Styl vysoky a nizky
Svetla Ćmiejrkova
Abstrakt
The dichotomy of a „high style” and a „low style” goes back to Lomonosov's delineation of a „high style”, a „middle style”, and a „low style” in his famous Ritorika (1748), or- in the Czech setting - to Jungmann's theory of styles formulated in his Slovesnost (1820). Though the trichotomy does not solve the problems in classifying styles and genres, the delineation of the three basie stylistic qualities still preserves it validity in the theory of linguistic practi- ces (such as orthoepic variation, lexical choices, etc.), and does not lose its explanatory po- wer in folk linguistic considerations. The manifestations of „high” (elaborated) and „low” (restricted) discursive practices are illustrated using the analysis of a Czech „sophisticated crime novel” Stin katedraly (The Shadow of the Cathedra!) by Miloś Urban. In this novel, both practices characteristic of communication competencies of the two main heroes of the novel are linguistically represented, contrasted and hyperbolized.
##semicolon##
high style##common.commaListSeparator## low style##common.commaListSeparator## novel##common.commaListSeparator## Miloś Urban##submission.citations##
Ćechova M., Chloupek J., Krćmova M., Minafova E., 2003, Soućasna ćeska stylistika, Praha.
Ćmejrkova S., 2006, Ćeśtina medialni, mluvena a psana. - Prednaśky z 49. behu Letni śkoly slovanskych studii, Praha, s. 47-63.
Ćmejrkova,S., 2008, Vyraz „myslim”. vpsanem a mluvenem textu - Grammar&Corpora, Gramatika a korpus 2007, Śtlcha F., Fried M., eds.,Praha, s. 325-344.
Ćmejrkova S., 2009a, Prostor pro spisovnost a nespisovnost, „Slavica Pragensia” XVI. (AUC Philologica 2, 2006), s. 57-64.
Ćmejrkova S., 2009b, Mluvena ćeśtina a jejifunkćnidiferenciace. — Prednaśky z 52. behu LŚSS, Praha, s. 39-53.
Duszak A., 2010, Styl jako kategoria krytycznej analizy dyskursu. - Styl - dyskurs - media, B. Bogołębska, M. Worsowicz, red., Łódź, s. 34-43.
Fairclough N., 2003, Analysing Discourse. Textual Analysis for Social Research, London - New York.Hausenblas K., 1973, Vysoky - stredni - nizky styl a diferenciace stylu dnes, „Slovo a slovesnost” 34, s. 85-91.
Havranek B., 1932, Ukoly spisovneho jazyka a jeho kultura. — Spisovna ćeśtina a jazykova kultura, Havranek B., Mathesius V., eds., Praha.Hoffmannova J., 1996, Mluvenost, nespisovnost a psany text (v publicistice). - Spisovnost a nespisovnost dnes, R. Śramek (ed.), Brno, s. 195-200.
Hoffinannova J., 2008a, Soućasne moźnosti a trendy popisu mluvene ćeśtiny (se zamerenim na kolokvializaci a konverzacionalizaci. — Ćeska slavistika. Prispevky k XIV. mezinarodnimu sjezdu slavistu, „Slavia” 77, seśit 1—3, s. 63—75.
Hoffinannova, J., 2008b, Jazykova neformalnost a „kolokvializace” v ćeskych mediich, ,,Jazykovedne aktuality”, 45, ć. 3 a 4, s. 100-111.
Hoffmannova J., MiillerovaO., 2000, Oćeskem miśeni. — Clovekajehojazyk. 1. Jazyk ako fenomen kultury. Na poćest’profesora Jana Horeckeho, Buzassyova K.., ed., Bratislava, s. 102-111
Irvine J. T., 2001, „Style” as distinctinctiveness: the culture and ideology of linguistic differentiation ".-Style andSociolinguistic Yariation, Eckert P., Rickford J.R., eds., Cambridge, s. 21 —43.
Jungmann J., 1820, Slovesnost aneb Sbirka prikladu s kratkym pojednanim o slohu, Praha.
Jungmann J., 1845, Slovesnost aneb Nauka o vymluvnosti prozaicke, basnicke i rećnicke se sbirkou prikladu v nevazane i vazane reći, Praha.
Kraus J., 2010, „ Structuralist conceptions of style - Rhetorik und Stilistik/Rhetoric and Stylistics, Fix U., Gardt A., Knape J., eds., vol. 1, Berlin-New York, s. 1010-1023.
JIomohocob M.B., 2008, M. B. JIomohocos u coepeMeHHan cmwiucmuKa u pumopuKa, MocKBa.
Mareś P., 2003, Spisovnost a nespisovnost, formalnost a neformalnost. - Prednaśky z 46. behu Letni śkoly slovanskych studii, Praha, s. 99-108.
Mareś P., 2004, Podoby nespisovnosti v soućasne ćeske próze. — Spisovnost a nespisovnost. Zdroje, promeny a perspektivy, Minafova E., Ondraśkova K., eds.,Brno, s. 341-344.
Mareś P., 2006, Rozvrstveni ćeśtiny a podoby soućasne verejne komunikace - Prednaśky z 49. behu Letni śkoly slovanskych studii, Praha, s. 9—21.
Mareś P., 2007, Nektere vyvojove tendence soućasne ćeśtiny. - Prednaśky z 50. behu Letni śkoly slovanskych studii, Praha, s. 37—47.
Mares P., 2008, Mezi spisovnou a obecnou ćeśtinou. K uźivani jazyka v soućasne ćeske próze. — Ćeska slavistika. Prispevky k XIV. mezinarodnimu sjezdu slavistu, „Slavia” 77, seśit 1-3, s. 111-123.
Urban M., 2003, Stin katedraly, Praha.
##libcom.authors##
Svetla Ćmiejrkova##libcom.statistics##
##plugins.generic.usageStats.downloads##
##submission.license##
##submission.copyrightStatement##
##submission.license.cc.by-nc-sa4.footer##
1. Prawa autorskie majątkowe do opublikowanych utworów ma Uniwersytet Opolski (do utworu zbiorowego) oraz Autorzy (do poszczególnych części utworu zbiorowego mających samodzielne znaczenie).
2. W czasopiśmie naukowym „Stylistyka” publikowane mogą być jedynie utwory wcześniej nie rozpowszechnione.
3. Uniwersytet Opolski nie ogranicza możliwości dalszego rozpowszechnienia przez Autora jego utworu pod warunkiem wskazania czasopisma naukowego „Stylistyka” jako pierwotnego miejsca publikacji oraz zgody Wydawnictwa UO.
4. Zgoda na publikację utworu w czasopiśmie naukowym „Stylistyka” jest równoznaczna z udzieleniem przez Autora Uniwersytetowi Opolskiemu licencji niewyłącznej, obejmującej prawo do korzystania z utworu bez ograniczeń terytorialnych oraz czasowych na następujących polach eksploatacji:
a) w zakresie utrwalania i zwielokrotniania utworu – wytwarzanie określoną techniką dowolnej ilości egzemplarzy utworu w całości lub w części, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową, wprowadzenie utworu do pamięci komputera i sieci informatycznych,
b) w zakresie obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono – wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału lub egzemplarzy,
c) w zakresie rozpowszechnienia utworu w sposób inny niż określonych w pkt 2 – udostępnienie utworu lub jego streszczenia w Internecie przez umożliwienie odbiorcom dostępu do utworu on-line lub umożliwienie ściągnięcia utworu do własnego urządzenia pozwalającego na zapoznawanie się z utworem, zamieszczenie utworu w bazach elektronicznych zajmujących się rozpowszechnianiem utworów naukowych, w tym w szczególności w bazie CEEOL (Central and Eastern Online Libray) oraz streszczenia w języku angielskim w bazie CEJSH (The Central Europaen Journal of Social Scienes and Humanites).
d) w zakresie tworzenia i rozpowszechniania dzieł zależnych zrealizowanych przy wykorzystaniu utworu – korzystanie z nich na polach eksploatacji określonych w pkt 1–3.
5. Z tytułu udzielenia licencji do utworu Autorowi nie należy się wynagrodzenie.
6. Autor wyraża zgodę na udzielenie przez Uniwersytet dalszego zezwolenia na korzystanie z utworu (sublicencja) na polach eksploatacji wymienionych w par. 2 ust. 4.
7. Autor wyraża zgodę na upublicznienie, w związku z rozpowszechnieniem utworu, swoich danych osobowych, to jest imienia i nazwiska, afiliacji oraz adresu e-mail.
