Śladami Hitlera? Skrajnie nacjonalistyczny populizm prawicy w Polsce
Sławomir Czapnik
Abstrakt
Celem artykułu jest zarysowanie podobieństwa pomiędzy propagandą nazistowską w Niemczech a współczesnym komunikowaniem politycznym prawicowych populistów w Polsce. Tekst składa się z trzech rozdziałów. Pierwszy skupia się na kluczowych źródłach rasizmu, zwłaszcza globalizacji – w ujęciu Zygmunta Baumana. Drugi rozdział poświęcony jest sukcesom, jakie w Europie odnoszą prawicowi populiści od lat osiemdziesiątych XX wieku. Ostatni rozdział uwypukla bliskość – co nie znaczy tożsamość – między propagandą Trzeciej Rzeszy a komunikacją prawicowych populistów we współczesnej Polsce.
Słowa kluczowe:
Zygmunt Bauman, komunikacja polityczna, populizm, rasizm, migranci.Bibliografia
ANSAmed (2014), Greece: polls, over 50% of police voted for Golden Dawn, http://www.ansamed.info/ansamed/en/news/sections/politics/2014/05/27/greece-polls-over-50-ofpolice- voted-for-nazi-golden-dawn_45b5f742-d251-43eb-a8b7-1192beadc032.html [15.10.2017].
Google Scholar
Bauman Z. (1995), Ciało i przemoc w obliczu ponowoczesności, Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Google Scholar
Bauman Z. (2000), Globalizacja. I co z tego dla ludzi wynika, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Google Scholar
Bauman Z. (2002). The Fate of Humanity in the Post-Trinitarian World. Journal of Human Rights 1(3), 283–303.
Google Scholar
Bauman Z. (2004), Życie na przemiał, Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Google Scholar
Bauman Z. (2006), Płynna nowoczesność, Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Google Scholar
Bauman Z. (2007), Europa. Niedokończona przygoda, Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Google Scholar
Bauman Z. (2013), Uncertainty and Other Liquid-Modern Fears, [w:] J. Přibáň (red.), Liquid Society and Its Law, London: Ashgate.
Google Scholar
Bauman Z. (2016), Obcy u naszych drzwi, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar
Borowicz J. (2015), Nagość i mundur. Ciało w filmie Trzeciej Rzeszy, Warszawa 2015.
Google Scholar
Bramsted E. (1954), Joseph Goebbels and National Socialist Propaganda 1926–1939: Some Aspects, „Australian Outlook”, 8(2), 65–77. Choose Peace. A Dialogue between Johan Galtung and Daisaku Ikeda (1995), London–Chicago,IL: Pluto Press.
Google Scholar
Dariusz Loranty o śmierci Magdaleny Żuk: „Istnieje duże prawdopodobieństwo, że rezydent zna się z chłopakiem zamordowanej dziewczyny” (2017), https://wpolityce.pl/kryminal/339289-naszwywiad- dariusz-loranty-o-smierci-magdaleny-zuk-istnieje-duze-prawdopodobienstwo-ze-rezydentzna-sie-z-chlopakiem-zamordowanej-dziewczyny [15.10.2017].
Google Scholar
Deutschmann M. (2017). Rasizm w Polsce w kontekście problemów migracyjnych. Próba diagnozy. Studia Krytyczne – Critical Studies 4, 71–85.
Google Scholar
van Dijk T. A. (2001), Badania nad dyskursem, [w:] T. A. van Dijk (red.), Dyskurs jako struktura i proces, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar
Fairclough N. (1989), Language and Power, London: Longman.
Google Scholar
Flieger E. (2017), Młodzież Wszechpolska wystawia akty zgonu politycznego 11 prezydentom miast Polski. W zemście za uchodźców, http://wyborcza.pl/7,75398,22054337,mlodziezwszechpolska- wystawia-akty-zgonu-politycznego-11-prezydentom.html [15.10.2017].
Google Scholar
Gołębiowska M. (2017), Antyukraiński marsz we Wrocławiu. Jacek Międlar krzyczy, a obok z flagą stoi mała dziewczynka, https://www.tuwroclaw.com/wiadomosci,antyukrainski-marsz-wewroclawiu- jacek-miedlar-krzyczy-a-obok-z-flaga-stoi-mala-dziewczynka-zdjecia-wideo,wia5-3266- 34501.html [15.10.2017].
Google Scholar
Greek army, police probed over links to neo-Nazi party (2013),https://www.rt.com/news/greece-investigation-golden-dawn-258/ [15.10.2017].
Google Scholar
Grela S. (2017), Polska odrzuca unijną dyrektywę równościową. Senator PiS Jerzy Czerwiński: Bóg i natura nie chcą, by mężczyzna zajmował się dzieckiem, „OKO Press”,https://oko.press/polska-odrzuca-unijna-dyrektywe-rownosciowa-senator-pis-jerzy-czerwinski-bognatura-chca-by-mezczyzna-zajmowal-sie-dzieckiem/ [15.10.2017].
Google Scholar
Grzegorzewski K. (2011). „Judenfrage”. Retoryczny obraz propagandy antysemickiej w III Rzeszy (na przykładzie publicznych wypowiedzi Adolfa Hitlera i innych polityków NSDAP w latach 1933–1945), Folia Litteraria Polonica 14, 141–153.
Google Scholar
Hope K. (2013), Greek police ‘infiltrated’ by Golden Dawn,https://www.ft.com/content/e5046b8c-3261-11e3-b3a7-00144feab7de?mhq5j=e5 [15.10.2017].
Google Scholar
Jarosław Kaczyński o uchodźcach (2015), http://www.newsweek.pl/polska/jaroslaw-kaczynskio-uchodzcach,artykuly,372175,1.html [15.10.2017].
Google Scholar
kf, adom (2017), Pobił profesora, bo mówił po niemiecku. „Nie było pobudek rasistowskich”,http://www.tvp.info/29475017/pobil-profesora-bo-mowil-po-niemiecku-nie-bylo-pobudekrasistowskich[15.10.2017].
Google Scholar
Klementewicz T. (2016). Politics Without Classes and Corporations, Political Science Without Political Economy. The Science of the Political or Politics? Studia Krytyczne – Critical Studies 2,42–61.
Google Scholar
Kołtunowski P. (1990), Strategia propagandy hitlerowskiej w Generalnym Gubernatorstwie na podstawie „Krakauer Zeitung” (1939–1945). Studium historyczno-filologiczne, Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Google Scholar
Luttwak E. (1994), Why fascism is the wave of the future, https://www.lrb.co.uk/v16/n07/edward-luttwak/why-fascism-is-the-wave-of-the-future[15.10.2017].
Google Scholar
Marks K. (2005), W kwestii żydowskiej,http://www.filozofia.uw.edu.pl/skfm/publikacje/marks02.pdf [15.10.2017].
Google Scholar
Młodzież Wszechpolska wystawiła „akty zgonu politycznego”. Prokuratura: Nie popełniono przestępstwa (2017), http://www.newsweek.pl/polska/spoleczenstwo/mlodziez-wszechpolskabezkarna- za-akty-zgonu-politycznego-,artykuly,416598,1.html [15.10.2017].
Google Scholar
Neumann F. (2016), Behemot. Narodowy socjalizm – ustrój i funkcjonowanie 1933–1944, Warszawa: Textura.
Google Scholar
O’Nions H. (2014), Asylum – A Right Denied: A Critical Analysis of European Asylum Policy,Farnham–Burlington, VT: Ashgate.
Google Scholar
Reuth R. G. (2004), Goebbels, Warszawa: Iskry.
Google Scholar
Riedel R. (2017). Economic Nationalism and Populism – Intertwining Relations, Przegląd Politologiczny 3, 7–20.
Google Scholar
Ryszka F. (2002), Historia, polityka, państwo, t. 2, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Google Scholar
Smith H. (2013), Golden Dawn: 'Greece belongs to Greeks. Long live victory!', http://www.theguardian.com/world/2013/jun/01/greece-golden-dawn-violence-eu-crisis[15.10.2017].
Google Scholar
Stępień A. (2017), Kaczyński: Przyjmując uchodźców musielibyśmy obniżyć poziom bezpieczeństwa, http://www.polskatimes.pl/fakty/polityka/a/kaczynski-przyjmujac-uchodzcowmusielibysmy- obnizyc-poziom-bezpieczenstwa,12100302/ [15.10.2017].
Google Scholar
Telewizja Narodowa (2017), Międlar, Rybak, Jabłonowski, Sendecki – ISLAM I BANDERYZM TO ZAGROŻENIE DLA POLSKI I EUROPY, https://www.youtube.com/watch?v=-A5O_d2rySA [15.10.2017].
Google Scholar
Tester K. (2004), The Social Thought of Zygmunt Bauman, London: Palgrave Macmillan.
Google Scholar
Toscano E. (2015), The Rise of Italian Populism and ‘Fascism of the Third Millennium’ in the Age of Migration and Security, [w:] G. Lazaridis, K. Waria (red.), The Securitisation of Migration in the EU: Debates since 9/11, Basingstoke, New York: Palgrave Macmillan.
Google Scholar
tps (2017a), Międlar i Rybak świętują na filmie wycofanie oskarżenia. "To dzięki reformom Jakiego i Ziobry", http://wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/7,114883,22345691,miedlar-i-rybakswietuja-na-filmie-wycofanie-oskarzenia-to.html [5.10.2017].
Google Scholar
tps (2017b), "Wypier***ać! Nikt tu nie będzie gadał po niemiecku!". Rasistowski atak w poznańskim tramwaju, http://wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/7,114883,22529692,wypier-ac-nikttu-nie-bedzie-gadal-po-niemiecku-rasistowski.html#Czolka3Img [18.10.2017].
Google Scholar
Turowski M. (2015). Granice rasy. Między nowym rasizmem a płynną rasologią. Studia Krytyczne – Critical Studies 1, 111–130.
Google Scholar
Warzecha A. (2014). Krytyczna analiza dyskursu (KAD) w ujęciu Normana Fairclougha. Zarys problematyki. Konteksty Kultury 11(2), 164–189.
Google Scholar
WB (2017), Ponad połowa Polaków wolałaby wyjść z UE, niż przyjąć uchodźców. Podobnie zutratą funduszy, http://wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/7,114871,22052829,ponad-polowapolakow-wolalaby-wyjsc-z-ue-niz-przyjac-uchodzcow.html [15.10.2017].
Google Scholar
Yilmaz F. (2012). Right-Wing Hegemony and Immigration: How the Populist Far-RightAchieved Hegemony through the Immigration Debate in Europe. Current Sociology 60(3), 368–381.
Google Scholar
Zaslove A. (2004). Closing the Door? The Ideology and Impact of Radical Right Populism onImmigration Policy in Austria and Italy. Journal of Political Ideologies 9(1), 98–118.
Google Scholar
Autorzy
Sławomir CzapnikStatystyki
Downloads
Inne teksty tego samego autora
- Mariusz Baranowski, Sławomir Czapnik, Wprowadzenie do czwartego numeru „Studiów Krytycznych” , Studia Krytyczne/Critical Studies: Nr 4 (2017)
- Sławomir Czapnik, Noty o autorkach i autorach , Studia Krytyczne/Critical Studies: Nr 9 (2020)
- Sławomir Czapnik, Kręte ścieżki emancypacji ludu w Polsce (esej recenzyjny) , Studia Krytyczne/Critical Studies: Nr 9 (2020)
- Sławomir Czapnik, Adam Leszczyński, Emancypacja i zniewolenie ludu w Polsce. Z Adamem Leszczyńskim rozmawia Sławomir Czapnik , Studia Krytyczne/Critical Studies: Nr 9 (2020)
- Sławomir Czapnik, Wprowadzenie do dziewiątego numeru „Studiów Krytycznych” , Studia Krytyczne/Critical Studies: Nr 9 (2020)
- Sławomir Czapnik, About Authors , Studia Krytyczne/Critical Studies: Nr 1 (2015)
- Sławomir Czapnik, Skromna propozycja. Komentarz do refleksji Mirosława Karwata , Studia Krytyczne/Critical Studies: Nr 10 (2021)
- Sławomir Czapnik, Wprowadzenie do dziesiątego numeru Studiów Krytycznych , Studia Krytyczne/Critical Studies: Nr 10 (2021)
- Sławomir Czapnik, Wprowadzenie do jedenastego numeru Studiów Krytycznych , Studia Krytyczne/Critical Studies: Nr 11 (2022)
- Adam Chmielewski, Sławomir Czapnik, Racjonalność, miasto, polityka. Z Adamem Chmielewskim rozmawia Sławomir Czapnik , Studia Krytyczne/Critical Studies: Nr 12 (2023)
