Zagadnienie oznaczania i znaczenia terminów nihil i malum według Anzelma z Canterbury w rozdziałach X–XI traktatu De casu diaboli
Krzysztof Krzysztof Flis
KULAbstract
Artykuł jest próbą analizy poglądów św. Anzelma z Canterbury w zakresie referencji terminów nihil i malum. W pierwszej części artykułu został scharakteryzowany cel filozofii Anzelma i metoda, jaką się posługuje. Następnie została omówiona kategoria rectitudo, która jest naczelną zasadą doktryny Anzelma. Jest to reguła działania całego
stworzenia według planu Stwórcy. Rectitudo posiada także wymiar normatywny, gdyż jest takim działaniem bytów stworzonych, które realizując swoje powinności, dokonują restytucji i przy pomocy Stwórcy odzyskują utracony pierwotny stan. Ostatnia część zawiera charakterystykę
teorii języka, w tym analizę dwóch sensów czasownika significare. W języku polskim te dwa rozumienia oddaje się terminami: znaczyć i oznaczać. Jakaś wypowiedź znaczy, gdy jest nośnikiem treści, oznacza zaś, gdy jest właściwie zbudowana oraz stwierdza to, co jest. Analizując terminy „nic” i „zło”, Anzelm podkreśla, że one znaczą, ale nie oznaczają. Podaje również definicję zła, jako brak tego, co powinno być, lub jest korzystne, aby było. Mimo że „nic” i „zło” w rzeczywistości nie są czymś, jednak tak się o nich mówi, jakby były czymś istniejącym. Anzelm odrzuca argumenty za tezą, jakoby zło jest czymś. Odwołuje się przy tym do definicji zła jako braku oraz do faktu, że istnienie nazwy nie implikuje istnienia bytu przez tę nazwę oznaczanego.
Schlagworte:
Anselm aus Canterbury, das Böse, Nichts, BedeutungLiteraturhinweise
Św. Anzelm z Cantenbury. 1992. Monologion. W Monologion, Proslogion. Tłum. Tadeusz Włodarczyk. Warszawa: PWN.
Google Scholar
Św. Anzelm z Cantenbury. 1992. Proslogion. W Monologion, Proslogion. Tłum. Tadeusz Włodarczyk. Warszawa: PWN.
Google Scholar
Św. Anzelm z Canterbury. 2011. O prawdzie. W O prawdzie. O wolności woli. O upadku diabła. Tłum. Andrzej P. Stefańczyk. Kęty: Wydawnictwo Marek Derewiecki.
Google Scholar
Św. Anzelm z Canterbury. 2011. O wolności woli. W O prawdzie. O wolności woli. O upadku diabła. Tłum. Andrzej P. Stefańczyk. Kęty: Wydawnictwo Marek Derewiecki.
Google Scholar
Św. Anzelm z Canterbury. 2011. O upadku diabła. W O prawdzie. O wolności woli. O upadku diabła. Tłum. Andrzej P. Stefańczyk. Kęty: Wydawnictwo Marek Derewiecki.
Google Scholar
Św. Anzelm z Canterbury. 2016. O zgodności przedwiedzy, predestynacji i łaski Bożej z wolną wolą. W O zgodności przedwiedzy, predestynacji i łaski Bożej z wolną wolą. Fragmenty filozoficzne. Tłum. Andrzej P. Stefańczyk. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Google Scholar
Św. Anzelm z Canterbury. 2016. Fragmenty filozoficzne. W O zgodności przedwiedzy, predestynacji i łaski Bożej z wolną wolą. Fragmenty filozoficzne. Tłum. Andrzej P. Stefańczyk. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Google Scholar
Św. Anzelm z Canterbury. 2015. O Gramatyku. W O Gramatyku. Dialog o Paronimach. Red. Monika Malmon. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Google Scholar
Arystoteles. 2003. Hermeneutyka. W Arystoteles. Dzieła wszystkie. T. 1. Tłum. Kazimierz Leśniak. Warszawa: PWN.
Google Scholar
Św. Augustyn z Hippony. 1994. Wyznania. Tłum. Zygmunt Kubiak. Kraków: Znak.
Google Scholar
Św. Augustyn z Hippony. 2001. O naturze dobra. W Dialogi filozoficzne. Tłum. Maria Maykowska. Kraków: Znak.
Google Scholar
Św. Augustyn z Hippony. Contra Secundam Iuliani Responsionem Imperfectum Opus. W Patrologiae cursus completus. Red. Jacques-Paul Migne. Parisiis 1865.
Google Scholar
Grzesik Tadeusz. 2012. Proces racjonalizacji wiary na tle sporu tzw. dialektyków z antydialektykami. W Przewodnik po filozofii średniowiecznej. Red. Agnieszka Kijewska. Kraków: WAM.
Google Scholar
King Peter. 2004. Anselm’s philosophy of language. W The Cambridge Companion to Anselm. Red. Brian Davies, Brian Leftow. Cambridge University Press.
DOI: https://doi.org/10.1017/CCOL0521807468.005
Google Scholar
Swieżawski Stefan. 2012. Dzieje europejskiej filozofii klasycznej. Warszawa: PWN.
Google Scholar
Orygenes. 1996. O zasadach. Tłum. Stanisław Kalinkowski. Kraków: WAM.
Google Scholar
Zieliński Edward I. 2012. Wiara poszukująca zrozumienia: św. Anzelm z Aosty. W Przewodnik po filozofii średniowiecznej. Red. Agnieszka Kijewska. Kraków: WAM.
Google Scholar
Authors
Krzysztof Krzysztof FlisStatistics
Downloads
Lizenz
Copyright (c) 2022 Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego
Dieses Werk steht unter der Lizenz Creative Commons Namensnennung - Nicht-kommerziell - Weitergabe unter gleichen Bedingungen 4.0 International.
Licencja oraz prawa autorskie autorzy przekazują wydawcy, którym jest Redakcji Wydawnictw WT UO.
