací v českých textech , Stylistyka: Том. 21 (2012): Styl narodowy
- Ivana Kolářová, Univerbizované názvy jevů prezentovaných v médiích a v publicistických textech , Stylistyka: Том. 19 (2010): Style a media
- Ivana Kolářová , Univerbizované výrazy odvozené sufixy od slov s časovým významem , Stylistyka: Том. 16 (2007): Styl i czas - Style and Time
- Ivana Kolářová , Nazvy barev vprirovndnich v textech soućasne ćestiny (na materiale Ceskeho ndrodmho korpusu) , Stylistyka: Том. 18 (2009): Styl i kreatywność - Style and Creativity
- Ivana Kolářová , Univerbizované názvy institucí – stylová hodnota, expresivita a vhodnost jejich užití z hlediska jazykové kultury , Stylistyka: Том. 22 (2013): Styl w kulturze
- Ivana Kolářová, Arbesův život a jeho romaneta z pohledu literárního vědce , Stylistyka: Том. 11 (2002): Stylistyka a poetyka
- Ivana Kolářová, Jazykové prostředky stylizace zážitků z putováni v cestopisech Z. Kočové (Chvála putováni, Potiže putováni) , Stylistyka: Том. 9 (2000): Stylistyka czeska
- Ivana Kolářová, Rodové podoby deiktických výrazů "ten", "ta" a univerzálnź odkazovací výraz "to" v textech různých stylů , Stylistyka: Том. 13 (2004): Styl a płeć
- Ivana Kolářová , Problematika styloreho hodnoceni frekventovanych unirerbizdtu v textech raźnych stylovych oblasti , Stylistyka: Том. 20 (2011): Integracja w stylistyce - Integration in Stylistics