Aksjologiczny wymiar Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej
Ewa Malinowska
Abstrakt
This paper is an attempt to show the axiological dimension of the currently binding basic law, i.e. the Constitution of the Republic of Poland of 1997. The text of the constitution is a carrier of the values important to Poles, and it is predisposed to this by its specific content, a superior position in the hierarchy of normative acts and a high social authority. The information about the most important values is already provided by the constitutional introduction (preamble) – it includes the most important values of the entire community of the state expressis verbis. In terms of values, the author tries to read and interpret the general principles of the constitution (the constitutional principles of law) and the chapter on the freedoms and rights of persons and citizens.
The basic principles of the Constitution of the Republic of Poland are: the principle of a democratic state ruled by law and the tripartite separation of powers, and the priority value is man, his freedom and dignity, as well as the common good of all citizens. These values result from the adopted concept of a democratic state of law.
Słowa kluczowe:
constitution, constitutional principles of law, axiology of constitutionBibliografia
Abramowicz M., 1993, Wolność. – Nazwy wartości. Studia leksykalno-semantyczne, red. J. Bartmiński, Lublin.
Google Scholar
Działocha K., 1992, Państwo prawne w warunkach zmian zasadniczych systemu prawa RP, „Pañstwo i Prawo”, z. 1.
Google Scholar
Kita M., 2002, Państwo jako generator gatunków mowy, „Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego”, z. LVIII.
Google Scholar
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, 1997, Warszawa.
Google Scholar
Konstytucja Unii Europejskiej – Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej, 16 grudnia 2004 r. [http://konstytucja.e-studio.biz.pl] (dostęp: 15.09.2017).
Google Scholar
Kruk M., 2002, Przyczynek do rozważań o inspiracjach Konstytucji RP z 1997 r., „Państwo i Prawo”, z. 12.
Google Scholar
Malinowska E., 2008, Semantyka nazw wartości konstytucyjnych. – Styl a semantyka, red. I. Szczepankowska, Białystok.
Google Scholar
Malinowska E., 2012, Konstytucja jako gatunek tekstu prawnego, Opole.
Google Scholar
Uniwersalny słownik języka polskiego, 2003, red. S. Dubisz, t. 1–3, Warszawa.
Google Scholar
Wasilewski A., 1992, Aktualizacja porządku prawnego – potrzeby i rygory, „Państwo i Prawo”, z. 5.
Google Scholar
Winczorek P., 1997, Konstytucja i wartości. – Charakter i struktura norm konstytucji, red. J. Trzciński, Warszawa.
Google Scholar
Winczorek P., 2010a, Konstytucja stała czy zmienna? – W poszukiwaniu dobra wspólnego. Księga jubileuszowa Profesora Macieja Zielińskiego, red. A. Choduń i S. Czepita, Szczecin.
Google Scholar
Winczorek P., 2010b, Autorytet konstytucji, „Rzeczpospolita” z dnia 14 lipca (przedruk w Winczorek 2012).
Google Scholar
Winczorek P., 2012, O państwie, prawie i polityce, Warszawa.
Google Scholar
Witkowski Z., 1997, Zakres konstytucjonalizacji zasad ustrojowych w polskich aktach konstytucyjnych XX wieku. – Konstytucjonalizacja zasad i instytucji ustrojowych, red. P. Sarnecki, Warszawa.
Google Scholar
Wronkowska S., 1992, Publikacja aktów normatywnych – przyczynek do dyskusji o państwie prawnym. – Prawo w zmieniającym się społeczeństwie, red. G. Skąpska, Kraków.
Google Scholar
Wyrzykowski M., 1991, Legislacja – demokratyczne państwo prawa – radykalne reformy polityczne i gospodarcze, „Państwo i Prawo”, z. 5.
Google Scholar
Zakrzewska J., 1990, Nowa Konstytucja Rzeczypospolitej, „Państwo i Prawo”, z. 4.
Google Scholar
Autorzy
Ewa MalinowskaStatystyki
Downloads
Licencja
1. Prawa autorskie majątkowe do opublikowanych utworów ma Uniwersytet Opolski (do utworu zbiorowego) oraz Autorzy (do poszczególnych części utworu zbiorowego mających samodzielne znaczenie).
2. W czasopiśmie naukowym „Stylistyka” publikowane mogą być jedynie utwory wcześniej nie rozpowszechnione.
3. Uniwersytet Opolski nie ogranicza możliwości dalszego rozpowszechnienia przez Autora jego utworu pod warunkiem wskazania czasopisma naukowego „Stylistyka” jako pierwotnego miejsca publikacji oraz zgody Wydawnictwa UO.
4. Zgoda na publikację utworu w czasopiśmie naukowym „Stylistyka” jest równoznaczna z udzieleniem przez Autora Uniwersytetowi Opolskiemu licencji niewyłącznej, obejmującej prawo do korzystania z utworu bez ograniczeń terytorialnych oraz czasowych na następujących polach eksploatacji:
a) w zakresie utrwalania i zwielokrotniania utworu – wytwarzanie określoną techniką dowolnej ilości egzemplarzy utworu w całości lub w części, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową, wprowadzenie utworu do pamięci komputera i sieci informatycznych,
b) w zakresie obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono – wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału lub egzemplarzy,
c) w zakresie rozpowszechnienia utworu w sposób inny niż określonych w pkt 2 – udostępnienie utworu lub jego streszczenia w Internecie przez umożliwienie odbiorcom dostępu do utworu on-line lub umożliwienie ściągnięcia utworu do własnego urządzenia pozwalającego na zapoznawanie się z utworem, zamieszczenie utworu w bazach elektronicznych zajmujących się rozpowszechnianiem utworów naukowych, w tym w szczególności w bazie CEEOL (Central and Eastern Online Libray) oraz streszczenia w języku angielskim w bazie CEJSH (The Central Europaen Journal of Social Scienes and Humanites).
d) w zakresie tworzenia i rozpowszechniania dzieł zależnych zrealizowanych przy wykorzystaniu utworu – korzystanie z nich na polach eksploatacji określonych w pkt 1–3.
5. Z tytułu udzielenia licencji do utworu Autorowi nie należy się wynagrodzenie.
6. Autor wyraża zgodę na udzielenie przez Uniwersytet dalszego zezwolenia na korzystanie z utworu (sublicencja) na polach eksploatacji wymienionych w par. 2 ust. 4.
7. Autor wyraża zgodę na upublicznienie, w związku z rozpowszechnieniem utworu, swoich danych osobowych, to jest imienia i nazwiska, afiliacji oraz adresu e-mail.
Inne teksty tego samego autora
- EWA MALINOWSKA, MARIA WOJTAK, Profesor Anna Starzec (1948–2018) , Stylistyka: Tom 27 (2018): Styl i aksjologia
- Ewa Malinowska, Maria Wojtak, Styl i stylistyka w biografii naukowej Profesora Stanisława Gajdy , Stylistyka: Tom 25 (2016): Gajda i stylistyka
- Ewa Malinowska, Polszczyzna urzędowa i jej warianty , Stylistyka: Tom 18 (2009): Styl i kreatywność - Style and Creativity
- Ewa Malinowska, Pamięć wspólnotowa a tradycja konstytucyjna , Stylistyka: Tom 28 (2019): Styl i pamięć
- Ewa Malinowska, Irena Szczepankowska, dyskurs i języki, teksty i konteksty. Wybór rozpraw, Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, 2015, 212 s. , Stylistyka: Tom 25 (2016): Gajda i stylistyka
- Ewa Malinowska, Andrzej Malinowski, Polski język prawny. Wybrane zagadnienia. Warszawa: Wydawnictwo Lexis Nexis, 2006, 306 s. , Stylistyka: Tom 15 (2006): Styl i kultura
- EWA MALINOWSKA, BOŻENA ŻMIGRODZKA, TESTAMENT JAKO GATUNEK TEKSTU, Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, nr 1698, Katowice 1997, 105 , Stylistyka: Tom 7 (1998): Stylistyka Słowiańska
- Ewa Malinowska, Maria Wojtak, Do Boga…, o Bogu…, przed Bogiem… Gatunki przekazu religijnego w analizie filologicznej, Tarnów: Wydawnictwo Biblos, 2019, 379 s. , Stylistyka: Tom 29 (2020): Styl i religia
- Ewa Malinowska, Jerzy Ziomek, Retoryka opisowa, Wrocław: Ossolineum, 1990, 341 s. , Stylistyka: Tom 1 (1992): Stylistyka dziś
- Ewa Malinowska, Maria Wojtak, Analiza gatunków prasowych, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej 2008, 171 ss. , Stylistyka: Tom 18 (2009): Styl i kreatywność - Style and Creativity
