„Wojciechowym szlakiem” Gertrudy Skotnickiej na tle innych opowieści o świętym Wojciechu dla młodego czytelnika

Bożena Olszewska

Uniwersytet Opolski
https://orcid.org/0000-0001-8755-3078

Abstrakt

The novel Wojciechowym szlakiem [On the Trail of St Adalbert] by Gertura Skotnicka stands out from other hagiographic works about this saint not only in terms of its size, but also as far as its composition and method of presenting this character are concerned. In contrast, the works by Ewa Skarżyńska and Andrzej Hartliński do not go beyond the established genre formula. Only Anna Czerwińska-Rydel uses an original idea, implementing in her story the motif of the Gniezno Doors. The content of each bas-relief scene visible on the door constitutes a separate chapter of the book. Skotnicka also refers to this motif by mentioning its artistic value in the account of a high school student and the narrator, and by using it as illustrative material for her book. The author plays with time to transfer the boy-hero into the 10th century, which allows her to slowly create a double portrait: conventional, i.e. of an idealised saint and martyr, and the other one – of an ordinary man. This way of portraying creates plenty of room for active participation of the reader, stimulating their imagination. The artistic consequence is a multi-layered narrative, the use of a story within a story, and a play with genre and stylistic conventions. The diversity of linguistic and stylistic forms seems to be motivated by the course of action, changing the setting and time, the situation in which the boy-hero takes part, and the presence of two world-views: Christian and pagan.

Słowa kluczowe:

contemporary literature for children, hagiography, novel, biography, St Adalbert, Gertruda Skotnicka

Kokot J., [b.r.w.], Literackie wymiary uczenia historii w „Puck of Pook’s Hill” Rudyarda Kiplinga. – Tekst w tekście. Studia o wierszu w prozie narracyjnej, red. J. Kokot, Gdańsk, s. 81–101.
  Google Scholar

Kułakowska J., 1996, Formy modlitewne w twórczości Słowackiego – od „Hymnu” do „Zachwycenia”, Kraków.
  Google Scholar

Kur E. M., 2016, Wizerunki świętych w książkach (dla dzieci) Elizy Piotrowskiej. – Święte i święci. Kult i wizerunek świętych w tekstach kultury, red. E. M. Kur, B. Walęciuk-Dejneka, Siedlce, s. 139–148.
  Google Scholar

Michałowska T., 1996, Średniowiecze, Warszawa.
  Google Scholar

Muszala A. ks., 2011, Modlitwa w ciszy, Kraków.
  Google Scholar

Olszewska B., 2007, „I w sto koni nie dogoni…” O życiu i sztuce pisarskiej Janiny Porazińskiej, Opole.
  Google Scholar

Papuzińska J., 1989, Zatopione królestwo. O polskiej literaturze fantastycznej XX wieku dla dzieci i młodzieży, Warszawa.
  Google Scholar

Polak R., 2016, Mistyka św. Jana od Krzyża a duchowość religii Wschodu. – Święte i święci. Kult i wizerunek świętych w tekstach kultury, red. E. M. Kur, B. Walęciuk-Dejneka, Siedlce, s. 235–250.
  Google Scholar

Woroniecki J., 1982, Pełnia modlitwy, Poznań.
  Google Scholar

Zawada M., 1999, Zaślubiny z samotnością. Znaczenie milczenia, samotności i ukrycia na drodze do Boga, Kraków.
  Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
2020-12-19

Cited By / Share

Olszewska, B. (2020). „Wojciechowym szlakiem” Gertrudy Skotnickiej na tle innych opowieści o świętym Wojciechu dla młodego czytelnika. Stylistyka, 29, 293–315. https://doi.org/10.25167/Stylistyka29.2020.17

Autorzy

Bożena Olszewska 
https://orcid.org/0000-0001-8755-3078

Statystyki

Downloads

Download data is not yet available.


Licencja

1. Prawa autorskie majątkowe do opublikowanych utworów ma Uniwersytet Opolski (do utworu zbiorowego) oraz Autorzy (do poszczególnych części utworu zbiorowego mających samodzielne znaczenie).

2. W czasopiśmie naukowym „Stylistyka” publikowane mogą być jedynie utwory wcześniej nie rozpowszechnione.

3. Uniwersytet Opolski nie ogranicza możliwości dalszego rozpowszechnienia przez Autora jego utworu pod warunkiem wskazania czasopisma naukowego „Stylistyka” jako pierwotnego miejsca publikacji oraz zgody Wydawnictwa UO.

4. Zgoda na publikację utworu w czasopiśmie naukowym „Stylistyka” jest równoznaczna z udzieleniem przez Autora Uniwersytetowi Opolskiemu licencji niewyłącznej, obejmującej prawo do korzystania z utworu bez ograniczeń terytorialnych oraz czasowych na następujących polach eksploatacji:

a) w zakresie utrwalania i zwielokrotniania utworu – wytwarzanie określoną techniką dowolnej ilości egzemplarzy utworu w całości lub w części, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową, wprowadzenie utworu do pamięci komputera i sieci informatycznych,

b) w zakresie obrotu oryginałem albo egzemplarzami, na których utwór utrwalono – wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału lub egzemplarzy,

c) w zakresie rozpowszechnienia utworu w sposób inny niż określonych w pkt 2 – udostępnienie utworu lub jego streszczenia w Internecie przez umożliwienie odbiorcom dostępu do utworu on-line lub umożliwienie ściągnięcia utworu do własnego urządzenia pozwalającego na zapoznawanie się z utworem, zamieszczenie utworu w bazach elektronicznych zajmujących się rozpowszechnianiem utworów naukowych, w tym w szczególności w bazie  CEEOL (Central and Eastern Online Libray) oraz streszczenia w języku angielskim w bazie CEJSH (The Central Europaen Journal of Social Scienes and Humanites).

d) w zakresie tworzenia i rozpowszechniania dzieł zależnych zrealizowanych przy wykorzystaniu utworu – korzystanie z nich na polach eksploatacji określonych w pkt 1–3.

5. Z tytułu udzielenia licencji do utworu Autorowi nie należy się wynagrodzenie.

6. Autor wyraża zgodę na udzielenie przez Uniwersytet dalszego zezwolenia na korzystanie z utworu (sublicencja) na polach eksploatacji wymienionych w par. 2 ust. 4.

7. Autor wyraża zgodę na upublicznienie, w związku z rozpowszechnieniem utworu, swoich danych osobowych, to jest imienia i nazwiska, afiliacji oraz adresu e-mail.