ETYKA PUBLIKACJI

Redakcja rocznika „Stylistyka” za nadrzędną  zasadę  polityki redakcyjnej uznaje rzetelność naukową i przestrzeganie zasad etyki publikacyjnej. W celu przeciwdziałania nieetycznym zachowaniom autorów tekstów stosuje się zalecenia Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz Zasady przejrzystości i dobrych praktyk Komitetu ds. Etyki Wydawniczej (Committee on Publication Ethics - COPE) wraz z procedurami ich naruszenia.

Szczegółowe zasady etyki publikacyjnej COPE

Procedury postępowania - Flowcharts

OGÓLNE ZASADY ETYKI PUBLIKACYJNEJ

OBOWIĄZKI REDAKTORÓW

Zasady fair play

Redaktorzy oceniają nadesłane prace wyłącznie na podstawie ich wartości naukowej (znaczenie, oryginalność, zasadność badania, przejrzystość) oraz ich znaczenia dla tematyki czasopisma, bez względu na rasę, płeć, orientację seksualną, pochodzenie etniczne, obywatelstwo, przekonania religijne, filozofię polityczną czy przynależność instytucjonalną autorów.

Niezależność redakcyjna

Decyzje o redagowaniu i publikacji nie są uzależnione od polityki rządów ani żadnych innych instytucji poza samym czasopismem. Redaktor naczelny ma pełną władzę nad całą zawartością redakcyjną czasopisma oraz nad terminem publikacji tej zawartości.

Poufność

Do momentu publikacji redaktor i każdy członek zespołu redakcyjnego nie może ujawniać żadnych informacji na temat złożonego manuskryptu nikomu poza autorem, recenzentami, potencjalnymi recenzentami, innymi doradcami redakcyjnymi i wydawcą, jeśli jest to właściwe.  

Postępowanie w sprawie nadużyć

Redakcja podejmie odpowiednie działania, gdy pojawią się wątpliwości natury etycznej w odniesieniu do zgłoszonego manuskryptu lub opublikowanej pracy. Każdy zgłoszony przypadek nieetycznego postępowania wydawniczego zostanie rozpatrzony, nawet jeśli zostanie odkryty wiele lat po publikacji. Redakcja "Stylistyki" postępuje zgodnie z COPE Flowcharts w przypadkach podejrzeń o niewłaściwe postępowanie. Jeśli po zbadaniu sprawy okaże się, że zastrzeżenia etyczne są uzasadnione, zostanie opublikowane sprostowanie, wycofanie, wyrażenie zaniepokojenia lub inna stosowna uwaga.

Ujawnianie informacji o konflikcie interesów

Redaktorzy starają się o zachowanie obiektywizmu i nie pozwolają, aby osobiste przekonania lub interesy zawodowe czy instytucjonalne wpłynęły na ich opinię o tym, czy dany manuskrypt nadaje się do publikacji, czy nie. Nie wolno im również wykorzystywać informacji zawartych w nadesłanych artykułach do osobistych celów badawczych bez uprzedniej wyraźnej zgody autorów. W przypadku konfliktu interesów wynikającego z rywalizacji, współpracy lub innych relacji z którymkolwiek z autorów lub instytucji związanych z danym artykułem, Redaktor Naczelny lub inny członek Rady Redakcyjnej czasopisma przejmuje kompetencje Redaktora Naczelnego w podejmowaniu decyzji o publikacji artykułu. Redaktorzy są zobowiązani do ujawnienia takiego konfliktu interesów oraz do opublikowania odpowiedniego wyjaśnienia post factum w przypadku, gdy taki konflikt zostanie stwierdzony. Możliwe są również inne działania, jak np. publikacja sprostowania.

Procedura odwoławcza

Jeśli autor zdecyduje się odwołać od decyzji o nieopublikowaniu swojego manuskryptu, ostateczna decyzja w tej sprawie należy do Redaktora Naczelnego. Po konsultacji z redaktorami naczelnymi i recenzentami biorącymi udział w recenzowaniu danego manuskryptu, redaktor naczelny może zmienić pierwotną decyzję o odrzuceniu manuskryptu do publikacji.

OBOWIĄZKI AUTORÓW

Zasada rzetelności naukowej

Autorzy zgłaszający swój artykuł do "Stylistyki" powinni jasno i rzetelnie przedstawić swój materiał badawczy, metodę jego analizy i interpretacji, opis uzyskanych wyników, a także obiektywną ocenę ich znaczenia dla stanu badań nad podjętym problemem. Artykuł powinien zawierać wystarczającą liczbę danych, aby umożliwić innym odtworzenie badania. Artykuły przeglądowe oraz recenzje naukowe powinny być rzetelne i obiektywne, natomiast wszelkie inne teksty, np. artykuły jubileuszowe, okolicznościowe itp., powinny być wyraźnie oznaczone jako takie. Treści nieuczciwe lub świadomie niepełne są nieetyczne i nie będą przyjmowane do publikacji w czasopiśmie.

Dostęp do danych i ich przechowywanie

Autorzy – w związku z procesem recenzowania – mogą zostać poproszeni o dane surowe (nieopracowany materiał badawczy), powinni więc być przygotowani do zapewnienia publicznego dostępu do takich danych, jeśli jest to możliwe, a przynajmniej powinni zachować te dane przez pewien czas  po publikacji swojej pracy.

Oryginalność i plagiat

Do publikacji może być zgłaszany wyłącznie oryginalny manuskrypt wskazanego w nim autora (wskazanych autorów). Niedopuszczalne są wszelkie formy plagiatu, w tym powoływanie się na pracę, słowa, dane, koncepcje teoretyczne i wnioski innych osób, parafrazowanie istotnych fragmentów cudzej pracy (bez podania autorstwa) lub autoplagiatu – ponowne publikowanie fragmentów wcześniejszych prac autora w celu przedstawienia ich jako nowych pomysłów. Zgłaszanie pracy do publikacji w więcej niż jednym czasopiśmie jednocześnie jest uznawane za nieetyczne i godne potępienia.

Prace i słowa innych autorów muszą być odpowiednio cytowane. Autorzy powinni również powoływać się na wszystkie źródła swoich inspiracji, w tym na opublikowane artykuły, które przyczyniły się do powstania manuskryptu.

W wyjątkowych sytuacjach możliwe jest przedrukowanie tego samego artykułu w innym czasopiśmie lub wydawnictwie, a także publikowanie go w różnych wersjach językowych (tłumaczenia), jednak taka praca musi być odpowiednio oznaczona i wymagana jest zgoda właściciela praw autorskich.

W celu zapobiegania plagiatom "Stylistyka" jest członkiem CrossCheck by iThenticate, serwisu sprawdzającego oryginalność treści przesyłanych przed publikacją.

Autorstwo manuskryptu

Jako autora/autorów artykułu podaje się każdą osobę, która wniosła istotny wkład intelektualny w zaplanowanie i przeprowadzenie badań, w interpretację ich wyników/ w stworzenie koncepcji teoretycznej/metodologicznej przedstawionej w artykule/ w powstanie tekstu. Osoba ta jest współodpowiedzialna za badania, artykuł  oraz  za ostateczną wersję do publikacji.

Osoby, które nie spełniają powyższych kryteriów, ale w  jakiś sposób przyczyniły się do powstania artykułu (uczestniczyły w badaniach, np. zbierały dane), choć nie włączyły się w redakcję tekstu, powinny być wykazane w pierwszym przypisie dolnym artykułu. To samo dotyczy instytucji, które np. sfinansowały badania i/lub powstanie artykułu.

Wszelkie zmiany dotyczące autorstwa dokonywane w trakcie procesu recenzowania lub po akceptacji artykułu do druku muszą być potwierdzone przez wszystkich wymienionych autorów, a powód każdej zmiany musi zostać przedstawiony redaktorowi naczelnemu.

W przypadku tekstu wieloautorskiego redakcja kontaktuje się z jednym z autorów, który zgłosił tekst do systemu OJS (lub per e-mail) i występuje jako autor korespondencyjny.

Ujawnianie informacji i konflikty interesów

Wszyscy autorzy powinni ujawnić w manuskrypcie wszelkie finansowe lub inne merytoryczne konflikty interesów, które mogłyby wpłynąć na wyniki lub ich interpretację w manuskrypcie. Należy ujawnić wszystkie źródła wsparcia finansowego dla projektu.

Uznanie źródeł

Autorzy powinni upewnić się, że właściwie podali źródła wszystkich dostarczonych danych. Informacje uzyskane prywatnie (z rozmów, korespondencji lub dyskusji z osobami trzecimi) nie mogą być wykorzystywane ani publikowane bez wyraźnej zgody źródła. Autorzy nie powinni wykorzystywać informacji uzyskanych w trakcie świadczenia poufnych usług, takich jak recenzowanie wniosków o granty lub manuskryptów, bez wyraźnej pisemnej zgody zaangażowanego autora (autorów).

Recenzowanie

Autorzy są zobowiązani do udziału w procesie recenzowania i do pełnej współpracy w tym procesie poprzez niezwłoczne odpowiadanie na prośby redaktorów o udostępnienie surowych danych, wyjaśnień, dowodów potwierdzających zgodę na uzyskiwanie danych (w stosownych wypadkach) i/lub prawa autorskie. W przypadku decyzji recenzentów o konieczności poprawek autorzy powinni odpowiadać na uwagi recenzentów systematycznie, punkt po punkcie, w odpowiednim czasie, poprawiając i ponownie przesyłając manuskrypt do czasopisma w wyznaczonym terminie.

Podstawowe błędy w opublikowanych pracach

W przypadku wykrycia przez autorów istotnych błędów lub nieścisłości w opublikowanych przez siebie pracach, ich obowiązkiem jest niezwłoczne powiadomienie o tym redakcji czasopisma lub wydawcy, a następnie współpraca z nimi w celu poprawienia pracy w formie erraty lub wycofania jej z druku. Jeśli redakcja lub wydawca dowiedzą się od osoby trzeciej, że opublikowana praca zawiera istotny błąd lub nieścisłość, wówczas obowiązkiem autorów jest niezwłoczne poprawienie lub wycofanie pracy lub dostarczenie redaktorom czasopisma dowodów na jej poprawność.

OBOWIĄZKI RECENZENTÓW

Udział w podejmowaniu decyzji redakcyjnych

Recenzenci pomagają redaktorowi w podejmowaniu decyzji redakcyjnych, a poprzez komunikację z autorem mogą także pomóc autorowi w poprawieniu pracy. Peer review jest niezbędnym elementem postępowania naukowego i doskonalenia metod badawczych. Uznaje się, że wszyscy uczeni, którzy chcą mieć swój wkład w publikacje, są zobowiązani do uczciwego udziału w recenzowaniu.

Przyjęcie zadania arbitra

Osoba powołana na recenzenta, która nie czuje się kompetentna do oceny badań przedstawionych w manuskrypcie lub wie, że wykonanie recenzji w wyznaczonym czasie nie będzie niemożliwe, jest proszona o powiadomienie redaktora w celu jak najszybszego wyłączenia jej z procesu recenzowania.

Terminowość

W przypadku, gdy recenzent uważa, że nie jest w stanie ukończyć recenzji manuskryptu w wyznaczonym czasie, powinien w porę powiadomić o tym redaktora i wycofać się z procesu recenzji.

Poufność

Recenzenci zobowiązani są do zachowania w tajemnicy wszystkich nieopublikowanych manuskryptów i związanych z nimi materiałów. Manuskrypty mogą być udostępniane innym osobom wyłącznie za zgodą redaktorów lub pracowników wydawnictwa. Dotyczy to również zaproszonych recenzentów, którzy odrzucą zaproszenie do recenzji.

Standardy obiektywizmu

Recenzje powinny być sporządzane w sposób obiektywny. Osobista krytyka autora jest niestosowna. Recenzent powinien jasno wyrazić swoje spostrzeżenia, podając argumenty na ich poparcie, tak aby autorzy mogli je wykorzystać do poprawienia manuskryptu.

Wskazywanie źródeł

Recenzenci powinni wskazać istotne publikacje, które nie były cytowane przez autorów. Do każdego stwierdzenia, że dana obserwacja, argument lub wniosek zostały przedstawione w istniejących już publikacjach, należy dołączyć adres bibliograficzny tejże publikacji. Recenzent powinien również zwrócić uwagę redakcji na wszelkie istotne podobieństwa lub pokrywanie się analizowanego tekstu z innymi opublikowanymi danymi, o których wie osobiście.

Ujawnianie informacji i konflikty interesów

Dane lub inspiracje badawcze pozyskiwane dzięki udziałowi w recenzowaniu muszą być zachowane w tajemnicy i nie mogą być wykorzystywane dla osobistych korzyści. Recenzenci nie powinni oceniać prac, co do  których zachodzi konflikt interesów wynikający z rywalizacji, współpracy lub innych relacji z autorami, firmami lub instytucjami związanymi z danym tekstem.

OBOWIĄZKI WYDAWCY

Postępowanie w przypadku nieetycznych zachowań wydawniczych

W przypadkach domniemanego lub udowodnionego przewinienia naukowego, nieuczciwej publikacji lub plagiatu wydawca, w ścisłej współpracy z redakcją, podejmie wszelkie stosowne działania w celu wyjaśnienia sytuacji i zmiany danego artykułu. Obejmuje to niezwłoczne opublikowanie erraty, wyjaśnień lub – w skrajnych przypadkach – wycofanie artykułu.  Wydawca, wraz z redakcją, podejmie odpowiednie środki w celu zidentyfikowania i zapobieżenia publikacji prac, w których doszło do niewłaściwego postępowania badawczego i w żadnym wypadku nie będzie zachęcać do takiego postępowania ani świadomie dopuszczać do jego popełnienia.

Dostęp do treści czasopisma

Wydawca dba o stałą dostępność i ochronę badań naukowych oraz zapewnia dostęp do nich poprzez współpracę z organizacjami i prowadzenie archiwum cyfrowego.

POSTĘPOWANIE W WYPADKU NARUSZENIA ZASAD ETYKI AUTORSKIEJ

1. Za niezgodne z zasadami etyki publikacyjnej uznaje się:
• Odwoływanie się dosłowne (w całości lub w części tekstu) lub niedosłowne (reprodukowanie w postaci parafrazy istotne dla tekstu jako całości, w tym także wykorzystanie cudzej koncepcji badawczej) do innych oryginalnych publikacji bez odnośników do nich w postaci przypisów (plagiat).
• Zduplikowanie własnej publikacji w całości lub w znaczących fragmentach już wcześniej opublikowanej (autoplagiat).
• Pominięcie informacji o współautorze, który wniósł istotny wkład w powstanie publikacji (ghostwriting).
• Przypisanie publikacji współautorowi o znikomym wkładzie w jej powstanie lub braku w ogóle tego wkładu (guest/gift authorship).
• Sfabrykowanie danych.
2. Każde zgłoszenie niezgodnego z zasadami etycznymi postępowania autora/autorów tekstu traktowane jest jako podejrzenie.
3. Podejrzenie o nieetyczne postępowanie autora/autorów tekstu może być zgłaszane w odniesieniu do:
• nieopublikowanego manuskryptu przekazanego redakcji/recenzentom;
• tekstu opublikowanego.
4. Podejrzenie o wymienione w pkt 1. nieetyczne postępowanie autora/autorów tekstu może zgłosić:
• członek zespołu redakcyjnego „Stylistyki” ;
• recenzent;
• czytelnik;
• inna osoba (np. pominięty współautor).
5. Redakcja stosuje zapory w celu przeciwdziałania sytuacjom etycznie nieakceptowanym – wymagane jest:

• złożenie przez autora/autorów tekstu indywidualnego oświadczenia, iż praca jest oryginalnym wynikiem jego/ich badań i nie była dotąd publikowana oraz że jest/są jedynym/jedynymi osobami, które uczestniczyły w redakcji tekstu. W oświadczeniu potwierdza się także własne autorstwo wykorzystanego materiału ilustracyjnego;
• podanie afiliacji autor/autorów tekstu;
• podanie w pierwszym przypisie dolnym informacji o osobie/osobach, które uczestniczyły w badaniach (np. zbierały dane), choć nie włączyły się w redakcję tekstu, oraz instytucjach, które przyczyniły się do powstania tekstu (np. finansując badania);
• w przypadku większej liczby autorów tekstu podanie procentowego wkładu każdego z autorów w powstanie tekstu.

1. W celu wyjaśnienia, czy rzeczywiście doszło do złamania zasad etycznych, Redakcja podejmuje działania zgodnie z przyjętą przez COPE procedurą.
• W przypadku podejrzenia o plagiat/autoplagiat manuskryptu/tekstu opublikowanego redaktor:

- informuje zgłaszającego podejrzenie o podjęciu działań wyjaśniających;

- gromadzi pełną dokumentację wraz z materiałem dowodowym;

- sprawdza zakres powtórzeń i ich zasadność za pomocą programu antyplagiatowego oraz dokonując porównania i analizy jakościowej dwóch tekstów; może włączyć w procedurę antyplagiatową recenzentów, członków rady redakcyjnej, ekspertów z danej dziedziny, z zachowaniem zasady anonimowości;

- w przypadku stwierdzenia braku znacznych i istotnych powtórzeń, informuje osobę zgłaszającą podejrzenie oraz autora o wyniku postępowania i jego zakończeniu; jeśli podejrzenie dotyczyło manuskryptu, kieruje tekst do dalszych etapów procesu redakcyjnego;

- w przypadku stwierdzenia znacznego zakresu powtórzeń kontaktuje się korespondencyjnie z autorem, dołączając złożone „Oświadczenie autora” o oryginalności tekstu oraz dokumentację poświadczającą zasadność podejrzenia o plagiat/autoplagiat i prosi o wyjaśnienie;

- jeśli autor udzieli zadowalającego wyjaśnienia, informuje osobę zgłaszającą podejrzenie o wyniku postępowania i podjętej decyzji (odrzucenie manuskryptu/wycofanie publikacji, dopuszczenie wprowadzenia korekty);

- jeśli autor udzieli odpowiedzi z wyjaśnieniem niezadowalającym lub przyzna się do winy, odrzuca manuskrypt/wycofuje publikację; informuje autora, osobę zgłaszającą podejrzenie oraz ewentualnie przełożonego autora i osoby odpowiedzialne za zarządzanie badaniami w instytucji autora o podjętej decyzji, stanowisku czasopisma w takich przypadkach i przedstawia oczekiwane zachowanie;

- jeśli autor nie udzieli odpowiedzi, odrzuca manuskrypt/wycofuje publikację i informuje autora, osobę zgłaszającą podejrzenie, przełożonego autora i osoby odpowiedzialne za zarządzanie badaniami w instytucji autora o podjętej decyzji, stanowisku czasopisma w takich przypadkach oraz o oczekiwanym zachowaniu; jeśli ze strony instytucji  nie nadchodzi odpowiedź, kontaktuje się z nią ponownie w ciągu 3-6 miesięcy; w sytuacji ponownego braku reakcji podejmuje decyzję o skontaktowaniu się z innymi organami w kraju.

• W przypadku podejrzenia o ghostwriting lub guest/gift authorship w odniesieniu do manuskryptu/tekstu opublikowanego redaktor:

- informuje zgłaszającego podejrzenie o podjęciu działań wyjaśniających;

- gromadzi pełną dokumentację wraz z materiałem dowodowym;

- kontaktuje się korespondencyjnie z autorem z prośbą o wyjaśnienie, dołączając złożone „Oświadczenie autora”;

- jeśli autor udzieli zadowalającego wyjaśnienia, przedstawia oczekiwane przez czasopismo zachowanie (lista autorów bez zmian, usunięcie autora, dopisanie autora) i informuje osobę zgłaszającą podejrzenie o wyniku postępowania i jego zakończeniu; w przypadku zmian w autorstwie artykułów zespołowych zwraca się do każdego z autorów o zgodę na usunięcie/dopisanie autora;

- jeśli autor udzieli odpowiedzi z wyjaśnieniem niezadowalającym, kontaktuje się z osobą niewymienioną jako autor/bezpodstawnie wymienioną jako autor z prośbą o informacje; informuje autora, osobę zgłaszającą podejrzenie oraz ewentualnie przełożonego autora i osoby odpowiedzialne za zarządzanie badaniami w instytucji autora o wynikach dochodzenia, stanowisku czasopisma w takich przypadkach i przedstawia oczekiwane zachowanie (usunięcie autora, dopisanie autora); w przypadku zmian w autorstwie artykułów zespołowych zwraca się  do każdego z autorów o zgodę na usunięcie/dopisanie autora; w razie odmowy wprowadzenia zmian na liście autorów odrzuca manuskrypt/wycofuje publikację;

- jeśli autor nie udzieli odpowiedzi, odrzuca manuskrypt/wycofuje publikację i informuje autora, osobę zgłaszającą podejrzenie, przełożonego autora i osoby odpowiedzialne za zarządzanie badaniami w instytucji autora o podjętej decyzji, stanowisku czasopisma w takich przypadkach oraz o oczekiwanym zachowaniu; jeśli ze strony instytucji  nie nadchodzi odpowiedź, kontaktuje się z nią ponownie w ciągu 3-6 miesięcy; w sytuacji ponownego braku reakcji podejmuje decyzję o skontaktowaniu się z innymi organami w kraju.

• W przypadku podejrzenia o sfabrykowanie danych:

- informuje zgłaszającego podejrzenie o podjęciu działań wyjaśniających i prosi o dostarczenie materiałów dowodowych;

- gromadzi pełną dokumentację;

- analizuje dane; może zwrócić się o opinię w danej sprawie do eksperta zewnętrznego lub członka rady naukowej czasopisma;

- kontaktuje się korespondencyjnie z autorem z prośbą o wyjaśnienie;

- jeśli autor udzieli zadowalającego wyjaśnienia, przedstawia oczekiwane przez czasopismo postępowanie i informuje osobę zgłaszającą podejrzenie o wyniku postępowania i podjętej decyzji (odrzucenie manuskryptu/wycofanie publikacji, dopuszczenie wprowadzenia korekty);

- jeśli autor udzieli odpowiedzi z wyjaśnieniem niezadowalającym, informuje autora, osobę zgłaszającą podejrzenie oraz ewentualnie przełożonego autora i osoby odpowiedzialne za zarządzanie badaniami w instytucji autora o wynikach dochodzenia, stanowisku czasopisma w takich przypadkach i przedstawia oczekiwane postępowanie (usunięcie autora, dopisanie autora);

- jeśli autor nie udzieli odpowiedzi, odrzuca manuskrypt/wycofuje publikację i informuje autora, osobę zgłaszającą podejrzenie, przełożonego autora i osoby odpowiedzialne za zarządzanie badaniami w instytucji autora o podjętej decyzji (odrzucenie manuskryptu/wycofanie publikacji); jeśli ze strony instytucji  nie nadchodzi odpowiedź, kontaktuje się z nią ponownie w ciągu 3-6 miesięcy; w sytuacji ponownego braku reakcji podejmuje decyzję o skontaktowaniu się z innymi organami w kraju.

W sytuacji, gdy ktokolwiek zauważy naruszenie powyższych zasad lub inne uchybienie związane z etyką wydawniczą lub nierzetelnością badań, prosimy o kontakt pod adresem Redakcji: styl@uni.opole.pl lub wydawcy: ij@uni.opole.pl